ارزش پول هر کشور چگونه تعیین می شود؟
هر کشور واحد پول مشخصی دارد که تمامی معاملات داخلی آن کشور با استفاده از آن انجام میشود. به پول رایج در سایر کشورها ارز گفته میشود. برای مثال هر واحد پولی غیر از ریال، ارز محسوب میشود. یکتا بودن واحد پولی هر کشور ایجاب میکند وقتی شما بخواهید کالا یا خدماتی را خارج از مرزهای کشور خریداری کنید، پول خود را به پول کشور مقصد تبدیل کنید. به اصطلاح ساده شما برای انجام معامله در کشور مقصد باید ببینید پول شما نسبت به پول آن کشور چقدر میارزد؟ یا ارزش پول شما در کشور مقصد چقدر است؟
نرخ ارز چیست؟
نرخ ارز، قیمت یک واحد پول خارجی در مبادله با پول رایج کشور است. برای مثال وقتی گفته میشود نرخ ارز دلار برابر با 170,000 ریال است یعنی قیمت خرید یک واحد پول آمریکا برابر با 170,000 ریال است.
اما اساسیترین سوال این است که نرخ ارز یا قیمت پول کشورها نسبت به هم چگونه تعیین میشود؟ بسیاری از مردم فکر میکنند ارزش پول کشورها بر اساس ذخایر طلای آنها محاسبه میشود و هر چه کشوری از این لحاظ غنیتر باشد ارزش پول آن نیز بیشتر خواهد بود. باید اشاره کرد این دیدگاه اکنون در روابط تجاری کشورها کنار گذاشته شده است. به این منظور در این تفاوت پول و ارز چیست؟ یادداشت سیر تاریخی و تکامل دیدگاههای تعیین نرخ ارز در طول زمان، همچنین رویهای که اکنون مورد پذیرش کشورهاست بررسی میشود.
پشتوانه ارز چیست؟
در شکل سازمان یافته از اواخر قرن هجدهم تا اواخر قرن نوزدهم داد و ستد بین کشورها بر اساس دو فلز کمیاب (با تقاضای زیورآلاتی و قابلیت تقسیمپذیری و ماندگاری بالا) یعنی تفاوت پول و ارز چیست؟ طلا و نقره صورت میگرفت.
سیستم پولی برخی کشورها سیستم تک فلزی طلا یا تک فلزی نقره و برخی دوفلزی طلا و نقره بود. طلا و نقره نیز به نرخ هر واحد طلا، معادل ۱۵.۵ واحد نقره قابل جایگزین با هم بودند. اما افزایش منابع عرضه نقره نسبت به طلا، موجب بر هم خوردن این نظام شد.
برای مثال دلالان، طلا را از کشورهای سیستم دوفلزی خریداری کرده و با توجه به کمیاب بودن آن در کشور تک فلزی نقره، با قیمت بالاتر به فروش میرساندند. سپس با نقره بیشتر میتوانستند طلای بیشتری خریداری کنند. این امر موجب بر هم خوردن نسبت جایگزینی این دو فلز شد.
در ابتدا پشتوانه پول چاپ شده طلا بود
در اوخر قرن نوزدهم برای رفع این مشکل سیستم پولی تک فلزی طلا جایگزین سیستمهای قبلی شد. در این دوران پول کاغذی با پشتوانه ۱۰۰ درصدی قابل تبدیل به طلا، رایج گردید و بانکهای مرکزی موظف بودند به میزان طلایی که در اختیار دارند اسکناس منتشر کنند.
در اواخر قرن نوزدهم پشتوانه پول چاپ شده، طلا بود
اگر کسی پول کشور را به بانک مرکزی تحویل میداد در ازای آن باید طلا دریافت میکرد. مکانیزم نظام خودگردان طلا توازن مناسبی در اقتصاد کشورها به وجود آورد.
به رابطه بین طلبهای یک کشور از سایر کشورها با بدهیهای آن به بقیه کشورها «تراز پرداخت» گفته میشود. «کسری تراز پرداخت» یعنی برآیند تجارت خارجی یک کشور با کشورهای دیگر منجر به افزایش بدهی آن شده و برعکس «مازاد تراز پرداخت» یعنی کشور دارای مطالباتی از سایر کشورهاست.
ارزش پول یک کشور چگونه افزایش یا کاهش مییابد؟
در شرایط بهبود تراز پرداخت، طلای بیشتری وارد یک کشور میشد بنابراین ارزش پول کشور بالا رفته و تفاوت پول و ارز چیست؟ توان خرید مردم افزایش مییافت. تحت این شرایط چون کشور نمیتوانست به سرعت تولید کالاها را بالا ببرد قیمتها افزایش مییافت و ناگزیر کالاهای ارزانتر را از خارج وارد میکرد.
این یعنی خروج دوباره طلا از کشور و بازگشت توازن به سیستم اقتصادی
اعتبار اقتصادی کشورها پشتوانه پول آنهاست
اما بهدنبال بحران بزرگ دهه ۱۹۳۰ و حوادث بعد از جنگ جهانی، بسیاری از کشورهای اروپایی با کسری تراز پرداخت مواجه شدند.
