اصول موفقیت در بازار سهام

اصل اول و مهمترین اصل حفظ سرمایه شما است.

آشنایی با اصول مدیریت سرمایه

با توجه به رشد چشم‌گیر شاخص‌های بازار سهام طی سالیان اخیر، صاحبان سرمایه‌های خرد و کلان از اقشار مختلف و با هر میزان تخصص مالی، وارد بازار سرمایه شده‌اند. هرچند گزینه‌های مطمئن‌تری نظیر صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم وجود دارند اما، بسیاری از افراد به دلایل مختلف ترجیح می‌دهند که خودشان مستقیماً در بازار به خرید و فروش سهام بپردازند.

به منظور سرمایه‌گذاری آگاهانه، باید پیش از ورود به بازار آموزش دیده و ارکان اصلی فرآیند معامله‌گری یعنی تحلیل، روانشناسی و مدیریت سرمایه را به خوبی فرا بگیرید. یادگیری این مفاهیم، از طریق آموزش‌های تئوری و تجربه معامله‌گری در بازار بورس، حاصل می‌شود. در این میان، بخش مدیریت سرمایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا، مستقیماً با بقای افراد در بازار مرتبط بوده و به گونه‌ای می‌توان آن را ضامن حفظ و رشد اصول موفقیت در بازار سهام سرمایه معامله‌گران دانست. برای پیاده سازی قوانین مدیریت سرمایه در بازار بورس، عملکرد سیستماتیک و تفکر منطقی فرد الزامی است. قطعاً معامله‌گری که این مفهوم را به خوبی درک نموده و اجرایی کند، از آرامش روحی بیشتری حین داد و ستد برخوردار است زیرا، با درنظر گرفتن تمام ریسک‌های ممکن اقدام به سرمایه‌گذاری می‌نماید و همین موضوع یکی از سنگ بناهای اصلی موفقیت در بازار مالی است.

مدیریت سرمایه چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف جامع و کلی ارائه کنیم، دانش و مهارت سرمایه‌گذاری با ریسک حداقل در راستای کسب بازدهی حداکثر را مدیریت سرمایه می‌نامند. هدف اصلی مدیریت سرمایه در وهله اول، کنترل ریسک و حفظ دارایی است. از این جهت در برخی از منابع آموزشی، مدیریت سرمایه به همان مدیریت ریسک نیز تعبیر می‌شود. به بیان ساده‌تر، مفهوم مدیریت سرمایه این است که برای بدست آوردن بازدهی مورد انتظار خود باید مقدار ریسک مشخصی متقبل شوید؛ طبق اصول حرفه‌ای معامله‌گری و به منظور جلوگیری از وقوع ضررهای سنگین و غیر قابل تحمل، باید پیش از ورود به موقعیت معاملاتی مقادیر این بازده و ریسک معلوم و به گونه‌ای متعادل شده باشند که در مقابل انتظار برای کسب سودی معقول، ضرر کمی پیش روی شما باشد.

اعمال صحیح قوانین مدیریت ریسک در فرآیند معاملات، می‌تواند در راستای کاهش ضرر و زیان تأثیر به ‌سزایی داشته باشد. ترکیب یک استراتژی معاملاتی کارا و مدیریت سرمایه، ضمن پیش‌گیری از وقوع ضررهای سنگین و غیر منتظره، به مرور زمان منجر به رشد سرمایه شما خواهد شد. اعمال مدیریت ریسک در معاملات سهام و سایر ابزارهای مالی، تابع قوانین واحد و مشخصی نیست و از یک فرد تا دیگری متفاوت است. در واقع جزئیات و نحوه اعمال مدیریت سرمایه، تا حد زیادی به دیدگاه سرمایه‌گذاری، اهداف مالی، طرز تفکر و روحیات شخص بستگی دارد. بر اساس چنین معیارهایی، رویکرد سرمایه‌گذاران در قبال ریسک را تشخیص داده و آن‌ها را در دو دسته کلی ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر تقسیم می‌کنند.

در نتیجه معامله‌گران باید از قواعد مدیریت ریسکی استفاده کنند که متناسب با شخصیت سرمایه‌گذاری آن‌ها باشد و در این زمینه نمی‌توان برای همگان نسخه‌ای واحد تجویز نمود. بطور مثال؛ میزان پذیرش ریسک معامله‌گران کوتاه مدتی در هر موقعیت معاملاتی نسبت به افرادی که دیدگاه بلند مدت دارند، کاملاً متفاوت است.

بسیاری از افراد، با رویای یک شبه ثروتمند شدن وارد بازار سهام شده و انتظار دارند ظرف مدت کوتاهی، سرمایه خود را چند برابر کنند! چنین سرمایه‌گذارانی را حتی نمی‌توان شدیداً ریسک پذیر نامید زیرا، مفهوم ریسک اصلاً برای آن‌ها تعریف نشده است و در محاسبات ذهنی خود صرفاً به سود می‌اندیشند. چنین شخصی حتی ممکن است مدتی معاملات سوددهی را نیز تجربه کند اما، در نهایت به دلیل عدم رعایت مدیریت سرمایه و پذیرش بدون محدودیت ریسک، سرمایه خود را به نابودی می‌کشاند. به راستی می‌توان ادعا نمود؛ یکی از اصلی ترین وجوه تمایز معامله‌گران موفق با سایرین، رعایت اصول مدیریت سرمایه است.

