بین دو کشور چین و ایران تقریبا امکان پذیر نیست.
حربه رمزارزها برای دورزدن تحریم
پس از فراز و فرودهای فراوان در راستای چگونگی بکارگیری رمزارزها در تجارت، چندی پیش، علیرضا پیمان‌پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت خبر ازآزادسازی واردات با استفاده از رمزارزهای قانونی داد.
پس از فراز و فرودهای فراوان در راستای چگونگی بکارگیری رمزارزها در تجارت، چندی پیش، علیرضا پیمان‌پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت خبر ازآزادسازی واردات با استفاده از رمزارزهای قانونی داد. این فرآیند طبق توافق صورت گرفته با کشورهای چین و روسیه از شهریور اجرایی خواهد شد. پیش از این واردات از صربستان با همین مکانیسم تجربه شده است. استفاده از ظرفیت رمزارزها برای انتقال اعتبار از خریداران و همین‌طور سایر فعالیت‌های تجاری، امری ممکن و اقدامی مثبت در راستای توسعه تجارت خارجی است، به‌ویژه در شرایط فعلی که کشور با بحران کمبود ارز برای تامین مهم‌ترین کالاهای وارداتی خود مواجه شده، بکارگیری سازکارهای جایگزین این‌چنینی میتواند راه‌حلی مطلوب دور زدن تحریم با رمزارزها و به‌صرفه باشد. حال با اعلام خبر آزادسازی واردات با رمزارزها، توجه و بررسی ابعاد آن حائزاهمیت است. کارشناسان و فعالان تجاری معتقدند موفقیت تجارت با رمزارزها، نیازمند بسترها و وضع چارچوب‌های مناسبی است و بدون آنها نمی‌توان به‌نتیجه رسید. صمت در این گزارش، ضمن بررسی پیامدهای مثبت تجارت با رمزارزها، به جزئیات بیشتر این نوع فعالیت تجاری پرداخته که در ادامه می‌خوانید.
توسعه تجارت با استفاده از رمزارزها
علیرضا پیمان‌پاک، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: هر کسی که رمزارز رسمی استخراج‌شده دارد، از پایان شهریور میتواند با رمزارزهای خود واردات انجام دهد. به‌گزارش شاتا، پیمان‌پاک همچنین ضمن اعلام ثبت سفارش واردات خودرو به‌میزان ۱۰میلیون دلار از طریق رمزارز، گفت: طبق موافقتنامه‌ای که میان صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی و فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت منعقد شده، استفاده از رمزارزها به‌عنوان یک ابزار توسعه تجارت محسوب می‌شود. رئیس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه بانک مرکزی کشورها رمزارز را به‌رسمیت شناخته‌اند، اما اعلام رسمی نمی‌کنند، گفت: مقاومت‌های جهانی درباره استفاده از رمزارزها در تجارت، به‌زودی از بین می‌رود، از این‌رو ایران برنامه‌ریزی جدی برای استفاده از این ظرفیت را انجام داده است. در حال حاضر ما در 2 حوزه، رمزارزها را به‌رسمیت شناختیم؛ یکی از این حوزه‌ها، واردات با استفاده از رمزارزهایی است که در داخل به‌صورت قانونی استخراج شده‌اند. به‌عبارتی، هر کسی که رمزارز رسمی استخراج‌شده دارد، از پایان شهریور میتواند با رمزارز خود واردات انجام دهد و هنور بحث صادرات با استفاده از رمزارزها در دستور کار نیست. پیمان‌پاک همچنین اعلام کرد: براساس بلاک‌چین، در خارج از مرزها بستری فراهم کردیم که تاجر ایرانی میتواند از این بسترها رمزارز تهیه کرده و در ازای آن واردات انجام دهد.
کاهش فشار تحریم با رمزارزها
جمشید نفر، دبیر کل کنفدراسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با صمت به مزایای استفاده از رمزارز در تجارت خارجی ایران اشاره کرد. او معتقد است: از کاهش فشارهای تحریمی، مهم‌ترین اثر مثبت واردات با رمزارز بوده و در این‌باره توضیح داد: به‌دلیل وجود شرایط تحریمی، در چند سال اخیر تجارت ایران به‌ویژه مسائل مربوط به نقل‌وانتقالات مالی، با سختی‌های زیادی همراه بود، بنابراین از هر ابزار نو و جدیدی که بتواند ضمن رفع مشکلات نقل‌وانتقالات مالی به افزایش تبادلات و تعاملات تجاری منجر شود، استقبال می‌کنیم. واردات با رمزارزها نیز به‌عنوان روشی راهگشا برای دور زدن تحریم‌ها شناخته شده و از این‌رو تاجران و بازرگانان، دید مثبتی به این مسئله دارند. تسهیل در روند نقل‌وانتقالات مالی و افزایش واردات، از نتایج مثبت استفاده از رمزارزها در تجارت است. وی ادامه داد: در حال حاضر تنها استفاده از رمزارزها در واردات مدنظر قرار گرفته و به‌نظر می‌رسد، در آینده ظرفیت رمزارزها در صادرات نیز موردتوجه قرار گیرد، چرا که در برخی مواقع بازگشت ارز حاصل از صادرات با هزینه‌های زیادی همراه بوده و همین موضوع بازرگانان را دچار چالش‌های جدی می‌کند. استفاده از رمزارزها در فعالیت‌های صادراتی نیز میتواند ضمن رفع مشکلات بازگشت ارز، به توسعه صادرات نیز منجر شود، بنابراین به‌طورکلی استفاده از رمزارزها در تجارت، چه در واردات و چه در صادرات، ابعاد مثبت بسیاری را به‌همراه دارد.