جبران خسارتهای جنگ و نیاز شدید آنها به جذب سرمایه موجب رقابت در کاهش ارزش پول کشورها شد. کشورها با کاهش ارزش پول خود خواهان صرفه صادرات نسبت به واردات بودند. پیامد این امر رشد بیرویه قیمتها و بیثباتی در اقتصاد جهانی بود. سیستم پایه طلا که بعد از خاتمه جنگ اول جهانی طرفدارانی پیدا کرد، دیگر جوابگوی نیازهای جوامع نبود.
در سال ۱۹۴۴ با توجه به قدرت بالای سیاسی، نظامی و اقتصادی آمریکا که دو سوم ذخایر طلای جهان را نیز داشت در «برتوون وودز» کشورها در رابطه با تغییر سیستم پولی بینالمللی به شکل طلا-ارز به توافق رسیدند. در این نظام، دلار بر حسب طلا تعریف شده بود و تمام پولهای دیگر بر حسب دلار تعریف میشد.
رابطه دلار و طلا
آمریکا ارزش دلار را برابر یک سی و پنجم اونس طلا تعیین کرد و اعلام نمود که آمادگی تبدیل هر میزان دلار به طلا را بدون هیچگونه محدودیتی دارد. اما با رشد سریع تجارت بینالمللی و نیاز کشورها به دلار، بعد از مدتی مشاهده شد میزان دلارهای در دست بانک مرکزی اروپا خیلی بیشتر از طلاهای موجود در آمریکا است!
رابطه دلار و طلا
یعنی آمریکا به اندازه دلارهای موجود دیگر طلا نداشت. از طرفی افزایش پیدرپی بدهیهای آمریکا در این کشور موجب پیدایش موجی از نااطمینانی شد. سرانجام در سال ۱۹۷۱ به دلیل ادامه کسری تراز پرداختها، افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی آمریکا، این کشور پیمان برتوون وودز را لغو کرد.
نظام ارزی کشورها از سال 1973 تاکنون
نهایتا از سال ۱۹۷۳ تاکنون نظام نرخ بر اساس تصمیمات مقامهای دولتی در روابط بینالمللی تعیین میگردد. در این سیستم دیگر خبری از پشتوانه طلا نیست. کشورها نرخ ارز خود را بر اساس تحقق اهداف کلان خود تعیین میکنند.
برای مثال وقتی دولت نرخ ارز دلار را از ۲۰۰۰ تومان به ۳۰۰۰ تومان تغییر میدهد، این امر هزینه واردات را نسبت به قبل افزایش میدهد و در عوض صادرکنندگان سود بیشتری نسبت به قبل دریافت میکنند. این یک سیاست تشویقی به منظور افزایش تولید داخلی و رشد اقتصادی است.
سیاست تعیین نرخ ارز | مثال موردی چین
یا یکی از انتقاداتی که همواره در قرن 21 به کشور چین وارد بوده، پایین نگه داشتن دستوری نرخ ارز این کشور است. چین به این دلیل چنین رویهای را اجرا میکند تا هزینه نیروی کار در این کشور پایین بماند. تحت این شرایط جذب سرمایهگذاری خارجی برای این کشور بسیار راحتتر خواهد بود.
نیروی کار ارزان در چین
برای مثال فرض کنید شما یک سرمایهگذار بزرگ هستید و قصد تولید کالایی را دارید. در کشور خود به دلیل فقدان تکنولوژی موردنظر یا روابط تجاری ضعیف کشور، قادر به راهاندازی این تفاوت پول و ارز چیست؟ کسب و کار نیستید. ابتدا شما در جستوجوی دستگاه و تجهیزات لازم برای این کار خواهید بود؛
پس از پیدا کردن آن با شرکت خارجی وارد مذاکره شده و با قیمت مناسب آن را خریداری میکنید. حال نوبت به تامین نیروی کار شما میرسد، این همان نقطهای است که سیاستگذاران چینی سالها آن را نشانهگیری کردهاند.
در بررسیهای خود متوجه میشوید که نیروی کار در چین بسیار ارزانتر از اروپا و آمریکا است. بنابراین دستگاههای خریداری شده را به آن کشور منتقل کرده و با نیروی کار ارزان، کالای با کیفیتی جهانی و قیمتی رقابتی تولید خواهید کرد.
چرا نرخ ارز چین عادلانه نیست؟
شاید بپرسید این امر چه مشکلی دارد؟ چرا به چین انتقاد میشود؟ دلیل امر این است که تراز پرداخت چین بواسطه صادرات فراوان مثبت است، یعنی عملا ارزش پول این کشور بالا است.
اما آنها با پایین آوردن عمدی نرخ ارز هزینه واردات کالاهای دیگر کشورها را افزایش میدهند. پس هنگامی که شرکتی قصد انجام صادرات به کشور چین را دارد با مشکل مواجه میشود. سپس چین از کانال نیروی کار ارزان همان کالاها را با جذب سرمایهگذاران در کشور خود تولید میکند، تکنولوژی مورد نظر را در کشور تثبیت میکند و ممکن است بازار صادراتی رقبا را از آنها بگیرد. این همان نوع سرقتی است که دونالد ترامپ در سخرانیهای خود بارها آن را بیان کرده است.
سیستم نرخ ارز ثابت و نرخ ارز شناور
امروزه بهصورت کلی میتوان گفت دو نوع سیستم نرخ ارز، تحت عنوان نرخ ارز ثابت و نرخ ارز شناور وجود دارد. کشورها برای انجام مبادلات تجاری خود ارزش پول خود را در مقابل با پولهای قوی رایج مثل دلار، یورو، پوند و…. تعیین میکنند.