امروزه برای مدیریت ریسک روش‌های مختلفی وجود دارد. شیوه‌های کلاسیک بیشتر بر محاسبات ساده متمرکز بوده و مدل‌های جدید نظیر روش پروفسور بالسارا، غالباً بر اساس جداول و فرمول‌های پیچیده ریاضی بنا شده‌اند. همگی این روش‌ها مبتنی بر ارزیابی ریسک موقعیت‌های معاملاتی بصورت انفرادی و در نهایت تعیین چهارچوب‌های مشخص برای محدوده ریسک پذیری معامله‌گران می‌باشند.

ارکان اصلی مدیریت سرمایه در بازار سهام

هرچند برای مدیریت سرمایه روش و فرمول مشخصی وجود ندارد اما برای تدوین قوانین مدیریت ریسک و ارزیابی دقیق موقعیت‌های معاملاتی در بازار، شاخص‌های مرسومی وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• ریسک
• بازده
• حجم معاملات
• نسبت بازده به ریسک
• نسبت افت سرمایه

به منظور انجام معاملاتی اصولی و موفقیت آمیز، موارد اول تا چهارم را باید برای هر موقعیت معاملاتی و الزاماً پیش از ورود، بررسی نموده و در مورد آن‌ها تصمیم‌‌گیری کنیم. در واقع پس از مشخص نمودن این موارد مشاهده می‌کنیم که نقاط خروج و حداکثر سود و زیان مورد انتظار از موقعیت معاملاتی مذکور، با دقت معین می‌شوند. به وضوح می‌بینیم که مدیریت سرمایه در راستای موفقیت هر استراتژی معاملاتی نقش کاملاً حیاتی ایفا می‌نماید که چشم‌ پوشی از آن نتیجه‌ای جز شکست در پی نخواهد داشت. حال پس از شرح مفهوم و اهمیت مدیریت سرمایه در بازارهای مالی و ذکر ارکان اصلی آن به بیان برخی از قواعد مرسوم و توصیه‌های رایج در این زمینه می‌پردازیم؛

• پیش از ورود به معامله، باید ریسک و بازده مورد انتظار از آن را تعیین کنید.
• محاسبات مقادیر ریسک و بازده، تابع مستقیمی از نقاط خروج احتمالی و حجم معاملات می‌باشد.
• طبق اصول سرمایه‌گذاری و توصیه بزرگان بازار، حداکثر مقدار ریسک در هر موقعیت معاملاتی، نباید از ۳ درصد بیشتر شود!
• حداقل مقدار مجاز نسبت بازده به ریسک، برابر ۱ می‌باشد و در غیر این صورت، ورود به معامله خطای بزرگی است.
• در صورت نیاز به داشتن چندین موقعیت معاملاتی باز به صورت هم‌زمان، باید حداکثر ریسک قابل تحمل را بین این معاملات تقسیم نمود.
• زمانی که به بازدهی نجومی معاملات اعتباری و اهرمی می‌اندیشید، ریسک سنگین و چند برابری آن‌ها را نیز مد نظر داشته باشید!
• آستانه تحمل افت سرمایه حساب معاملاتی خود را به طور دقیق مشخص نموده و زمانی که به دلیل چندین معامله زیان‌ده میزان افت سرمایه شما به محدوده خطر رسید، بدون تعلل فرآیند معاملات خود را برای مدتی متوقف کنید.

در مجموعه مقالات آتی مدیریت سرمایه در بخش بلاگ آسان بورس، مفاهیم ریسک، بازده، نسبت‌های مرتبط با مدیریت سرمایه و… به تفصیل توضیح داده خواهند شد.

6 راز موفقیت دکتر فان تارپ برای موفقیت در بازارهای مالی

دکتر فان تارپ متخصص و روانشناس مشهور معاملات بازار سهام، یک مقاله دارد که در آن می‌گوید برای موفقیت در بازار سهام باید به شش نکته توجه کنید. در اینجا در نظر داریم این شش نکته را با هم مرور کنیم. برخی از این شش نکته با عنوان راز موفقیت یاد می‌کنند اما به نظر من این نام‌گذاری‌ها درست نیست و ممکن است انتظار بی‌جا به وجود بیاورد و حتی عنوان راز نوعی ناشناختگی با خود به همراه دارد و این را در ذهن می‌آورد که هیچ کس نیست که شناخت خوبی در مورد آن داشته باشد و برای همه ناشناخته و نامعلوم است و کسی هم نیست که بتواند به طور کامل به آن دست پیدا کند.

واقعیت این است که برای موفقیت در بازارهای مالی هیچ رازی وجود ندارد و تنها با تجربه، آموزش و کسب اطلاعات و آگاهی بیشتر می‌توان به موفقیت و ثروت دست یافت.

شش نکته کلیدی دکتر فان تارپ برای موفقیت در بازارهای مالی

1. میزان اعتماد به سیستم سرمایه‌گذاری

نکته اول مقدار اعتمادی است که در سیستم سرمایه‌گذاری به دست آورده‌اید. یعنی چه؟ فرض کنید شما ده معامله انجام داده‌اید که 7 مورد از آنها سودآور بوده و بقیه زیان‌بار، قابلیت اعتماد به شما عدد 70 درصد است. این عدد نمایانگر آن است که در چند درصد از معامله‌هایی که انجام داده‌اید، سود کسب کرده‌اید.