ضرورت همکاری بانک مرکزی
نفر در ادامه صحبت‌های خود به جایگاه بانک مرکزی در مدیریت انتقال رمزارزها در امور تجاری اشاره کرد و گفت: بانک مرکزی به‌عنوان نهادی که بحث تخصیص یا کنترل بازگشت ارزهای حاصل از صادرات را برعهده دارد، در بحث تجارت با رمزارزها نیز نقش مهمی را ایفا می‌کند. این نهاد با وضع چارچوب‌های مناسب، ابتدا رمزارزها را ارزهای رسمی شناخته و سپس به رصد واردات و به‌طورکلی تجارت با رمزارزها می‌پردازد. وی خاطرنشان کرد: در چند مدت اخیر دیده شده بود که بانک مرکزی تمایل چندانی برای شناخت رمزارزها به‌عنوان ارزهای تجاری نداشته و چالش‌هایی در این‌باره وجود داشته است. در رابطه با این مسئله باید گفت هر نهاد و سازمانی، اصول و قواعد خود را برای تصمیم‌گیری دارد. بانک مرکزی نیز در جایگاه ارگان مهمی که پایه اصلی اقتصاد کشور را تشکیل می‌دهد، بدیهی است، در تصمیم‌گیری‌های خود نهایت دقت دور زدن تحریم با رمزارزها و سختگیری را داشته باشد. بانک مرکزی ابتدا باید از عملکرد مناسب رمزارزها در تجارت مطمئن می‌شد که در این مدت، اعتمادسازی انجام گرفت. دبیر کل کنفدراسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران در ادامه تصریح کرد: طبق اخبار منتشرشده، کارگروهی میان سازمان توسعه تجارت و بانک مرکزی برای رسیدگی به تجارت با رمزارزها تشکیل شده و موافقت‌های فعلی، حاصل کارگروه مذکور است. امیدواریم آغاز واردات با رمزارزها، مجدد به تاخیر نیفتاده و شاهد تسهیل روندهای تجاری کشور باشیم.
دانش تجار در زمینه رمزارزها افزایش یابد
دبیر کل کنفدراسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران به اهمیت وجود سازکارهای تشخیص رمزارزهای قانونی تاکید کرد و درباره آن توضیح داد: براساس اعلام رئیس سازمان توسعه تجارت، افراد با رمزارزهای رسمی شناخته‌شده و قانونی، می‌توانند واردات انجام دهند. این شرط، چالش‌های جدی را برای بازرگانان به‌وجود می‌آورد، چرا که در صورت خریداری رمزارزهای غیرقانونی، سرمایه‌های آنها به‌طور جدی در خطر خواهد افتاد، از این‌رو نهادهای دولتی، باید راهکارهای مناسبی را برای جلوگیری از تخلفات در پیش گیرند. نفر ادامه داد: به‌عنوان راهکار نخست، مناسب به‌نظر می‌رسد تا نهادهای دولتی و دستگاه‌های ناظر، شرکت‌های فعال در حوزه استخراج رمزارز را، به‌طوردقیق راستی‌آزمایی کنند و فهرست رسمی آنها را در اختیار فعالان بازرگانی قرار دهند، اما تنها دولت، مسئول این موضوع نبوده و فعالان تجاری نیز اطلاعات خود را در زمینه رمزارزها افزایش دهند. باید دانش بازرگانان در تجارت با رمزارزها بهبود یابد تا بتوانند از دارایی‌های خود محافظت کنند. وی افزود: تجار همچنین باید با شرکت‌های رسمی فعالیت کنند و از طریق درگاه‌های امن و مطمئن به تجارت بپردازند. در چنین شرایطی می‌توان از قانونی بودن رمزارزهای به‌کار گرفته‌شده در واردات، اطمینان بیشتری حاصل کرد و در این میان، مجالی برای فعالیت سودجویان، فراهم نخواهد شد.
از رمزارزهای باثبات استفاده شود
قدیر قیافه، عضو اتاق مشترک ایران و روسیه در گفت‌وگو با صمت، ابتدا به تشریح ذات فعالیت بر بستر رمزارزها پرداخت. او معتقد است: یکی از ویژگی‌های نقل‌وانتقالات رمزارزها، غیرقابل‌ردیابی کردن آن است. قیافه در این‌باره توضیح داد: با نگاهی به تاریخچه فعالیت رمزارزها در بستر بلاک‌چین درمی‌یابیم، ماهیت اصلی آنها، غیرقابل‌ردیابی بودن است. تاکنون معاملات مختلف قانونی، شبه‌قانونی و حتی غیرقانونی توسط رمزارزها انجام گرفته و همین موضوع سبب شده تا بسیاری از کشورها درصدد استفاده از رمزارزها در تجارت برآیند، اما همچنان نه‌تنها در ایران بلکه در سایر کشورها نیز حوزه رمزارزها بیشتر به‌عنوان فعالیت سرمایه‌گذاری شناخته می‌شوند. وی ادامه داد: باید تاکید کرد بازار رمزارزها، از مسائل مختلف سیاسی و حتی اقتصادی تاثیر پذیرفته و به‌طور مداوم نوسانات مختلفی را تجربه می‌کند، از این‌رو دولت‌ها همواره در تلاش هستند تا از رمزارزهای باثبات در تجارت خود استفاده کنند. در رابطه با اعلام سازمان توسعه تجارت مبنی بر آزادسازی واردات با رمزارزها، باید گفت اگر رمزارزهای عنوان‌شده، رمزارزهای باثباتی باشند، می‌توان به آینده مثبت این تصمیم امیدوار بود. قیافه در ادامه تصریح کرد: رمزارزهایی مانند بیت‌کوین، در بازار تزلزل دارد و به‌هیچ وجه برای فعالیت‌های حوزه واردات و صادرات مناسب نیست. ورود بازرگانان به تجارت با این رمزارزهای بی‌ثبات، نه‌تنها سرمایه‌های آنها را به‌خطر می‌اندازد، بلکه اقتصاد کلان کشور نیز آسیب جدی خواهد دید اما اگر فعالیت‌ها بر محور ارزهای باثبات و کم‌نوسانی مانند تتر باشد، شرایط بهتر است و تجار در فضای امن‌تری می‌توانند فعالیت داشته باشند.