در کشورهایی که حجم مبادلات تجاری بالاست و دسترسی زیادی به بازارهای سرمایه جهانی دارند از سیستم نرخ ارز شناور استفاده میشود. تحت این شرایط قیمت ارز در بازار و بر اساس عرضه و تقاضای آن تعیین میشود. این امر موجب میشود تغییر نرخ ارز بهسرعت اثر خود را در ارزش صادرات و واردات کشور منعکس کند و توازن در اقتصاد کشور حاکم شود.
نرخ ارز ثابت
همچنین در کشورهایی که حجم مبادلات تجاری در سطح پایینتری است دولتها به منظور ثبات و بالا بردن سطح اطمینان در تجارت برای افراد جامعه از نرخ ارز دستوری یا ثابت استفاده کنند. به مفهوم ساده برای مثال دولت به فعالان اقتصادی این اطمینان را میدهد که تا پایان سال نرخ ارز دلار در انجام مبادلات تجاری ثابت خواهد بود و این موجب بالا رفتن قدرت برنامهریزی آنها خواهد شد
نقش پول در اقتصاد چیست؟
پول یکی از مواردی است که شاید بسیاری از افراد، تعریف آن را ندانند اما در معاملات روزانه خود از آن استفاده می کنند. آسانی انجام این معاملات به دلیل وجود پول و نقش آن در جامعه است؛ نقش هایی که برخی از آن ها در حال کمرنگ شدن است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، سه مقوله پول، ارز و بانکداری از جمله مهمترین مباحث موجود در علم اقتصاد است و فهم آن در دنیای امروز یکی از نیازهای بشر محسوب میشود. در همین راستا، فردریک میشکین، یکی از سرشناسترین اقتصاددانان آمریکایی، کتابی را به رشته تحریر درآورده که به کوشش علی جهانخانی و علی پارسائیان به فارسی برگردانده شده است که بخشی از مناسبترین مطالب آن را در سلسله خلاصه کتابهای اقتصادی بیان خواهیم کرد.
در ادامه خلاصه پیشین این کتاب، به بررسی چیستی "پول" و وظایف آن در سیستم اقتصادی پرداخته میشود. در ابتدا باید گفت پول تعاریف متفاوتی دارد اما وجه مشترکی بین این تعاریف وجود دارد که اقتصاددانان آن را به عنوان تعریفی از پول پذیرفتهاند. بنابراین در علم اقتصاد پول هر چیزی است که بتوان در ازای کالا خدمات یا برای بازپرداخت بدهیها استفاده کرد.
در این میان واژه دیگری به نام "ثروت" نیز وجود دارد. اقتصاددانان میان پول، حساب سپرده و سایر اقلامی که هنگام خرید به فروشنده داده میشود با ثروت تفاوت قائل میشوند. برای درک بهتر این موضوع باید گفت "ثروت" نه تنها تمام پولهای شخص را در بر میگیرد بلکه داراییهای دیگری مانند اوراق قرضه، سهام عادی، آثار هنری، زمین، مبلمان، خودرو و خانه را هم شامل میشود.
گاهی در گفتوگوهای محاورهای میان مردم، واژه "پول" به جای "درآمد" نیز مورد استفاده قرار میگیرد که اشتباه است. درآمد به معنی جریانی از سود در هر واحد زمانی است. در واقع مقدار درآمد را نمیتوان بدون مشخص کردن یک مقطع زمانی به کم یا زیاد بودن توصیف کرد اما وجود پول را میتوان، زیرا پول به مقدار مشخص و در لحظه موجود است.
هزینه دادوستد مدت زمان دادوستد کالا و خدمات است
پیشتر گفته شد که پول میتواند کالایی باشد که در قبال دیگر کالاها یا خدمات و یا به منظور پرداخت بدهی، مورد استفاده قرار گیرد. بر اساس این تعریف در مناطق مختلف و در زمانهای متفاوت، نوع پول میتواند تفاوت داشته باشد. به عبارتی این پول هم میتواند به شکل صدف، یک تک سنگ و یا فلزی مانند طلا باشد و هم میتواند به شکل رایج امروزی خود یعنی تکه کاغذی به نام اسکناس مورد استفاده قرار گیرد.
فارغ از نوع پول در یک سیستم اقتصادی (صدف، طلا یا اسکناس) پول، سه نقش اصلی وسیله داد و ستد، واحد محاسبه و مخزن ارزش را در جامعه بازی میکند. باید خاطرنشان کرد از میان این سه نقش اصلی، وظیفه اول (وسیله داد و ستد) آن را از سایر داراییها مانند سهام یا اوراق قرضه متفاوت میکند.
وجود این سه نقش در پول باعث تفاوت پول و ارز چیست؟ میشود استفاده از آن، کارایی اقتصادی در جامعه را افزایش دهد، به عبارت دیگر پول باعث میشود زمان زیادی برای انجام معاملات صرف نشود. بدون پول، صاحب کالایی که خود به کالای دیگری نیاز دارد باید زمان بسیاری را صرف پیدا کردن شخصی کند که هم کالای تولید شده او را نیاز داشته باشد و هم کالای مورد نیاز این فرد را داشته باشد همچنین حاضر به مبادله آن با شخص اول شود.