2. در نظر گرفتن میزان سودآوری نسبت به میزان ضرردهی

به طور مثال اگر در خرید یک سهم 1 درصد سود کرده باشید و در خرید سهم دیگری هم 1 درصد زیان کرده باشید، اینجا نسبت سود و زیان شما یک به یک است. اما اگر در یک معامله 10 درصد سود کرده باشید و در معامله دیگری 1 درصد ضرر داده باشید، اینجا نسبت سود به زیان 10 به 1 خواهد بود.

به این نسبت همواره باید توجه داشته باشید و تلاش کنید آن را تحت کنترل بگیرید. همچنین همواره باید مقدار ریسکی را که در یک معامله ممکن است داشته باشید، تخمین بزنید و بر اساس آن تصمیم‌گیری کنید.

3. هزینه انجام یک معامله

قبل از ورود به یک معامله هزینه‌های آن را تخمین بزنید و ببینید آیا این هزینه‌ها به سود احتمالی می‌ارزد یا نه. هزینه‌هایی که ورود به یک معامله ممکن است داشته باشد، شامل کارمزد کارگزار و سودپرداختی بابت دریافت وام است. بعضی از افراد این هزینه‌ها را در نظر نمی‌گیرند و تنها آن سود ممکن را می‌بینند و حتی اگر به سود موردانتظار معامله هم برسند، هزینه‌هایی بیشتر از سود پرداخت کرده‌اند و در واقع نه تنها سود نکرده‌اند بلکه متضرر نیز شده‌اند.

اصل اول و مهمترین اصل حفظ سرمایه شما است.

4. هر چندوقت یک بار موقعیت و فرصت انجام یک معامله را به دست می‌آورید؟

نکته کلیدی دیگر ایجاد موقعیت و فرصت برای سودآوری است. سه نکته پیش‌گفته زمانی موثر است که در فرصت‌ها و موقعیت‌های بیشتری به کار گرفته شوند. به این معنا که شما باید موقعیت‌های اصول موفقیت در بازار سهام بیشتری برای سودآوری ایجاد کنید و با در نظر گرفتن این نکات سرمایه‌گذاری بهتری داشته باشید. اگر این نکات را به کار بگیرید و موقعیت‌های بیشتری نیز ایجاد کنید، مجموع این موقعیت‌هاست که شما را به سودبالا می‌رساند.

5. میزان سرمایه یا پولی که برای هر معامله در نظر گرفته‌اید

حجم خرید نکته مهم دیگری است که اثرگذاری نکات قبل کاملا وابسته به این گزینه است. شما اگر به درستی پیش بروید و به سیستم خود برای سرمایه‌گذاری پایبند باشید، هرچه مقدار بیشتری از سرمایه‌تان را برای معامله‌ای هزینه کنید، به موفقیت بیشری خواهید رسید. یکی از علت‌هایش این است که هزینه سرمایه‌گذاری در معامله‌های سنگین‌تر کمتر است و تصمیم‌های درست شما را پررنگ‌تر خواهد کرد.

6. اختصاص میزان سرمایه به هر مورد سرمایه‌گذاری

ایجاد تنوع و مدیریت سبد سهام و سرمایه‌تان از بحث‌هایی است که مربوط به این نکته است. توجه داشته باشید که معامله‌گران ریسک‌های مختلفی برای خود در نظر می‌گیرند و طبق آن مقدار سرمایه‌ای را که قرار است به یک معامله اختصاص دهند، مشخص می‌کنند.

البته نکته حائز اهمیتی اکه اینجا وجود دارد این است که باید ریسک را کنترل کنید. هر سرمایه‌گذار حرفه‌ای قادر است میزان ریسک را با توجه به اصول و متغیرهای مختلفی تعیین کند، اما توجه دارد که کمترین ریسک را باید بپذیرد. وارن بافت می‌گوید همیشه باید از پذیرفتن ریسک دوری کرد. اگر ریسکی را قبول کنید و به خطرات آن توجه نداشته باشید، ممکن است سرمایه‌تان را از دست بدهید. بنابراین اصل اول و مهمترین اصل حفظ سرمایه شما است.

شما اگر در انجام معاملات و سرمایه‌گذاری این شش نکته را با هم در نظر بگیرید و آن ها را عملی کنید و بعد وارد معامله شوید، احتمال موفقیت خود را به میزان زیادی بالا می‌برید.

اصول روانشناسی برای موفقیت در بازار

اگر سرمایه گذار بتواند مسائل مربوط به روانشناسی بازار را بخوبی شناسایی کند و در مورد آن‌ها آگاهی کافی داشته باشد، بهتر می‌تواند به اهداف سرمایه گذاری خود دست یابد. در ادامه برخی از مهم‌ترین مسائل روانشناسی بازار را مرور خواهیم کرد.