خلأ زیرساخت‌های قانونی
قیافه در ادامه صحبت‌های خود، به لزوم در نظر گرفتن پایه معاملاتی باثبات تاکید کرد. او همچنین تشکیل فضای امن برای نقل و انتقالات تجاری را یکی از ضرورت‌های موفقیت‌آمیز بودن واردات با رمزارزها معرفی کرد و در این‌باره گفت: علاوه بر در نظر گرفتن رمزارزهای باثبات به‌عنوان پایه‌های معاملاتی مطمئن، باید به وجود بسترهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مناسب برای نقل وانتقالات رمزارزها تاکید کرد. رمزارزها در فضای سایبر منتقل شده و از این‌رو بسترهای امنی هم از نظر سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری، تعبیه شود. این بسترها باید غیرقابل‌نفوذ باشد تا رمزارزها در فضایی مطمئن ردوبدل شوند. باید تاکید کرد تامین امنیت مسیر انتقال رمزارزها، از مهم‌ترین فاکتورهای موفقیت طرح تجارت با رمزارز است. وی همچنین تصریح کرد: استفاده از رمزارزها در واردات و به‌طورکلی تجارت، باعث توسعه فعالیت‌های بازرگانی شده و امکان تقابل با تحریم‌ها را برای ما فراهم می‌کند، اما دستیابی به این نتایج مثبت، فراهم کردن زیرساخت‌های ضروری را می‌طلبد. غیر از مباحث مربوط به تهیه نرم‌افزار و سخت‌افزارهای تخصصی و ایمن، بسترهای قانونی برای تجارت با رمزارزها نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. این فعال بازرگانی تاکید کرد: به‌نظر می‌رسد در حال حاضر چارچوب‌های قانونی مشخص و معینی برای تمامی ابعاد تجارت با رمزارزها در کشور وجود ندارد، بنابراین نهادهای مسئول مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین بانک مرکزی، باید با همکاری سایر سازمان‌ها، به تعیین چارچوب و تدوین قوانین مربوط به تجارت توسط رمزارزها بپردازند.
بسترهای بانکی بین‌المللی ایجاد خواهد شد
قیافه همچنین به لزوم وجود سیستم‌های مناسب تبادلات بانکی در هر 2 کشور مبدأ و مقصد معامله تاکید کرد و گفت: در هر معامله تجاری، باید هر 2 طرف خریدار و فروشنده راضی به انجام معامله در بسترهای مشخص شده باشند. در رابطه با واردات توسط رمزارزها نیز غیر از خریدار ایرانی، فروشنده کشور مقابل نیز باید دریافت رمزارز را قبول کند که در حال حاضر به‌نظر می‌رسد بیشتر کشورهای طرف معامله با ایران، این موضوع را قبول دارند، بنابراین تنها مساله‌ای که باید به آن توجه کرد، بسترهای بانکی انتقال رمزارز میان 2 کشور است.
وی ادامه داد: تا به امروز دولت‌ها به‌طور رسمی با یکدیگر به تجارت با رمزارزها نپرداخته‌اند و این موضوع به‌عنوان اتفاق جدیدی در دنیای بازرگانی شناخته می‌شود. همانطور که پیش‌تر نیز عنوان شد، کشورها باید بسترهای امن نقل‌وانتقال رمزارزها را در نظر گیرند تا معاملات تجاری دچار اختلال نشود.
بیشتر کشورها به‌سمت تجارت با رمزارزها حرکت کرده‌اند، بنابراین به‌نظر می‌رسد این بسترهای انتقالات بانکی، به‌زودی در تمامی کشورها به‌شیوه‌ای مناسب مهیا شود.
سخن پایانی
زمینه‌سازی برای استفاده از رمزارزها در عرصه تجارت خارجی، مسئله‌ای بود که به‌طوررسمی نیمه دوم سال گذشته از سوی سازمان توسعه تجارت مطرح شد. براساس اخبار اعلام‌شده، سامانه‌های مبتنی بر بلاک‌چین موردتایید وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی در اختیار فعالان بازرگانی قرار خواهد گرفت تا از رمزارزها در فضای بین‌المللی و مدیریت تجارت خارجی و در نهایت کمک به دور زدن تحریم‌ها بهره گرفته شود. باید در ادامه دید با فرارسیدن زمان موعود آزادسازی واردات با رمزارزهای مجاز، رویکرد دولت و همچنین میزان استقبال فعالان تجاری در این‌باره چگونه خواهد بود.
تاثیر رمزارزها بر تحریم چگونه است؟ با رمزارز می‌توان تحریم را دور زد؟
هم‌زمان با افزایش تنش‌های جهانی همچون تنش‌های ایجادشده میان روسیه و اوکراین، شاهد افزایش حرف و سخن‌ها در خصوص تاثیر رمزارزها بر تحریم هستیم. با توجه به اینکه آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی، کشور روسیه را به دلیل حمله به اوکراین مورد تحریم قرار داده‌اند، به نظر می‌رسد که بسیاری از مردم این کشور قصد دارند از رمزارزها برای دور زدن تحریم‌ها استفاده کنند. در حال حاضر انجام پرداخت بین‌المللی با استفاده از روش‌های سنتی بانکی برای دولت روسیه و شهروندان آن و دیگر موارد مشابه که درگیر شرایط جنگ هستند، امکان‌پذیر نیست. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا دور زدن تحریم با رمزارزها هم امکان‌پذیر است؟
دور زدن تحریم با رمزارزها
کارشناسان مسائل سیاسی و اقتصادی، نظرات مختلفی در خصوص تاثیر رمزارزها بر تحریم دارند. برخی معتقد هستند که اگر مواردی همچون روسیه موفق به استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریم‌ها شود، تلاش کشورهای اروپایی برای ضعیف کردن اقتصاد این کشور با هدف توقف جنگ، بی‌نتیجه باقی می‌ماند. این در حالی است که برخی دیگر معتقد هستند که دور زدن تحریم ها با رمزارزها غیرممکن است و جای نگرانی نیست.