با وجود پول، شخص در عوض دریافت کالا یا خدمات به فرد رو به رو پول پرداخت میکند و او نیز آن را به شخص دیگری میپردازد و بدین ترتیب زمان معاملات کاهش و کارایی افزایش پیدا میکند. در علم اقتصاد به مدت زمانی که برای داد و ستد کالا و خدمات مصرف میشود "هزینه داد و ستد" گفته میشود و استفاده از پول همانطور که گفته شد این هزینه را به شدت کاهش میدهد.
نکته دیگری که باید درباره پول بیان کرد ویژگیهای آن است. باید توجه داشت هر کالایی نمیتواند به عنوان پول مورد استفاده قرار گیرد. این کالا باید قابلیت ارزش گذاری آسان داشته باشد، به صورت فراگیر مورد قبول مردم باشد، بتوان به راحتی آن را به اجزای کوچکتر تقسیم و یا به بیان عام، خرد کرد، حمل و نقل آسان داشته باشد و همچنین نباید به طوری مستهلک شود.
بر اساس همین ویژگیها در طول تاریخ، اشکال متفاوتی از پول پدید آمده است، به عنوان مثال سرخپوستان آمریکایی از دانههای تسبیح و ساکنان اولیه آمریکا از شیشه نوشابه و تنباکو به عنوان پول استفاده میکردند. با این حساب به راحتی میتوان قدمت پول را به اندازه سایر ابزارها و زبانهایی دانست که بشر تا کنون از آن استفاده کرده است.
علاوه بر موارد بالا، پول نقش واحدی برای محاسبه نیز بازی میکند یعنی در یک سیستم اقتصادی پول میتواند به عنوان معیاری برای ارزش گذاری کالا و خدمات محسوب شود.
پول همچنین میتواند به عنوان مخزنی از قدرت خرید مورد استفاده شود. در واقع مخزن ارزش بودن باعث میشود که قدرت خرید تا زمانی که پول به مصرف نرسیده است حفظ شود. این مسئله بیشتر از این جهت ارزشمند است که اغلب افراد تمایلی به خرج پول خود به ویژه بلافاصله پس از کسب آن ندارند؛ بنابراین تصمیم به ذخیرهسازی آن میگیرند.
اگرچه این ویژگی منحصر به پول نمیشود و در دیگر داراییها نیز وجود دارد اما قدرت نقدشوندگی دیگر داراییها بسیار پایین است. قدرت نقدشوندگی در واقع سرعت نسبی تبدیل یک قلم دارایی به دارایی دیگر است، به همین دلیل مطلوبیت بالایی در اقتصاد دارد.
در این میان باید توجه داشت که ارزش پول به عنوان مخزن ارزش، به سطح قیمتها بستگی دارد بنابراین در صورتی که سطح قیمتها تغییر کند، تفاوت پول و ارز چیست؟ ارزش پول نیز میتواند تغییر کند. در چنین زمانی تمایل مردم به نگه داشتن پول (هنگام تورم شدید یا لجام گسیخته) کاهش یافته و تقریباً این نقش پول کمرنگ میشود.
تفاوت ارز دیجیتال با پرفکت مانی چیست
پرفکت مانی یک واسط مالی جهانی محسوب می شود که توانسته روابط تجاری و اقتصادی بین المللی را ساده تر کند. نقش واسطه گری پرفکت مانی به نوعی شبیه به نقشی است که ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین ایفا می کنند. از این رو این سوال ایجاد می شود که پرفکت مانی با ارزهای دیجیتال چه شباهت ها و تفاوت هایی دارد؟
اصلی ترین تفاوت و شباهت های میان پرفکت مانی و ارز دیجیتال را می توان در ماهیت این دو مفهوم جست و جو کرد. هر کدام از این مفاهیم مالی دارای ماهیت های مجزا و جدا از هم هستند. در کلام ساده تر با وجود این که این دو مفهوم هر کدام به عنوان یک واسطه مالی شناخته می شود اما از نظر سازو کار با یک دیگر تفاوت های عمده ای دارند. عمده ترین این تفاوت ها را می توان در مفهومی به نام ” تمرکز” پیدا کرد.
تمرکز و رابطه آن با روابط مالی
همانطور که در بالاتر اشاره کردیم ما باید اصلی ترین تفاوت میان پرفکت مانی و ارز دیجیتال را در ماهیت آن جست و جو کرد. برای درک این مسئله بیایید با یک دیگر روند کاری پرفکت مانی و ارز دیجیتال را به صورت مجزا بررسی کنیم.
پرفکت مانی یک ساز وکار مالی محسوب می شود که توسط یک شرکت در زوریخ سوئیس مدیریت می شود. این شرکت با در اختیار گذاشتن پلتفرم آنلاین به نوعی صرافی مجازی را راه اندازی کرده است که به واسطه آن قادر هستند سرمایه خودشان را به ارزهای معتبری مانند دلار یا یورو تبدیل کنند.
مسئله اصلی که در مورد ارز دیجیتال وجود دارد این است که ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و .. بر اساس ساختاری غیر متمرکز طراحی شده است. در واقع ارز دیجیتال بر اساس بلاک چین که یک سیستم غیر متمرکز است طراحی شده است. بلاک چین به نوعی طراحی شده است که هیچ سازمان یا گروه یا شرکتی به عنوان صاحب امتیاز اصلی آن مطرح نیست. در کلام ساده تر اطلاعات کاربران و سایر اطلاعات مرتبط به آن ها در اختیار هیچ کس قرار ندارد. این شبکه با حذف تمرکز در واقع امنیت اطلاعات کاربران را به صورت کامل تضمین کرده است. در حالی که پرفکت مانی به صورت متمرکز کار می کند و تمامی اطلاعات و اختیار عمل در اختیار یک گروه یا شرکت خاص است.