هر انسانی در بدو تولد با یک سری ویژگی‌های روانشناسی به دنیا می‌آید. از جمله اینکه ضریب هوشی فرد یا ریسک پذیری و ریسک گریزی فرد تفاوت دارد. اما انسان‌ها به دلیل ویژگی اجتماعی بودنشان همواره تحت تاثیر افراد موجود در جامعه هستند. این تاثیرپذیری افراد جامعه از یکدیگر، از نحوه‌ی پوشش لباس گرفته تا ویژگی‌های اخلاقی و روانشناسی را شامل می‌شود. بعضی‌ها به دلیل ویژگی‌های ذاتی و مادر‌زادی بیشتر یا کمتر از محیط تاثیر می‌پذیرند. اما هیچ کسی نمی‌تواند انکار کند که محیط بر او تاثیر نگذاشته است. یکی از مهم‌ترین اثر‌ها تاثیرات روانشناختی افراد بر یکدیگر است. یکی از این ویژگی‌های مهم فردی، که هم ذاتی هست و هم به مرور زمان تحت تاثیر جامعه قرار می‌گیرد، ویژگی روانشناختی سرمایه گذاری است.

روانشناسی بازار چیست؟

به طور کلی روانشناسی بازار به احساسات و رفتار‌های سرمایه گذاران موجود در بازار در یک بازه زمانی مشخص گفته می‌شود. این رفتار‌ها در شرایط مختلف اقتصادی می‌تواند تغییر کند. اگر سرمایه گذار بتواند مسائل مربوط به روانشناسی بازار را به خوبی شناسایی کند و در مورد آن‌ها آگاهی کافی داشته باشد، بهتر می‌تواند به اهداف سرمایه گذاری خود دست یابد. در ادامه برخی از مهم‌ترین مسائل روانشناسی بازار را مرور خواهیم کرد.

انتقام گیری از بازار

بعضی از سرمایه گذاران در بازار‌های مالی هنگامی که در یک معامله دچار ضرری می‌شوند، در ذهن آن‌ها این مسئله پدیدار می‌شود که باید از بازار انتقام بگیرند. در واقع این اثر روانشناسی بازار بر سرمایه گذار باعث می‌شود فرد در تصمیم گیری‌های خود برای معاملات و سرمایه گذاری‌های آینده گرفتار بسیاری از مشکلات از جمله، بدون فکر و دانش کافی معامله کردن شود و بجای اینکه جبران ضرر نماید دو مرتبه گرفتار ضرر‌های بیشتری خواهد شد.

با سهم ازدواج نکنید

یکی از مضرترین مسئله روانی در هنگام سرمایه گذاری در بازار‌های مالی، تعصب بیش از حد نسبت به یک سهم یا بازار خاص است که سرمایه گذار گرفتار آن می‌شود. این مسئله به این صورت است که، شخص سرمایه گذار بنابه دلایل نامعلومی تمایل دارد که فقط در یک سهم سرمایه گذاری کند. حتی اگر این سهم خاص در ضرر باشد یا تحلیل‌های اقتصادی نشان دهد که همچنان در آینده کاهش قیمت را تجربه خواهد کرد، باز این سرمایه گذار اصرار به سرمایه گذاری در این سهم خاص را دارد.

تمرکز بر قیمت

یکی از بدترین اشتباهات روانشناسی در بازار اوراق بهادار تمرکز بر قیمت یک سهام خاص است. تمرکز بر قیمت بجای تمرکز بر پتانسیل رشد اصول موفقیت در بازار سهام قیمتی یک سهم باعث ایجاد سردرگمی و ضرر به سرمایه گذار خواهد شد. زیرا در شرایطی ممکن است قیمت یک سهم در حال رشد باشد اما پتانسیل آن سهم خیلی خوب نباشد، سرمایه گذار با ورود به این سهم شاید مقداری سود و افزایش دارایی را کسب کند اما به دلیل اینکه آن سهم خاص پتانسل خوبی برای سرمایه گذاری نداشته است به یک باره ممکن است ارزش خود را از دست دهد و سرمایه گذار را دچار ضرر کند. حالت برعکس آن نیز وجود دارد. سهمی پتانسیل بالایی برای رشد را دارا است، اما به دلیل یک اصول موفقیت در بازار سهام سری شرایط بصورت موقت قیمت آن پایین است، در این حالت چون سرمایه گذار تمرکز بر قیمت دارد علاقه‌ای برای سرمایه گذاری در این سهم را نخواهد داشت.

عدم تعیین حد ضرر

سرمایه گذاری بدون توجه به اینکه فرد سرمایه گذار باید قبل از معامله یک حد ضرری را برای خود مشخص کند و شروع به انجام معامله می‌کند، کار بسیار اشتباه است. ممکن است سهمی بصورت طولانی مدت یک روند کاهش قیمتی را داشته باشد. اما سرمایه گذار بدون اینکه حد مشخصی از ضرر را مشخص کند شروع به انجام معامله می‌کند. مثلا اگر برای یک سهم 20 درصد ضرر را مشخص کرد، باید بعد از این عدد دیگر در این سهم باقی نماند، نه اینکه فقط صبر کند تا قیمت سهم پایین‌تر بیاید. در نتیجه این مشکل روانشناسی که «من سهمم را با ضرر نمی فروشم» باعث ایجاد ضرر‌های بیشتر خواهد شد. بهترین کار برای جلوگیری از چنین رفتاری، این است که قبل از انجام معامله حد ضرری را برای سهم مشخص کنیم.