کارشناسان معتقد هستند که بیت کوین در حال حاضر نمی‌تواند جایگزین ارزهای فیات مانند دلار و یورو برای انجام تجارت‌های بین‌المللی شود. با این حال، بسیاری از سیاست‌گذران آمریکایی و آلمانی، در خصوص امکان استفاده از بیت کوین و ارزهای دیجیتال به عنوان روشی جهت دور زدن تحریم‌ها، ابراز نگرانی کرده‌اند. در حال حاضر بسیاری از دولتمردان معتقدند که باید از قوانین بین‌المللی در حوزه مسائل مالی، جهت کنترل کاربرد رمزارزها استفاده کرد.
تاثیر رمزارزها بر تحریم
اما به نظر می‌رسد که هیچ قانونی نتواند بر نحوه عملکرد بیت کوین و دیگر رمزارزها تأثیر بگذارد؛ زیرا ماهیت ارزهای دیجیتال به گونه‌ای طراحی شده است که در آن امکان کنترل و قانون‌گذاری به شکل روش‌های سنتی، وجود ندارد. چندی پیش، کشور کانادا بیت کوین انتقال‌یافته به برخی از آدرس‌های خاص را بلوکه کرد؛ اما این روش، راهی دائمی برای کنترل کاربرد رمزارزها نیست.
یکی از روش‌های پیشنهادی برای کنترل نحوه استفاده از بیت کوین، قانون‌گذاری و نظارت بر عملکرد صرافی‌ها است. با این وجود، استفاده از این روش هم چندان مثمر ثمر دور زدن تحریم با رمزارزها نخواهد بود؛ زیرا بیت کوین دارای ساختار همتا به همتا است و اجرای قوانین معمول قبلی برای صرافی‌های ارز دیجیتال، چندان کاربردی نخواهد بود.
کیف پول متامسک و Infura، از جمله کیف پول‌های مبتنی بر اتریوم هستند که کاربران زیادی در سراسر جهان از آنها استفاده می‌کنند. اما از اوایل هفته پیش، این دو دور زدن تحریم با رمزارزها شرکت تحریم‌های آمریکا را برای کاربران روسی اعمال کردند؛ مسئله‌ای که موجب ضرر بسیاری از کاربران شد. با این حال، به نظر می‌رسد که از میان انواع رمزارزها، اتریوم گزینه مناسبی برای دورزدن تحریم‌ها نباشد؛ زیرا شبکه اتریوم دارای زیرساخت‌هایی است که به راحتی توسط مراکز قانونی قابل کنترل و ردیابی هستند.
سخن پایانی
مسئله تاثیر رمزارزها بر تحریم یکی از موضوعاتی است که بعد از شروع جنگ میان روسیه و اوکراین، نگرانی بسیاری از دولتمردان را برانگیخته است. اما به نظر می‌رسد که در حال حاضر رمزارزها شانس زیادی برای جایگزین شدن با ارزهای فیات را ندارند و تا رسیدن به این دوره، زمان زیادی باقی مانده است.
کارشناسان نگرانی در مورد استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریم توسط روسیه را رد کرده و آن را “کاملا بی اساس” می‌دانند
جیک چروینسکی از انجمن بلاک چین معتقد است که سیاستمداران نباید نگران استفاده از رمزارزها برای دور زدن تحریم‌ها توسط روسیه باشند زیرا در مقیاس بزرگ امکان‌پذیر نیست.
کارشناسان سیاست‌گذاری کریپتو استدلال می‌کنند که نگرانی‌های ابراز شده توسط سیاستمداران بلندپایه درباره فرار روسیه از تحریم‌های اقتصادی با استفاده از ارز دیجیتال «کاملاً بی‌اساس» است.
آنها می‌گویند که بازار کریپتو به اندازه کافی بزرگ و یا عمیق نیست تا بتواند حجم مورد نیاز روسیه را پشتیبانی کند و زیرساخت دارایی دیجیتال در این کشور حداقلی است.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده و کریستین لاگارد، رئیس فعلی بانک مرکزی اروپا، از جمله چهره‌های برجسته‌ای هستند که نگران این هستند که ارزهای دیجیتال می‌توانند ابزاری را برای روسیه فراهم کنند تا تحریم‌های شدید اقتصادی اعمال‌شده به علت حمله این کشور به اوکراین را دور بزند.
این کشور عمدتاً از سیستم تراکنش‌های فرامرزی SWIFT قطع شده است و تمامی کسب‌وکارها در آمریکا و سایر کشورهای غربی از انجام تجارت یا معامله با بانک‌های روسیه و صندوق ثروت ملی منع شده‌اند.
جیک چروینسکی، رئیس سیاست‌گذاری در ترویج سیاست ارزهای دیجیتال انجمن بلاک چین در ایالات متحده، یک توییت طولانی در توییتر در 2 مارس منتشر کرد و توضیح داد که چگونه «روسیه نمی‌تواند و نخواهد توانست از رمزارزها برای فرار از تحریم‌ها استفاده کند».
1/ روسیه نمی‌تواند و نخواهد توانست از رمزارز برای دور زدن تحریم‌ها استفاده کند.