همین موضوع یکی از مهمترین تفاوت های میان پرفکت مانی و ارز دیجیتال را رقم زده است. در واقع در ظاهر شاید ارز دیجیتال و پرفکت مانی هر دو یک هدف را دنبال کنند اما راه رسیدن هر کدام از آن ها به این هدف کاملا متفاوت است.
ارز دیجیتال به سبب حفظ اطلاعات کاربران و البته ساز و کاری ساده تر، مسلما بیشتر مورد توجه معامله گران و کاربران قرار گرفته است. اما این تمام ماجرا نیست.
ارزش ذاتی پرفکت مانی و ارز دیجیتال
داستان ارز دیجیتال و پرفکت مانی به همین جا ختم نمی شود. سوال اصلی حال این است که در مجامع بین المللی و اقتصادی کدام یک از این دو ابزار مالی بیشتر مورد توجه و احترام قرار می گیرند؟ در کلام ساده تر اگر بخواهیم بگوییم. سوال اصلی این است که کدام یک از این سازو کارها توانسته بیشتر نظر کاربران جهانی را به خود جلب کند؟ پاسخ به این سوال برای فعالان اقتصادی بسیار اهمیت دارد. زیرا یک فعال اقتصادی باید بداند با چه چیزی وارد معامله شده و این رابطه مالی تا چه اندازه ارزش و اعتبار دارد.
امروز بیت کوین به عنوان یک ارز جهانی محسوب می شود. در واقع اگر بخواهیم کمی واقع نگرانه تر به این موضوع نگاه کنیم، امروز بیت کوین و برخی از ارزهای دیجیتال را می توان هم ارز با ارزهایی مانند دلار و یورو دانست. بنابراین بیت کوین چیزی فراتر از یک واسطه مالی محسوب می شود. هر چه تعداد کاربرانی که این ارز را به عنوان یک ارز بین المللی قبول می کنند، بیشتر شود عملا اعتبار آن افزایش پیدا می کند. به طور مثال وقتی تسلا اعلام کرد که با بیت کوین ماشین های خودش را به فروش می رساند، عملا این ارز دچار یک جهش مثبت شد.
این اعتبار چیزی است که پرفکت مانی تا حدودی ندارد. در واقع هیچگاه پرفکت مانی قصد ندارد خودش را هم ارز دلار یا یورو جلوه دهد. پرفکت مانی یک واسطه مالی و در کلام ساده تر یک صرافی آنلاین محسوب می شود که تنها قصد دارد سرمایه شما را به ارزهای معتبری چون دلار و یورو تبدیل کند. جدیدا این صرافی، امکان تبدیل به ارز دیجیتال بیت کوین را نیز فراهم کرده است.
نتیجه سخن
هدف ما از این مقاله مقایسه پرفکت مانی و ارز دیجیتال از نظر اعتبار و … نبود. در واقع ما بر اساس این بررسی خواستیم نشان دهیم که عملا این دو مفهوم از نظر بنیادی و حتی کاربردی تفاوت های زیادی با یک دیگر دارند. شما هیچ گاه نمی توانید از بیت کوین به جای پرفکت مانی و برعکس استفاده کنید. هر کدام از این مفاهیم جایگاه خاص خودشان را دارند.
پرفکت مانی امکان مالی است که شما می توانید به واسطه آن سرمایه ریالی خودتان را به بیت کوین و سایر ارزهای بین المللی تبدیل کنید. این امکانی است که حتی خود بیت کوین و ارزهای دیجیتال نیز نمی توانند در اختیار شما بگذارند. از این رو می توان به این نتیجه رسید که هر کدام از این ابزارهای مالی کارکرد خاص خودشان را دارند و شما باید بدانید که هر کدام را در چه موقعیتی استفاده کنید. شناخت ابزار و استفاده منطقی از آن ها می تواند راه مهمی برای رسیدن به موفقیت باشد.
تفاوت توکن و کوین ارز دیجیتال + انواع و استخراج
کوینها، ارزهایی هستند که میتوانند برای خرید و فروش مورد استفاده قرار گیرند و فقط شیوهای از پرداخت هستند اما توکنها میتوانند بیانگر سهم یک شرکت باشند، دسترسی به محصول یا خدمتی خاص و بسیاری از کارکردهای دیگر را فراهم کنند.
به گزارش ایمنا واژه کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) از دو عبارت کریپتو (Crypto) بهمعنای رمز و کارنسی (Currency) به معنای ارز تشکیل شده است. رمزارزها به یکی از مهمترین مباحث مالی، اقتصادی و تکنولوژی در دنیا تبدیل شدهاند. یک کوین یا پول رمزنگاری شده یا رمز ارز نوعی دارایی رمزنگاری شده (هر نوع از ارزهای مجازی) است که بلاک چین مخصوص به خود را دارد بر خلاف توکن که روی بلاک چینهای سایر رمز ارزها جا به جا میشود. و این تفاوت کوین و توکن است.