احساس شک و ناتوانی در انجام تصمیم

یکی دیگر از مشکلات روانشناختی موثر بر سرمایه گذاران، احساس شک و ناتوانی در اجرا کردن تصمیمات عاقلانه هستند. عده‌ی زیادی از سرمایه گذاران بعد از تحلیل‌های دقیق و کارشناسی در مورد یک سهم به این نتیجه می‌رسند که این سرمایه گذاری در طلا یا سکه و هر بازار دیگری موجب سود و بازدهی خواهد شد. اما در لحظه آخر دچار شک و تردید در انجام معامله خواهند شد. این ترس و احساس شک باعث می‌شود سرمایه گذار به موقع سرمایه گذاری خود را انجام ندهد و در نتیجه سود معقولی که قرار بود با انجام این معامله بدست آورد را از دست خواهد داد.

ترس از جا ماندن سود

عده‌ای دیگر از فعالان بازار اوراق بهادار در هنگام شروع رشد قیمتی یک سهم بصورت گله‌ای وارد آن خواهند شد. زیرا ترس از این دارند که از سود جا بمانند، در صورتی که اصلا این گونه نیست. با این رفتار سرمایه گذار مجبور است با قیمت بالاتری سهم را بخرد و وقتی که تقاضای مازاد از بین رفت سهم دچار ریزش خواهد شد و فقط کسانی که از قبل و با دانش و آگاهی اقدام به خرید کرده بودند سود خواهند کرد. در نتیجه در مواقعی که سهمی به میزان بالا رشد قیمتی داشت نباید بصورت گله وارد آن شد.

جمع بندی

علاوه بر دانش و آگاهی مالی، مسائل روانشناسی سرمایه اصول موفقیت در بازار سهام گذاری نیز بر سود و ضرر سرمایه گذاران در بازارهای مالی بسیار تاثیر گذار است. در صورت شناخت این مسائل توسط سرمایه گذاران، آن‌ها راحتتر و با اطمینان بیشتری می‌توانند اقدام به سرمایه گذاری خود کنند.

آشنایی با اصول مدیریت سرمایه

با توجه به رشد چشم‌گیر شاخص‌های بازار سهام طی سالیان اخیر، صاحبان سرمایه‌های خرد و کلان از اقشار مختلف و با هر میزان تخصص مالی، وارد بازار سرمایه شده‌اند. هرچند گزینه‌های مطمئن‌تری نظیر صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم وجود دارند اما، بسیاری از افراد به دلایل مختلف ترجیح می‌دهند که خودشان مستقیماً در بازار به خرید و فروش سهام بپردازند.

به منظور سرمایه‌گذاری آگاهانه، باید پیش از ورود به بازار آموزش دیده و ارکان اصلی فرآیند معامله‌گری یعنی تحلیل، روانشناسی و مدیریت سرمایه را به خوبی فرا بگیرید. یادگیری این مفاهیم، از طریق آموزش‌های تئوری و تجربه معامله‌گری در بازار بورس، حاصل می‌شود. در این میان، بخش مدیریت سرمایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا، مستقیماً با بقای افراد در بازار مرتبط بوده و به گونه‌ای می‌توان آن را ضامن حفظ و رشد سرمایه معامله‌گران دانست. برای پیاده سازی قوانین مدیریت سرمایه در بازار بورس، عملکرد سیستماتیک و تفکر منطقی فرد الزامی است. قطعاً معامله‌گری که این مفهوم را به خوبی درک نموده و اجرایی کند، از آرامش روحی بیشتری حین داد و ستد برخوردار است زیرا، با درنظر گرفتن تمام ریسک‌های ممکن اقدام به سرمایه‌گذاری می‌نماید و همین موضوع یکی از سنگ بناهای اصلی موفقیت در بازار مالی است.

مدیریت سرمایه چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف جامع و کلی ارائه کنیم، دانش و مهارت سرمایه‌گذاری با ریسک حداقل در راستای کسب بازدهی حداکثر را مدیریت سرمایه می‌نامند. هدف اصلی مدیریت سرمایه در وهله اول، کنترل ریسک و حفظ دارایی است. از این جهت در برخی از منابع آموزشی، مدیریت سرمایه به همان مدیریت ریسک نیز تعبیر می‌شود. به بیان ساده‌تر، مفهوم مدیریت سرمایه این است که برای بدست آوردن بازدهی مورد انتظار خود باید مقدار ریسک مشخصی متقبل شوید؛ طبق اصول حرفه‌ای معامله‌گری و به منظور جلوگیری از وقوع ضررهای سنگین و غیر قابل تحمل، باید پیش از ورود به موقعیت معاملاتی اصول موفقیت در بازار سهام مقادیر این بازده و ریسک معلوم و به گونه‌ای متعادل شده باشند که در مقابل انتظار برای کسب سودی معقول، ضرر کمی پیش روی شما باشد.