نگرانی در مورد استفاده از کریپتو برای فرار از تحریم ها کاملاً بی اساس است. آنها [سیاستمداران] به دلایل زیر اساساً اشتباه می‌کنند:
– نحوه عملکرد تحریم‌ها
– نحوه عملکرد بازارهای کریپتو
– چگونه پوتین در واقع تلاش می‌کند تا تحریم‌ها را بی‌اثر کندمن توضیح خواهم داد…
— جیک شروینسکی (@jchervinsky) 1 مارس 2022
چروینسکی سه دلیل را بیان کرد که بعید است روسیه از رمزارز برای دور زدن تحریم‌های ایالات متحده استفاده کند. اولین مورد این است که تحریم‌ها محدود به دلار آمریکا نیست و اکنون برای هر کسب‌وکار یا شهروند آمریکایی، معامله با روسیه غیرقانونی است. او گفت: «یعنی مهم نیست که از دلار، طلا، صدف دریایی یا بیت کوین استفاده کنند.»
دلیل دوم این است که نیازهای مالی کشوری مانند روسیه بسیار فراتر از توانایی‌های کنونی بازارهای کریپتو است که چروینسکی آن را «بیش از حد کوچک، پرهزینه و شفاف برای اقتصاد مورد نیاز روسیه» خواند. به عبارت دیگر، حتی اگر روسیه به نقدینگی کافی دسترسی داشته باشد، باز هم نمی‌تواند معاملات خود را در چنین بازاری مخفی کند.
در نهایت، این کشور سال‌ها تلاش کرده است تا خودش را «مقاوم در برابر تحریم» کند، اما نتوانسته زیرساخت‌های رمزارزی معنی‌داری بسازد یا حتی مقررات کریپتو را نهایی کند. چروینسکی می‌گوید که به نظر نمی‌رسد ارزهای دیجیتال بخشی از برنامه‌های روسیه برای کاهش اثرات تحریم‌ها باشد.
واقعیت این است که پوتین سال‌ها تلاش کرده است روسیه را در مقابل تحریم مقاوم کند و استفاده از رمزارز بخشی از برنامه او نیست. استراتژی او شامل تنوع بخشیدن به ذخایر روسیه به یوان و طلا (نه ارز دیجیتال)، انتقال تجارت به آسیا (نه روی بلاک چین)، افزایش تولید و… است.
با این حال، رومن بیدا، رئیس تحقیقات کلاهبرداری در پلتفرم تحقیقاتی بلاک چین کوین‌فورم، در روز اول مارس به الجزیره گفت که به طور کلی می‌توان از کریپتو برای فرار از تحریم‌ها و پنهان کردن ثروت استفاده کرد، همانطور که کره شمالی، ونزوئلا و ایران انجام داده‌اند.
اما کارشناسان دیگر به این رسانه گفتند که وضعیت روسیه به دلیل مقیاس تحریم‌ها، نرخ پایین پذیرش کریپتو و عدم عمق آن در بازارها متفاوت است.
آری ردبورد، رئیس امور حقوقی و دولتی و بازپرس جرایم رمزنگاری در آزمایشگاه‌های TRM، گفت که شفافیت بلاک چین یک عامل بازدارنده طبیعی برای فرار از تحریم در این مورد است.
روسیه نمی‌تواند از کریپتوکارنسی برای جایگزینی صدها میلیارد دلاری که به طور بالقوه می‌توانند مسدود شوند، استفاده کند.
کوین تلگراف در 25 فوریه گزارش داد که لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، مشتاق بود تا لایحه بازارهای دارایی‌های رمزنگاری شده (MiCA) را در اسرع وقت توسط پارلمان اروپا تصویب کند تا به مقامات اروپایی ابزاری بدهد تا دارایی‌های رمزنگاری شده واقعاً بتوانند پیگیری شوند.” لاگارد به منظور جلوگیری از امکان فرار پوتین از تحریم‌ها با ارزهای دیجیتال، به تصویب فوری این سیاست‌ها فشار می‌آورد.
هیلاری کلینتون در مصاحبه‌ای با ریچل مدو در شبکه MSNBC این هفته از جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده خواست تا روسیه را از تجارت کریپتو منع کند. او و مدو در مورد تهدیدات امنیت ملی که ممکن است در رابطه با ارزهای دیجیتال وجود داشته باشد بحث کردند و کلینتون گفت: «وزارت خزانه‌داری و اروپایی‌ها باید با دقت به این موضوع بپردازند که چگونه می‌توانند مانع از فرار روسیه از تحریم‌ها به کمک بازارهای رمزارز شوند.»
سناتور دموکرات الیزابت وارن نیز در 1 مارس از این فرصت استفاده کرد و اظهار داشت که تنظیم‌کننده‌های قوانین مالی آمریکا باید دارایی‌های دیجیتال را مورد بررسی قرار دهند، زیرا در معرض خطرِ کمک به پوتین و دوستانش در دور زدن فشار اقتصادی هستند.”
برای مطالعه مطلب اصلی این‌جا را کلیک کنید.
راستی! برای دریافت مطالب جدید در کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام عضو شوید.
دورزدن تحریم‌ها با رمزارز؟
یک مقام وزارت صنعت از آغاز تجارت با چندکشور از جمله چین و روسیه با استفاده از رمزارزها خبر داده است.
هفته گذشته علیرضا پیمان‌پاک، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در مصاحبه‌ای اعلام کرد که به زودی تجارت با چند کشور دنیا از جمله چین و روسیه با استفاده از رمزارزها آغاز می‌شود که تمرکز آن بر روی معاملات خرد و متوسط در حوزه‌های پوشاک و صنایع غذایی است.