کوین چیست؟
دیجیتال کوین (Digital Coin) که به اختصار کوین نامیده میشود، یک دارایی دیجیتال است که به شبکه بلاک چین خود تعلق دارد. در واقع هر کوین جزئی از شبکه بلاکچین خود از جمله بیت کوین، اتر و لایت کوین است. هر کدام از کوینها بر روی شبکه بلاک چین خود هدف خاصی را دنبال میکنند، مانند بلاکچین بیت کوین از ابتدا قصد داشت که نیاز به واسط سوم را در تراکنشهای مالی از بین ببرد.
توکن چیست؟
توکن ها بر روی یک شبکه بلاک چین که از قبل وجود دارد، ایجاد میشوند. در واقع به لطف قراردادهای هوشمند، بسیاری از توکن ها بر روی شبکه اتریوم ساخته میشوند. توکن هایی که بر روی این پلتفرم ایجاد میشوند به توکن ERC۲۰ مشهور هستند. با این حال، نئو، Waves و Lisk نیز همانند اتریوم، قابلیت میزبانی توکنها را دارند. برای مثال توکن هایی که بر روی پلتفرم نئو ایجاد میشوند به توکن های NEP-۵ مشهور میباشند.
از آنجا که اتریوم بلاک چین مخصوص به خودش را دارد، پس یک کوین است. همچنین، از این مسئله اینچنین میتوان نتیجه گرفت که اگر شما کیف پول دیجیتالی داشته باشید که از اتریوم پشتیبانی میکند، تمام داراییهای که از بلاک چین اتریوم استفاده میکنند، از جمله توکنهای ERC۲۰، با کیف پول شما سازگار هستند.
توکنها چگونه ساخته میشوند؟
روی هر پلتفرم بلاک چینی که از قراردادهای هوشمند و زبانهای برنامهنویسی سطح بالا استفاده کند، میتوان توکن ایجاد کرد. اتریوم در حال حاضر میزبان بیش از ۸۰٪ توکنهای بازار است و پس از آن بایننس چین (Binance chain)، ایاس، کازماس، تزوس و ترون قرار دارند.
توسعهدهندگان برای ایجاد یک توکن باید با استفاده از زبانهای برنامهنویسی و استانداردهای ایجاد توکن که تیم یک بلاک چین آن را ارائه میکند، قرارداد هوشمند توکن خود را ایجاد کنند و با استفاده از ابزارهای موجود، آن در بلاک چین پیادهسازی کنند.
برای مثال، زبان برنامهنویسی ساخت توکن (قرارداد هوشمند) در اتریوم سالیدیتی است و استاندارد اصلی اتریوم برای ایجاد توکن ERC-۲۰ نام دارد. ساخت توکن بهخودیِ خود در کمتر از یک ساعت و با هزینه بسیار کم (کارمزدهای شبکه) انجام میشود، اما ایجاد یک توکن نمیتواند ارزشمندی آن را تضمین میکند.
بسیاری از پروژههای ارز دیجیتال ترجیح میدهند ابتدا، ارز دیجیتال خود را بر بستر یک بلاکچین دیگر راهاندازی کنند و در صورتی که در بازار حضور موفقی داشتند، بلاکچین اختصاصی برای آن بنویسند. بایننس کوین یکی از این پروژهها بود. ارز BNB ابتدا بر بستر ERC۲۰ شروع به فعالیت کرد و سپس، بایننس بلاکچین اختصاصی BEP۲ را برای آن نوشت.
کاربردهای توکن
برای اینکه یک توکن بتواند ارزش جذب کند و مقبولیت به دست بیاورد، باید در یک پروژه کاربردی دخیل باشد و در صرافیهای معتبر اضافه شود که به هیچ وجه کار سادهای نیست. توکنهایی که بتوانند با حضور خود یک نیاز را رفع کنند و خدمات مفیدی ارائه دهند، شانس بیشتری برای حضور در بازار سرمایه دارند.
۱- توکنهای کاربردی
برای مثال اگر شما از طریق سیستم بلاکچین یک بلیط سینما بخرید، در واقع یک توکن خریداری کردهاید. توکنهای کاربردی، خدمات خاصی را ارائه میکنند که فقط در شبکه خودشان قابل استفاده است. برای مثال توکن Vethor که بر بستر بلاکچین Vechain فعالیت میکند، به عنوان کارمزد و سوخت شبکه استفاده میشود.
۲- توکنهای امنیتی
بعضی از توکنها به عنوان حق مالکیت فرد بر یک دارایی دیجیتالی یا غیر دیجیتالی استفاده میشوند. این دارایی میتواند سهام یک شرکت باشد یا سند اشتراک در مالکیت یک خانه. این نوع توکنها در اثر افزایش نگرانیهای دولتها بر سر نظارت بر داراییها شکل گرفت. توکنهای امنیتی (Security Token) که به آنها توکن اوراق بهادار هم گفته میشود، حق توزیع دارایی را در اختیار افراد قرار میدهد.
۳- توکنهای معاملاتی
یکی از انواع رایج توکنها، توکنهای معاملاتی (Transaction Token) است. این توکنها اغلب مانند ارزهای سنتی عمل میکنند و برای خرید و فروش کالا و خدمات مناسب هستند. استیبل کوینهایی مانند دای (Dai) یا تتر از جمله این توکنها هستند.