اعمال صحیح قوانین مدیریت ریسک در فرآیند معاملات، می‌تواند در راستای کاهش ضرر و زیان تأثیر به ‌سزایی داشته باشد. ترکیب یک استراتژی اصول موفقیت در بازار سهام معاملاتی کارا و مدیریت سرمایه، ضمن پیش‌گیری از وقوع ضررهای سنگین و غیر منتظره، به مرور زمان منجر به رشد سرمایه شما خواهد شد. اعمال مدیریت ریسک در معاملات سهام و سایر ابزارهای مالی، تابع قوانین واحد و مشخصی نیست و از یک فرد تا دیگری متفاوت است. در واقع جزئیات و نحوه اعمال مدیریت سرمایه، تا حد زیادی به دیدگاه سرمایه‌گذاری، اهداف مالی، طرز تفکر و روحیات شخص بستگی دارد. بر اساس چنین معیارهایی، رویکرد سرمایه‌گذاران در قبال ریسک را تشخیص داده و آن‌ها را در دو دسته کلی ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر تقسیم می‌کنند.

در نتیجه معامله‌گران باید از قواعد مدیریت ریسکی استفاده کنند که متناسب با شخصیت سرمایه‌گذاری آن‌ها باشد و در این زمینه نمی‌توان برای همگان نسخه‌ای واحد تجویز نمود. بطور مثال؛ میزان پذیرش ریسک معامله‌گران کوتاه مدتی در هر موقعیت معاملاتی نسبت به افرادی که دیدگاه بلند مدت دارند، کاملاً متفاوت است.

بسیاری از افراد، با رویای یک شبه ثروتمند شدن وارد بازار سهام شده و انتظار دارند ظرف مدت کوتاهی، سرمایه خود را چند برابر کنند! چنین سرمایه‌گذارانی را حتی نمی‌توان شدیداً ریسک پذیر نامید زیرا، مفهوم ریسک اصلاً برای آن‌ها تعریف نشده است و در محاسبات ذهنی خود صرفاً به سود می‌اندیشند. چنین شخصی حتی ممکن است مدتی معاملات سوددهی را نیز تجربه کند اما، در نهایت به دلیل عدم رعایت مدیریت سرمایه و پذیرش بدون محدودیت ریسک، سرمایه خود را به نابودی می‌کشاند. به راستی می‌توان ادعا نمود؛ یکی از اصلی ترین وجوه تمایز معامله‌گران موفق با سایرین، رعایت اصول مدیریت سرمایه است.

امروزه برای مدیریت ریسک روش‌های مختلفی وجود دارد. شیوه‌های کلاسیک بیشتر بر محاسبات ساده متمرکز بوده و مدل‌های جدید نظیر روش پروفسور بالسارا، غالباً بر اساس جداول و فرمول‌های پیچیده ریاضی بنا شده‌اند. همگی این روش‌ها مبتنی بر ارزیابی ریسک موقعیت‌های معاملاتی بصورت انفرادی و در نهایت تعیین چهارچوب‌های مشخص برای محدوده ریسک پذیری معامله‌گران می‌باشند.

ارکان اصلی مدیریت سرمایه در بازار سهام

هرچند برای مدیریت سرمایه روش و فرمول مشخصی وجود ندارد اما برای تدوین قوانین مدیریت ریسک و ارزیابی دقیق موقعیت‌های معاملاتی در بازار، شاخص‌های مرسومی وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• ریسک
• بازده
• حجم معاملات
• نسبت بازده به ریسک
• نسبت افت سرمایه

به منظور انجام معاملاتی اصولی و موفقیت آمیز، موارد اول تا چهارم را باید برای هر موقعیت معاملاتی و الزاماً پیش از ورود، بررسی نموده و در مورد آن‌ها تصمیم‌‌گیری کنیم. در واقع پس از مشخص نمودن این موارد مشاهده می‌کنیم که نقاط خروج و حداکثر سود و زیان مورد انتظار از موقعیت معاملاتی مذکور، با دقت معین می‌شوند. به وضوح می‌بینیم که مدیریت سرمایه در راستای موفقیت هر استراتژی معاملاتی نقش کاملاً حیاتی ایفا می‌نماید که چشم‌ پوشی از آن نتیجه‌ای جز شکست در پی نخواهد داشت. حال پس از شرح مفهوم و اهمیت مدیریت سرمایه در بازارهای مالی و ذکر ارکان اصلی آن به بیان برخی از قواعد مرسوم و توصیه‌های رایج در این زمینه می‌پردازیم؛

• پیش از ورود به معامله، باید ریسک و بازده مورد انتظار از آن را تعیین کنید.
• محاسبات مقادیر ریسک و بازده، تابع مستقیمی از نقاط خروج احتمالی و حجم معاملات می‌باشد.
• طبق اصول سرمایه‌گذاری و توصیه بزرگان بازار، حداکثر مقدار ریسک در هر موقعیت معاملاتی، نباید از ۳ درصد بیشتر شود!
• حداقل مقدار مجاز نسبت بازده به ریسک، برابر ۱ می‌باشد و در غیر این صورت، ورود به معامله خطای بزرگی است.
• در صورت نیاز به داشتن چندین موقعیت معاملاتی باز به صورت هم‌زمان، باید حداکثر ریسک قابل تحمل را بین این معاملات تقسیم نمود.
• زمانی که به بازدهی نجومی معاملات اعتباری و اهرمی می‌اندیشید، ریسک سنگین و چند برابری آن‌ها را نیز مد نظر داشته باشید!
• آستانه تحمل افت سرمایه حساب معاملاتی خود را به طور دقیق مشخص نموده و زمانی که به دلیل چندین معامله زیان‌ده میزان افت سرمایه شما به محدوده خطر رسید، بدون تعلل فرآیند معاملات خود را برای مدتی متوقف کنید.