به گفته این مقام وزارت صمت در گفت و گو با روزنامه شرق برای استفاده از این پلتفرم‌ها یک فرآیند اعتبارسنجی برای تجار بر روی سایت سازمان توسعه تجارت درنظر گرفته شده است که افراد پس از تایید در این مرحله می‌توانند از این پلتفرم‌های ارز دیجیتال استفاده کنند.
به گفته پیمان پاک برای این تبادل تجاری با ارزهای دیجیتالی یک سامانه اعتبارسنجی هم روی سایت سازمان توسعه تجارت راه‌اندازی شده است و پس از اعلام محصول، صادرکننده میتواند یک قرارداد هوشمند بر بستر اتریوم منعقد کند و ذیل آن قرارداد هوشمند منعقد کرده و رمزارزی برای واردات دریافت کند.
به گفته پیمان پاک رمزارز دریافتی تنها برای واردات کالا قابل استفاده خواهد بود ضمن اینکه این نوع تجارت عموما در مورد معاملات خرد و متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرد و در مورد تجارت‌های نفتی و پتروشیمی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.
چالش های تحریم و تجارت با رمزارزها
هرچند به نظر می‌رسد رمزارزها مسیر جدیدی برای دور زدن تحریم‌ها باشد اما اتفاقات اخیر در این بازار نشان دهنده حساسیت نهادهای فعال در این عرصه بر فعالیت ایرانیان است.
اخبار متعدد اخیر در مورد لو رفتن مسیرهای شناسایی توسط کاربران ایرانی باعث شده بسیاری از صرافی‌های مشهور راه را بر معاملات ایرانیان بسته، اکانت‌های آنها را دور زدن تحریم با رمزارزها مسدود کرده و فعالیت آنهارا با دشواری های زیادی روبه رو کنند.
به رغم برخی تصورات مبنی بر اینکه فضای ارزهای دیجیتالی دور از نظارت نهادهای مالی مشهور است اما واقعیت این است که طی ماه های اخیر فشارهای قانونگذاران و مقررات‌گذاران به خصوص در آمریکا و کشورهای اروپایی بر صرافی‌های ارزدیجیتال بزرگ دنیا افزایش یافته است.
این فشارها باعث شده که حتی مسیرهای معامله کاربران عادی هم با دشواری روبه رو شود و از این رو مشخص نیست با چنین شرایطی مسیرهای تجارت کشورهای تحت تحریم چه شرایطی خواهد یافت.
با فرض اینکه تمامی بیت کوین‌های استخراج شده در ایران
به واردکنندگان برای واردات کالاهای ضرروی دور زدن تحریم با رمزارزها تخصیص یابد
باز هم این عدد بسیار کوچک و ناچیز است
و در دور زدن تحریم‌ها چندان تاثیرگذار نخواهد بود.
آیا تجارت با رمزارزها شدنی است؟
در حدود ۴ درصد از کل استخراج رمزارزها در ایران صورت می‌گیرد. با این حساب، سالانه در ایران در حدود ۱۳ هزار بیت کوین استخراج می‌شود، که معادل دلاری آن با بیت کوین ۲۳ هزار دلاری، تقریبا ۳۰۰ میلیون دلار خواهد بود.
میزان واردات سالانه ایران در حدود ۳۸ میلیارد دلار است بنابراین حتی با فرض اینکه تمامی بیت کوین‌های استخراج شده به واردکنندگان برای واردات کالاهای ضرروی تخصیص یابد، باز هم این عدد بسیار کوچک و ناچیز است و در دور زدن تحریم‌ها چندان تاثیرگذار نخواهد بود.
از طرف دیگر در اینگونه معاملات به دلیل تحریم بودن ایران و مشکلاتی که در زمینه انتقالات بین‌المللی ارزی وجود دارد، قدرت چانه زنی ایران کمتر بوده و اغلب بیت کوین زیر قیمت جاری، پذیرفته می‌شود.
تجارت به وسیله ارزهای دیجیتال مشکلات خاص خود را دارد. یکی دیگر از این مشکلات مربوط به یافتن طرف تجارتی است که حاضر به پذیرش این سیستم مالی باشد. این کار به نوبه خود سخترین مرحله است. بسیاری از شرکت‌ها به دلیل تحریم بودن ایران حاضر به ارایه خدمات نیستند، لذا نه تنها دامنه فعالیت کاهش می‌یابد بلکه وقتی این تجارت به وسیله رمزارزها نیز صورت گیرد دایره انتخاب را کوچک‌تر خواهد کرد.
بنابراین در درجه اول یافتن شرکتی که کالای مورد نیاز را با توجه به شرایط وارد کننده تامین کند بسیار سخت است و میزان این گونه معاملات را محدودتر خواهد بود.
ریسک دوبرابری تجارت با رمزارز
از طرف دیگر استفاده از رمزارزها به دلیل نوسانات زیادی که دارد با ریسک همراه است. در دوران رکود و زمستان رمزارزها، در واقع این تجارت نه تنها سودی نخواهد داشت بلکه ممکن است نوسانات مختلف تاجر را دچار ضرر کند.
در این حالت برای کاهش ریسک، گزینه استفاده از استیبل کوین‌ها مطرح می‌شود. اما نکته آنجاست که بسیاری از این استیبل کوین‌ها مانند تتر قابل ردیابی هستند و اگر مبلغ معامله بسیار بالا باشد ممکن است توجه نهادهای قانون‌گذار غربی و تحریم کننده را به خود جلب کنند.
از سال گذشته، به دنبال قانون‌گذاری رمزارزها و جلوگیری از فعالیات‌های غیرقانونی و همچنین دور زدن تحریم‌ها، ایالت متحده دستور مسدود کردن تعداد زیادی از کیف پول‌های مشکوک را صادر کرده است. امروزه محل جغرافیایی ایجاد ونگهداری کیف پول‌ها به وسیله ردیابی IPها حتی در صورت استفاده از فیلترشکن قابل‌ردیابی است.