۴- توکن حاکمیتی
یکی از مهمترین انواع توکنها، توکنهای معاملاتی است. داشتن این نوع توکن برای کاربر جهت مشارکت در شبکه حق ایجاد میکند. برای مثال رمزارز کامپ (COMP)، رمز ارزی بر بستر اتریوم است که امکان وام دهی را برای کاربران فراهم میکند. این توکن، یک پروژه دی فای (DeFi) است که در سال ۲۰۲۰ آغاز به فعالیت کرد.
دستهبندی توکنها صرفاً برای آسانتر کردن فهم روش کار آنها است و لزوماً هر توکن، در یکی از این دستهبندیها قرار نمیگیرد یا ممکن است در دو دستهبندی تعریف شود.
تفاوت توکن غیرمثلی و مثلی
در اقتصاد، یک کالا (یا پول) در صورتی مثلی یا تعویضپذیر (Fungible) تلقی میشود که واحدهای آن با یکدیگر قابلتعویض باشند و نتوان هیچکدام از آنها را کمارزشتر یا با ارزشتر از دیگری دانست.
بهعنوان مثال، بیت کوین، دلار، ریال و بهطور کلی اسکناسها در دسته داراییهای مثلی قرار دارند. یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی نسبت به یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی دیگر از نظر ارزش کاملاً برابر است و هر دو میتوانند با یکدیگر تعویض شوند و مقدار کالای یکسانی را خریداری کنند. زمانی که یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی به دوست خود قرض میدهید، انتظار ندارید که بعداً دقیقاً همان اسکناس را پس بگیرید.
در مقابلِ داراییهای مثلی، چیزهای غیرمثلی (Non-fungible) قرار دارند که دورتادور ما را فرا گرفتهاند. بهطور کلی میتوان گفت هر چیزی که ابزار مبادله نباشد، غیرمثلی است.
مثلاً لپتاپ شما، تلفن همراه شما و خودروی شما اقلام غیرمثلی هستند. اگر خودروی خود را به دوستتان قرض بدهید تا به مسافرت برود، انتظار دارید دقیقاً همان خودرو را پس بگیرید نه یک خودروی دیگر. برای درک بهتر، بلیط بازی پرسپولیس و استقلال هم غیرمثلی است.
یک توکن غیرمثلی یا NFT، یک دارایی دیجیتال است که کمیاب و منحصربهفرد بوده و روی بلاک چین ذخیره و جابهجا میشود. آیتمهای بازیهای کامپیوتری، اقلام کلکسیونی، آثار هنری دیجیتال، بلیط رویدادهای مختلف، نام دامنهها، یک خانه که بهصورت توکن درآمده و … در دسته توکنهای غیرمثلی جای میگیرند.
در حال حاضر ۹۹٪ توکنهای بازار مانند تتر و چین لینک مثلی هستند و همه واحدهای آنها از نظر ارزش مشابه و قابلتعویض هستند، اما حوزه NFT روزبهروز در حال گسترش است و احتمالاً در آینده توکنهای غیرمثلی بخش بزرگتری از بازار را به خود اختصاص دهند.
کاربرد کوین چیست؟
کوینها همانند پول موجود در کیف و یا حساب بانکیتان است. برخی از دیجیتال کوینها تنها به عنوان پول قابل استفاده هستند و کاربرد دیگری ندارند. در مورد توکن ها چنین نیست.
موارد استفاده از کوینها:
- انتقال پول (از آنها برای دارایی قابل ارزش استفاده کنیم)
- سرمایه یا دارایی (میتوان آنها را به هدف سرمایهگذاری نگهداری کرد، مثل طلا)
شما از بیت کوین (به عنوان یک دیجیتال کوین) میتوانید برای پرداخت کالاها و خدمات در اینترنت و در بسیاری از مکانهای دنیای واقعی نیز استفاده کنید (در بسیاری از کشورها شما در ازای پرداخت بیت کوین میتوانید خرید خانه و خودرو و سایر موارد را انجام دهید). همچنین میتوانید پس از خرید بیت کوین، آن را نگه دارید تا در آینده و با بالا رفتن ارزش آن، از تفاوت قیمت خرید و فروشتان سود ببرید.
به جز استفاده از بیت کوین به عنوان یک ابزار مالی، این ارز دیجیتال استفاده دیگری نخواهد داشت. شما نمیتوانید صرفاً با نگهداری بیت کوین، بیت کوینهای تفاوت پول و ارز چیست؟ بیشتری را به دست آورید (مثل خریداری سهام شرکت که در پایان هر سال به ازای تعداد سهامتان به شما سود تعلق خواهد گرفت و یا مثل نگهداری ارز دیجیتال نئو، که به ازای نگهداری آن، شما ارز دیجیتال دیگری به اسم Gas دریافت خواهید کرد). بیت کوین تنها استفاده به عنوان یک پول دیجیتال را دارد.
میتوان یک توکن را با یک کوین خریداری کرد، اما برعکس آن امکان پذیر نیست. کوینها به طور مستقل عمل میکنند، در حالی که توکن ها تنها برای یک پروژه خاص کاربرد دارند.
ارز دیجیتال چیست و با پول معمولی چه تفاوتی دارد؟
قطعا تابه حال نام بیت کوین، فارکس ، ریپل و… را شنیده اید، اینها همه نمونه هایی از ارز دیجیتال می باشند که در این مقاله می خواهیم آنها را مورد بررسی قرار دهیم. برای برخی این سوال مطرح می شود که ارز دیجیتال چه تفاوتی با پول معمولی دارد؟ که در ادامه به بیان آن می پردازیم.