در مجموعه مقالات آتی مدیریت سرمایه در بخش بلاگ آسان بورس، مفاهیم ریسک، بازده، نسبت‌های مرتبط با مدیریت سرمایه و… به تفصیل توضیح داده خواهند شد.

اصول سرمایه گذاری در بورس برای موفقیت

هم‌چون هر فعالیت دیگری در زندگی، سرمایه‌گذاری در بورس نیز قواعد و اصول خاص اصول موفقیت در بازار سهام خود را دارد. در این مقاله ما این قواعد را، با عنوان اصول سرمایه گذاری در بورس می‌شناسیم. دلیل اصل خواندن نکاتی که در ادامه ارائه می‌کنیم، درک بیشتر شما از جدی و مهم بودن آن‌هاست.

سرمایه‌گذاری در بورس نیازمند دانست علم نجوم یا رفتن به مریخ نیست، بلکه کافی‌ست چند اصل سرمایه‌گذاری در بورس را که در ادامه معرفی می‌کنیم رعایت کنید تا هیچ‌گاه ضرر نکنید.

اصول سرمایه گذاری در بورس آموختنی هستند

پیش از هر چیز بدانید، اولین ابزار مورد نیاز شما برای موفقیت، دانش و مهارت است. پس اگر تازه‌کار هستید، از همین حالا برای اصول موفقیت در بازار سهام آموختن اصول و کارکردهای بورس قدم بردارید. یادگیری مفاهیم بورسی وقت زیادی از شما نمی‌گیرد. برای اطمینان از یادگیری خود می‌توانید در دوره‌های آموزشی موجود در این حوزه نظیر دوره آموزشی تحلیل تکنیکال، دوره آموزشی تحلیل بنیادی و دوره‌هایی هم‌چون تابلوخوانی و فیلترنویسی شرکت کنید.

بر روی تجارت‌های عالی سرمایه‌گذاری کنید

توجه کنید که تعریف اصلی بورس و سهام در چیست. شما فرصت این را دارید که در یک پروژه‌ی تجاری سهیم شوید. پس این تجارت را به‌درستی انتخاب کنید. فارغ از نمودارها و اخبار و جوانب دیگر، به ارزشمند بودن صنعت و کسب‌وکاری که سرمایه‌ی خود را وارد آن می‌کنید، دقت کنید. شناخت شرکت های بورسی اهمیت بالایی دارد. چه صنعتی راه رشد بیشتری دارد؟ ایده‌های نوین در کجا هستند و چگونه می‌توانید آینده‌ی مطمئن‌تری را بیابید؟

پارامترهای مختلف را در نظر بگیرید

یکی از اصول سرمایه گذاری در بورس، بررسی همه‌جانبه‌ی سهم مورد نظر است. بنابراین شما باید پارامترهای موثر در آینده‌ی یک سهم را بررسی کنید. این پارامترها عبارتند از سابقه‌ی مالی، تیم مدیریتی و هم‌چنین ثبات شرکت در سوددهی. شرکت‌های ارزشمند تیم مدیریت قوی‌ای داشته و گزارش‌های ماهانه و سالانه‌شان دقیق و به‌موقع ارائه می‌شود.

شرکتی با نوآوری‌های خاص و رو به پیشرفت انتخاب کنید

گاهی اوقات ممکن است ارزش یک سهم مدت زیادی را ثابت مانده یا در حال کاهش باشد. اما با مطالعه و تحقیق به این نتیجه برسید که شرکت در حال تدارک دیدن پروژه‌هایی برای آینده‌ای نزدیک است و قرار است تحول مهمی ایجاد شود. با توجه به ریسک‌پذیری خود از چنین سهم‌هایی غافل نشوید.

یکی از اصول سرمایه گذاری در بورس، توجه به رقبا

وقتی سهمی را در یک صنعت خاص می‌خرید، دیگر فعالان آن حوزه به‌عنوان رقبای شما و شرکت مورد نظرتان تلقی می‌شوند. پس در هنگام سنجش وضعیت، رقبا را نیز بررسی کنید. اگر شرکتی که سهمش را می‌خرید خوب عمل کند، اما شرکت‌های رقیب عملکرد بهتری داشته باشند، امکان کاهش ارزش سهام شما وجود دارد، چراکه شرکت‌های قوی‌تر بازار و در نتیجه سرمایه‌ی بیشتری را به‌سمت خود جذب می‌کنند. پس در هر حوزه به‌دنبال بهترین‌ها باشید.

