انتظارات اجماع بازار

انتظارات اجماع بازار

اتریوم قیمت بیت کوین را بالا می برد، آیا «ادغام» مطابق انتظارات عمل می کند؟
قیمت بیت کوین زیر 20000 دلار باقی مانده است زیرا اتریوم و سایر آلتکوین ها قیمت را در دست گرفته و بخش را به سمت بالا سوق می دهند. اتریوم به‌تازگی ارتقای «Bellatrix» را که آخرین مرحله قبل از «ادغام» بود، اجرا کرد و قیمت اتریوم از طریق مقاومت محلی در حال افزایش است.

در زمان نگارش این مقاله، قیمت بیت کوین به ترتیب در 24 ساعت و 7 روز گذشته با حرکت جانبی 19900 دلار معامله می شود. در همین حال، قیمت اتریوم در بازه‌های زمانی مشابه به ترتیب با 7 و 8 درصد سود با 1670 دلار معامله می‌شود. قیمت بیت کوین در نمودار 4 ساعته در حال حرکت است. منبع: BTCUSDT Tradingview اتریوم می تواند از این محدوده خارج شود در حالی که قیمت بیت کوین عقب مانده است

«ادغام» شبکه اتریوم را از اجماع اثبات کار (PoW) به اجماع اثبات سهام (PoS) منتقل می‌کند. این رویداد باعث ایجاد هیاهوی زیادی در بازارهای رمزنگاری شده است، زیرا برخی از سرمایه گذاران معتقدند اتریوم شاهد پیشرفت های بیشتری خواهد بود و وارد دوره جدیدی از پذیرش خواهد شد.

همانطور که در نمودار زیر مشاهده می شود، یک معامله گر با نام مستعار محدوده فعلی قیمت اتریوم و تلاش آن برای خروج از مقاومت سربار را مشخص می کند. اگر اتریوم این حرکت صعودی را تأیید کند، ممکن است این ارز دیجیتال به نقطه عطف دیگری دست یابد و بیت کوین را از نظر ارزش بازار «تغییر» کند.

البته، «ادغام» سؤالات زیادی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند، زیرا آنها نمی‌دانند که آیا این رویداد به عنوان یک رویداد «شایعه را بخر، خبر را بفروش» عمل می‌کند. تاجر نام مستعار گفت:

تلاش ETH برای خارج شدن از یک محدوده. آخرین باری که این کار را کرد، نسبت به BTC دو برابر شد، اگر دوباره نسبت به BTC دو برابر شود، آن را برگرداند. آیا بیت کوین داران اجازه خواهند داد این اتفاق بیفتد؟ یا آنها بی‌رحمانه بیت کوین پمپ می‌کنند تا از بدتر شدن نسبت جلوگیری کنند؟ یا همه چیز برای تنظیم مجدد تخلیه می شود؟

جفت معامله ETH/BTC به سمت مقاومت فشار می آورد. منبع: DonAlt از طریق توییتر آیا اتریوم می تواند بیت کوین را برگرداند؟

میز معاملات QCP Capital ممکن است سرنخ هایی را برای برخی از این سؤالات ارائه دهد. در گزارش اخیر، این شرکت ادعا می‌کند که قیمت اتریوم پس از رسیدن به سطوح فروش بیش از حد پس از انحلال سه پیکان سرمایه (3AC) اصلاح شده است.

بنابراین، بسیاری از حرکت‌های رو به بالا ممکن است به دلیل کاهش فشار فروش و ارتباط کمتر با «ادغام»، بازگرداندن قیمت باشد. دو عامل بالقوه صعودی مرتبط با "ادغام" وجود دارد: این گذار باعث کاهش انتشار عرضه ETH و در عین حال افزایش نرخ سوخت آن می‌شود.

QCP ادعا می کند، در حالی که اولی "به نظر صعودی به نظر می رسد"، دومی روند نزولی دارد. به عبارت دیگر، عرضه با سرعت کمتری در حال تبدیل شدن به «ادغام» است. سرمایه QCP اضافه شد:

این دیدگاه ما را در مورد دوام بلندمدت اتریوم و تأثیر صعودی آن بر قیمت تغییر نمی‌دهد. ما فکر می کنیم ETH دارایی دهه خواهد بود. با این حال، پویایی قیمت کوتاه‌مدت تا میان‌مدت را تغییر می‌دهد، و اینکه چه مقدار از رویداد قبلاً در قیمت‌گذاری شده است.
با نزدیک شدن به "ادغام"، شرکت تجاری با تقلید از اثر نصف شدن قیمت بیت کوین، قیمت اتریوم را بررسی خواهد کرد. این می‌تواند عملکرد قیمت ETH را با پشتیبانی بیشتر برای بازپس‌گیری قلمرو از دست رفته قبلی خود و ادامه پیشروی بخش با آن، از جمله قیمت بیت‌کوین، فراهم کند.
#ارز_دیجیتال
#صرافی_ارز_دیجیتال
#خرید_و_فروش_ارز_دیجیتال
#خرید_بیت_کوین
#فروش_بیت_کوین
#خرید_اتریوم
#فروش_اتریوم

كارشناس مسائل سیاسی بیان كرد: تحریم های آمریكا باعث اجماع بین المللی علیه ایران نشده است

كارشناس مسائل سیاسی با بیان اینكه اجماعی كه آمریكایی ها گمان می كردند با آغاز تحریم ها علیه ایران ایجاد شود، شكل نگرفته است، عنوان كرد: آنچه را آمریكایی ها در مورد تحریم ها انتظار دارند، قابل عمل نیست.

برنامه «بدون خط خوردگی» رادیو گفت و گو با موضوع آغاز دور جدید تحریم ها و با حضور ابوالفضل ظهره وند دیپلمات باسابقه و كارشناس مسائل سیاسی به ری آنتن رفت.