همچنین اگر مبلغ این تراکنش‌ها بالا باشد احتمال ردیابی و مسدود شدن این حساب‌های رمزارزی بسیار بالا است و این تهدید دیگریست که در این حوزه برای ایرانیان وجود دارد.
بیراهه تبادل تجاری با رمزارز
مجیدرضا حریری رئیس اتاق مشترک ایران و چین در گفتگو با «فردای اقتصاد » گفت: تجارت با استفاده از رمزارزها، بین این دو کشور چین و ایران تقریبا امکان پذیر نیست. شاید به دلیل مناسبات و حجم معاملاتی که بین چین و روسیه قرار دارد این نوع تجارت شدنی باشد، اما در ایران دور از ذهن است. همچنین کالاهایی مانند پوشاک ممنوعیت واردات دارند، مگر اینکه به صورت تهاتری مورد معامله قرار گیرند.
مجید رضا حریری : تجارت با استفاده از رمزارزها،
بین دو کشور چین و ایران تقریبا امکان پذیر نیست.
امروزه آمار دقیقی از تجارت به وسیله رمزارزها در مقیاس جهانی وجود ندارد. در دنیا اغلب از رمزارزها برای فعالیت‌های غیرقانونی و یا خاص استفاده شده است. بزرگترین تجربه جهانی در استفاده از این حوزه، جمع‌آوری رمزارز برای کمک به اوکراین در جنگ با روسیه بود که ارزش آن از چند میلیون دلار فراتر نرفت. کمپین‌های حمایتی زیادی در سطح دنیا از این طریق به جمع‌آوری کمک پرداخته‌اند که بیشتر جنبه خیریه دارد و نه تجارت.
کارشناسان معتقدند در مقیاس کوچک در کشورهایی که دسترسی به سیستم مالی بین‌المللی و سویفت وجود ندارند، نقل و انتقالات مالی به وسیله رمزارزها به صرفه‌تر خواهد اما این عدد در سطح دنیا چندان بزرگ نیست و شهروندان کشورهای دچار تحریم از قبیل ایران و یا کشورهایی مانند افغانستان و مکزیک و . بیشتر از این سیستم برای انتقال دارایی به خارج از مرزهای کشور استفاده می‌کنند که معمولا مبلغ آنها چندان بالا نیست. گروه دیگر توریست‌ها هستند که به دلیل عدم دسترسی حساب‌های بانکی در سفرهای برون مرزی ممکن است از رمزارزها استفاده کنند.
دورزدن تحریم‌ها با رمزارز؟
یک مقام وزارت صنعت از آغاز تجارت با چندکشور از جمله چین و روسیه با استفاده از رمزارزها خبر داده است.
هفته گذشته علیرضا پیمان‌پاک، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در مصاحبه‌ای اعلام کرد که به زودی تجارت با چند کشور دنیا از جمله چین و روسیه با استفاده از رمزارزها آغاز می‌شود که تمرکز آن بر روی معاملات خرد و متوسط در حوزه‌های پوشاک و صنایع غذایی است.
به گفته این مقام وزارت صمت در گفت و گو با روزنامه شرق برای استفاده از این پلتفرم‌ها یک فرآیند اعتبارسنجی برای تجار بر روی سایت سازمان توسعه تجارت درنظر گرفته شده است که افراد پس از تایید در این مرحله می‌توانند از این پلتفرم‌های ارز دیجیتال استفاده کنند.
به گفته پیمان پاک برای این تبادل تجاری با ارزهای دیجیتالی یک سامانه اعتبارسنجی هم روی سایت سازمان توسعه تجارت راه‌اندازی شده است و پس از اعلام محصول، صادرکننده میتواند یک قرارداد هوشمند بر بستر اتریوم منعقد کند و ذیل آن قرارداد هوشمند منعقد کرده و رمزارزی برای واردات دریافت کند.
به گفته پیمان پاک رمزارز دریافتی تنها برای واردات کالا قابل استفاده خواهد بود ضمن اینکه این نوع تجارت عموما در مورد معاملات خرد و متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرد و در مورد تجارت‌های نفتی و پتروشیمی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.
چالش های تحریم و تجارت با رمزارزها
هرچند به نظر می‌رسد رمزارزها مسیر جدیدی برای دور زدن تحریم‌ها باشد اما اتفاقات اخیر در این بازار نشان دهنده حساسیت نهادهای فعال در این عرصه بر فعالیت ایرانیان است.
اخبار متعدد اخیر در مورد لو رفتن مسیرهای شناسایی توسط کاربران ایرانی باعث شده بسیاری از صرافی‌های مشهور راه را بر معاملات ایرانیان بسته، اکانت‌های آنها را مسدود کرده و فعالیت آنهارا با دشواری های زیادی روبه رو کنند.
به رغم برخی تصورات مبنی بر اینکه فضای ارزهای دیجیتالی دور از نظارت نهادهای مالی مشهور است اما واقعیت این است که طی ماه های اخیر فشارهای قانونگذاران و مقررات‌گذاران به خصوص در آمریکا و کشورهای اروپایی بر صرافی‌های ارزدیجیتال بزرگ دنیا افزایش یافته است.
این فشارها باعث شده که حتی مسیرهای معامله کاربران عادی هم با دشواری روبه رو شود و از این رو مشخص نیست با چنین شرایطی مسیرهای تجارت کشورهای تحت تحریم چه شرایطی خواهد یافت.
با فرض اینکه تمامی بیت کوین‌های استخراج شده در ایران
به واردکنندگان برای واردات کالاهای ضرروی تخصیص یابد
باز هم این عدد بسیار کوچک و ناچیز است
و در دور زدن تحریم‌ها چندان تاثیرگذار نخواهد بود.