ارزش هر سهم را درک کنید

یکی از اصول سرمایه گذاری در بورس، توجه به ارزش واقعی سهام است. استراتژی سرمایه‌گذارهای حرفه‌ای، خرید سهم‌هایی با قیمت کم‌تر از ارزش واقعی‌ست. گاهی به ‌دلایل مختلفی ممکن است قیمت یک سهم کم‌تر از ارزش واقعی آن باشد. عکس این استراتژی در فروش سهام نیز به‌کار می‌رود. زمان‌هایی که به‌دلیل جو روانی و ورود سرمایه‌ی زیاد به یک سهم قیمت‌ها شروع به افزایش می‌کنند، نمی‌توان گفت به‌طور قطع قیمت واقعی سهم افزایش داشته است و ممکن است مدتی بعد دچار ریزش شود.

هیچ‌گاه در قیمت اوج، سهم نخرید

اگر به نمودار قیمت سهم‌های مختلف نگاهی بیندازید، می‌بینید که افزایش و کاهش بخشی جدانشدنی از آن‌هاست. پس بدانید که هر افزایشی مقداری اصلاح به‌همراه خواهد داشت. پس هیچ‌گاه از روی نگرانی به‌خاطر جا ماندن از بازار، خرید نکنید. به‌دنبال کف قیمت‌ها باشید و خرید مطمئن‌تری انجام دهید. در چنین مواقعی خرید پله‌ای نیز راه‌حل مناسبی‌ست. به این ترتیب که اگر از ادامه‌ی روند قیمت مطمئن نیستید، مقداری خرید کرده و سپس در پله‌های بعدی اگر قیمت کاهش یافت، سبد خود را بیشتر کنید تا میانگین خریدتان کاهش یابد.

به خرید یک سهم بسنده نکنید

دیگر موردی که در بررسی اصول سرمایه گذاری در بورس باید به آن توجه شود، دوری از سبد تک سهم است. یک سبد تک سهم بدترین نوع سرمایه‌گذاری در بورس است. چرا که ریسک بسیار بالایی با خود به‌همراه دارد. توجه کنید که شرکت‌های خوب بسیاری در بورس فعالند. پس لزومی ندارد شما تمام سرمایه‌ی خود را در یک سهم متمرکز کنید. با این کار در صورت وقوع هر اتفاق و کاهش قیمت یک سهم، ارزش سرمایه‌ی شما به‌شدت کاهش می‌یابد. هم‌چنین شما از نقاط سبز بازار نیز جا می‌مانید و سودهای احتمالی را از دست خواهید داد.

احتمال ضرر را نیز در نظر بگیرید

یکی از اشتباهات سرمایه‌گذارهای تازه‌کار، عدم آمادگی برای ضرر است. پس شما این اشتباه را تکرار نکنید و به عنوان یکی دیگر از اصول سرمایه گذاری در بورس، ریسک‌پذیری را در دستور کارتان قرار دهید. البته باید اصول مدیریت ریسک را رعایت کنید.

هم‌چنین بسیار مهم است که حدضرر خود را مشخص کنید. به این ترتیب برنامه‌ریزی کنید که درصورت کاهش قیمت سهم به ‌حد مشخصی، از آن خارج شده و سپس در موقعیت مناسبی وارد شوید.

اصول سرمایه گذاری در بورس برای دریافت سود

گاهی همه چیز طبق میل ما پیش می‌رود و سهامی که داریم با قیمت مناسبی در حال رشد هستند. اگر قصد نگهداری چند ساله‌ی یک سهم را ندارید، همیشه به ذخیره کردن بخشی از سود خود فکر کنید. به این ترتیب زمانی که ارزش یک سهم که برای مدت موقت خریده‌اید بالا می‌رود، می‌توانید قسمتی از آن را بفروشید. در چنین شرایطی در صورت کاهش قیمت شما پیش از این سود مناسبی را برداشت کرده‌اید.

به سرمایه‌گذاری بلندمدت خود وفادار بمانید

فراموش نکنید که سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت در بورس، انتخابی نامناسب است. از این رو بهتر است که نگاه بلندمدتی به سرمایه‌گذاری داشته باشید. یکی از اصول سرمایه گذاری در بورس، به شما توصیه می‌کند سبد بلندمدت خود را هیچ‌گاه تغییر ندهید. در صورت مشاهده‌ی اصلاح‌های مقطعی برای فروش وسوسه نشوید.

از طرفی اگر قصد دارید خرید و فروش کرده و نوسان‌گیری دارید، می‌توانید یک سبد مجزا برای آن درنظر بگیرید. به این ترتیب می‌توانید از نوسان بازار نیز سود کسب کنید. در حالی که برنامه‌ی بلندمدتتان طبق آن‌چه اصول موفقیت در بازار سهام انتظار داشته‌اید پیش می‌رود.

جمع بندی

فراموش نکنید که موفقیت تا حدود زیادی به رعایت اصول سرمایه گذاری در بورس که در بالا معرفی کردیم وابسته است. از طرفی تجربه می‌تواند به شما توانایی و اعتماد به‌ نفس بیشتری بدهد. اگر در حال یادگیری هستید و می‌خواهید کارتان را شروع کنید، می‌توانید مدتی را آزمایشی فعالیت کنید.

سهم‌ها را بررسی کرده و پیش‌بینی خود را در خصوص آن‌ها یادداشت کنید. در بازه‌های زمانی مختلف صحت نتایجی را که پیش‌بینی کرده‌اید مرور کنید. در صورتی که نتایج تا حدی به واقعیت نزدیکند، وارد بازار شده و کم‌کم خود را بیازمایید.