ارز دیجیتال (Cryptocurrency) را رمز ارز ها نیز می گویند که پایه و اساس آن علم رمزنگاری می باشد و هیچ نهاد و سازمانی بر آن نظارت نداشته و این یعنی دارای ماهیت غیر متمرکز می باشد.
ارز دیجیتال چیست؟
حتی اگر در بازار ارز دیجیتال فعالیت نکرده باشید نام بیت کوین را شنیده اید، هر چند که پیش از سال 2008 بسیاری از رمز ارز ها روی کار آمدند اما هیچ کدام همانند بیت کوین ماندگاری نداشتند. بیت کوین را می توان اولین ارز دیجیتال دانست که در سال 2008 روی کار آمد و 1 سال بعد اولین سکه آن استخراج شد.
ارز دیجیتال همانطور که از نامش پیداست نوعی پول الکترونیکی غیر متمرکز می باشد. منظور از غیر متمرکز بودن این است که بر خلاف پول واقعی هیچ نهاد و سازمانی بر آن نظارت ندارد. دارندگان ارز های دیجیتال می توانند از طریق اینترنت بی آنکه در بانک و یا سازمان واسطه ای حساب باز کنند، ارز را به حساب شخص دیگری واریز نمایند.
ارز های دیجیتال و یا همان رمز ارز ها همچون سایر پول های رایج با سازوکار های مختلفی روی کار آمده است. استخراج برخی از ارز های دیجیتال همچون بیت کوین و ماینینگ بوده اما برخی نیز استخراج شده و بصورت سکه بر روی شبکه قرار داده می شود.
ساخت رمز ارزها بر روی فناوری دفترکل توزیع شده همچون بلاک چین انجام می شده که امروزه بیشتر ارز های دیجیتال از بلاک چین های عمومی استفاده می کنند. تمامی کاربران می توانند با مراجعه به بلاک چین تمامی تراکنشها انجام شده را مشاهده نمایند.
اعتماد به شخص ثالث و دوبار خرج کردن ریشه اصلی پدید آمدن ارز های دیجیتال می باشد. و این بدان معناست که شما برای پس انداز پول معمولی خود به سامان و نهاد های رسمی همچون بانک مراجعه می کنید و بانک معتمد شما است.
و دوبار خرج کردن که یک مشکل در سیستم مالی بود که به کمک سرورهای مرکزی با بررسی موجودیها حل شده بود مانع از خروج دوباره مقدار معینی پول می شد. در بیت کوین نیز این راهکار به شکل کاملا غیر متمرکز پیاده شد و بیشتر سرمایه گذاران می توانستند با بررسی تاریخچه تراکنش ها مانع تقلب سایر افراد شوند.
تفاوت ارز دیجیتال با پول معمولی چیست؟
حتما با مطالعه مطلب فوق با برخی از تفاوت های ارز دیجیتال با پول معمولی آشناش شدید به عنوان مثال غیر قابل برگشت بودن تراکنش، ناشناس بودن ، انجام معاملات در فرامرز و امنیت در انجام معاملات می باشد. ما قصد داریم در این بخش از مقاله به شرح کامل این تفاوت ها بپردازیم.
در دنیای رمز ارز ها ، کاربران بصورت ناشناس و یا نیمه ناشناس و فقط با آدرس کیف پول که حکم اطلاعات هویتی ، شماره حساب شما را دارد معاملات انجام می دهند. آدرس کیف پول تشکیل شده از حروف و اعداد می باشد. البته می توان با بررسی تاریخچه تراکنش افراد تا حدودی به هویت آنها پی برد که این امکان در برخی از ارز های دیجیتال همچون گرین ، مونرو ، زی کش وجود ندارد و تقریبا شناسایی هویت کاربر صفر است در حالیکه تمامی اطلاعات شناسایی شما در انجام تراکنش های بانکی ثبت خواهد شد.
اگر در تراکنش های بانکی اشتباهی صورت بگیرد، با پیگیری قانونی برگشت پذیر می باشد اما در سیستم ارز های دیجیتال اینگونه نیست و پس از تایید تراکنش دیگر نمی توان آن را برگرداند.
یکی از تفاوت های میان ارز های دیجیتال نسبت به پول معمولی ، انحصاری بودن آنهاست. یعنی افراد نیازی به کسب اجازه از نهاد و یا سازمانی جهت استفاده از شبکههای ارز دیجیتال مختلفی مانند بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و … ندارند. فقط با دانلود تاریخچه تراکنش ها می توانند اقدام به ارسال یا دریافت ارز دیجیتال کنند.
ار دیگر تفاوت های پول معمولی با ارز دیجیتال، وجود امنیت در مبادلات ارز دیجیتال می باشد. امنیت مبادلات ارز دیجیتال به کمک قدرت هش به اشتراک گذاشته شده توسط افراد (در سیستمهای اثبات کار) تامین میشود. سیستم رمزنگاری شده ارز دیجیتال این شرایط را برای افراد فراهم می سازد که خودشان کنترل پولهای دیجیتالشان را بر عهده بگیرند و شخص دیگری نتواند به آنها دسترسی پیدا کند.
ارسال پول معمولی در به خارج از مرزها نیاز به انجام پروسه زمان بری دارد اما در ارز دیجیتال اینگونه نیست و کاربران می توانند در کوتاه ترین زمان ممکن آن را در هر نقطه از دنبا جابجا کرد.
دیدگاه شما