آیا تجارت با رمزارزها شدنی است؟
در حدود ۴ درصد از کل استخراج رمزارزها در ایران صورت می‌گیرد. با این حساب، سالانه در ایران در حدود ۱۳ هزار بیت کوین استخراج می‌شود، که معادل دلاری آن با بیت کوین ۲۳ هزار دلاری، تقریبا ۳۰۰ میلیون دلار خواهد بود.
میزان واردات سالانه ایران در حدود ۳۸ میلیارد دلار است بنابراین حتی با فرض اینکه تمامی بیت کوین‌های استخراج شده به واردکنندگان برای واردات کالاهای ضرروی تخصیص یابد، باز هم این عدد بسیار کوچک و ناچیز است و در دور زدن تحریم‌ها چندان تاثیرگذار نخواهد بود.
از طرف دیگر در اینگونه معاملات به دلیل تحریم بودن ایران و مشکلاتی که در زمینه انتقالات بین‌المللی ارزی وجود دارد، قدرت چانه زنی ایران کمتر بوده و اغلب بیت کوین زیر قیمت جاری، پذیرفته می‌شود.
تجارت به وسیله ارزهای دیجیتال مشکلات خاص خود را دارد. یکی دیگر از این مشکلات مربوط به یافتن طرف تجارتی است که حاضر به پذیرش این سیستم مالی باشد. این کار به نوبه خود سخترین مرحله است. بسیاری از شرکت‌ها به دلیل تحریم بودن ایران حاضر به ارایه خدمات نیستند، لذا نه تنها دامنه فعالیت کاهش می‌یابد بلکه وقتی این تجارت به وسیله رمزارزها نیز صورت گیرد دایره انتخاب را کوچک‌تر خواهد کرد.
بنابراین در درجه اول یافتن شرکتی که کالای مورد نیاز را با توجه به شرایط وارد کننده تامین کند بسیار سخت است و میزان این گونه معاملات را محدودتر خواهد بود.
ریسک دوبرابری تجارت با رمزارز
از طرف دیگر استفاده از رمزارزها به دلیل نوسانات زیادی که دارد با ریسک همراه است. در دوران رکود و زمستان رمزارزها، در واقع این تجارت نه تنها سودی نخواهد داشت بلکه ممکن است نوسانات مختلف تاجر را دچار ضرر کند.
در این حالت برای کاهش ریسک، گزینه استفاده از استیبل کوین‌ها مطرح می‌شود. اما نکته آنجاست که بسیاری از این استیبل کوین‌ها مانند تتر قابل ردیابی هستند و اگر مبلغ معامله بسیار بالا باشد ممکن است توجه نهادهای قانون‌گذار غربی و تحریم کننده را به خود جلب کنند.
از سال گذشته، به دنبال قانون‌گذاری رمزارزها و جلوگیری از فعالیات‌های غیرقانونی و همچنین دور زدن تحریم‌ها، ایالت متحده دستور مسدود کردن تعداد زیادی از کیف پول‌های مشکوک را صادر کرده است. امروزه محل جغرافیایی ایجاد ونگهداری کیف پول‌ها به وسیله ردیابی IPها حتی در صورت استفاده از فیلترشکن قابل‌ردیابی است.
همچنین اگر مبلغ این تراکنش‌ها بالا باشد احتمال ردیابی و مسدود شدن این حساب‌های رمزارزی بسیار بالا است و این تهدید دیگریست که در این حوزه دور زدن تحریم با رمزارزها برای ایرانیان وجود دارد.
بیراهه تبادل تجاری با رمزارز
مجیدرضا حریری رئیس اتاق مشترک ایران و چین در گفتگو با «فردای اقتصاد » گفت: تجارت با استفاده از رمزارزها، بین این دو کشور چین و ایران تقریبا امکان پذیر نیست. شاید به دلیل مناسبات و حجم معاملاتی که بین چین و روسیه قرار دارد این نوع تجارت شدنی باشد، اما در ایران دور از ذهن است. همچنین کالاهایی مانند پوشاک ممنوعیت واردات دارند، مگر اینکه به صورت تهاتری مورد معامله قرار گیرند.
مجید رضا حریری : تجارت با استفاده از رمزارزها،
بین دو کشور چین و ایران تقریبا امکان پذیر نیست.
امروزه آمار دقیقی از تجارت به وسیله رمزارزها در مقیاس جهانی وجود ندارد. در دنیا اغلب از رمزارزها برای فعالیت‌های غیرقانونی و یا خاص استفاده شده است. بزرگترین تجربه جهانی در استفاده از این حوزه، جمع‌آوری رمزارز برای کمک به اوکراین در جنگ با روسیه بود که ارزش آن از چند میلیون دلار فراتر نرفت. کمپین‌های حمایتی زیادی در سطح دنیا از این طریق به جمع‌آوری کمک پرداخته‌اند که بیشتر جنبه خیریه دارد و نه تجارت.
کارشناسان معتقدند در مقیاس کوچک در کشورهایی که دسترسی به سیستم مالی بین‌المللی و سویفت وجود ندارند، نقل و انتقالات مالی به وسیله رمزارزها به صرفه‌تر خواهد اما این عدد در سطح دنیا چندان بزرگ نیست و شهروندان کشورهای دچار تحریم از قبیل ایران و یا کشورهایی مانند افغانستان و مکزیک و . بیشتر از این سیستم برای انتقال دارایی به خارج از مرزهای کشور استفاده می‌کنند که معمولا مبلغ آنها چندان بالا نیست. گروه دیگر توریست‌ها هستند که به دلیل عدم دسترسی حساب‌های بانکی در سفرهای برون مرزی ممکن است از رمزارزها استفاده کنند.
دیدگاه شما