ابوالفضل ظهره وند در آغاز با اشاره به بازگشت تحریم ها درباره اثرات آن در اقتصاد كشور گفت: با رصد بازارهای بورس بین المللی و شرایط اقتصادی در بورس تهران و بازار ارز و سكه متوجه می شویم واكنش ها نسبت تحریم های ترامپ عادی بود و حتی شاهد روند افزایشی در بورس تهران بودیم و روند نزولی همچنان در بازار ارز و سكه ادامه داشت.

وی افزود: بورس های بین المللی نیز روند افزایشی داشت و هیچ كدام نسبت به این تحریم ها واكنش منفی نداشتند و در داخل نیز حباب قیمت ها در حال شكستن است و این نشان می دهد واكنش مورد انتظار ترامپ در اقتصاد رخ نداد.

این كارشناس مسائل سیاسی با بیان اینكه به نظر می رسد آن اجماعی كه آمریكایی ها گمان می كردند با آغاز تحریم ها علیه ایران ایجاد شود، شكل نگرفته است، عنوان كرد: آنچه را آمریكایی ها در مورد تحریم ها انتظار دارند، از یك جنبه قابل عمل نیست زیرا تحریم طلا و فلزات گران بها اساسا قابل تحریم نیست. تحریم خودرو نیز فقط عملیات روانی دارد و این نیز یكی از آن مواردی است كه شاهد تغییر نخواهیم بود.

این دیپلمات باسابقه كشورمان به واكنش اروپا اشاره كرد و اظهار داشت: این واكنش از جنبه سیاسی اهمیت دارد زیرا در خصوص صیانت از شركت ها و بخش های تجاری كه قصد معامله با ایران را داشتند در حال اجرا هستند. البته این شركت هایی كه قصد این مهم را دارد جزو شركت های كوچك و متوسط محسوب می شوند اما اندازه بازار ایران به اندازه ای است كه انتظارات این شركت ها براورده شود.

وی افزود: در سطح اقتصادی خبرهایی هم منتشر شده كه یك شركت آسیایی قرار است پنج میلیارد دلار در صنایع پتروشیمی سرمایه گذاری كند و امروز وزیر صنعت و تجارت ژاپن نیز از آمریكایی ها درخواست كرده است، توكیو از شمول تحریم های جدید معاف شود و ایران به عنوان یكی از تامین كننده های نفت باقی بماند. به نظر می رسد آن اجماعی كه آمریكایی ها گمان می كردند با آغاز تحریم ها علیه ایران ایجاد شود، شكل نگرفته است.

ظهره وند اشاره كرد: در موضوع نفت در شرایطی هستیم كه اقتصاد بین الملل بیش از هر زمان نیاز به یك نفت مطمئن دارد. در چند دهه گذشته همواره تلاش اقتصاد بین الملل این بود كه مسئله نفت كه ماهیت سیاسی است را سیاسی نشان ندهند اما امروز با اقدام ترامپ این موضوع را تائید كرد.

بورس تهران به کدام سو می‌رود

رشد قابل توجه قیمت‌ها در بازار سهام سبب شده تا این بازار از ابتدای سال تاکنون به جز سرمایه‌گذاران مورد توجه تمامی بسیاری از افراد غیر بورسی نیز قرار بگیرد.

رشد قابل توجه قیمت‌ها در بازار سهام سبب شده تا این بازار از ابتدای سال تاکنون به جز سرمایه‌گذاران مورد توجه تمامی بسیاری از افراد غیر بورسی نیز قرار بگیرد. توجه ویژه به بازار سهام در سال جاری بیش از هر چیز از تغییر نرخ ارز در سال 97 و افزایش میانگین نرخ سامانه نیما در سال 98 اثر پذیرفته است. این عامل مهم که بیش از هر چیز بر سود آوری شرکت‌های دارای فروش دلاری اثر گذاشته است، سبب شد تا در سال جاری سایر شرکت‌ها نیز به دلیل لزوم افزایش نرخ محصولات خود و افزایش ریالی سود مورد اقبال سرمایه‌گذاران قرار بگیرند. این عامل اگرچه توانست در کنار رونق برخی از صنایع که از واقعی شدن قیمت ارز تاثیر مثبت پذیرفتند به کسب بازده بیش از 80 درصدی بورس تهران طی 6 ماه نخست سال منجر شود، اما همچون تمامی روندها در بازارهای مالی تداوم نیافت و با واژگونی شاخص‌ها در میانه مهرماه وارد فاز اصلاحی شد.

به دنبال این رویداد کم‌کم از میزان اظهارنظرهای مثبت کاسته شد و بسیاری خود را برای سقوط شاخص کل بورس حتی در سطوح پایین‌تر از 300 هزار واحد آماده کردند. چنین افتی اگرچه محقق نشد اما حاکی از آن بود که مفروضات تحلیل در بازارها باید بار دیگر مورد ارزیابی قرار گیرند. به همین منظور در روز گذشته پیش‌بینی ۶۷ گروه تحلیلی از سود شرکت‌ها و کل بازار، P/E، بازدهی کل بورس، روند مورد انتظار و متغیرهایی چون نرخ تورم، نرخ ارز و قیمت‌های جهانی برای ادامه سال ۹۸ اعلام شد .

به گزارش بورس پرس، چهاردهمین گزارش اجماع ۶۷ گروه تحلیلی (اعم از شرکت مختلف سبدگردانی، تامین سرمایه و کارگزاری) که توسط یکی از شرکت‌های مدیریت سرمایه منتشر شده حکایت از آن دارد که شاخص بورس سال جاری را با بازدهی ۸۵ درصدی به پایان خواهد برد که ۷ واحد درصد از پیش‌بینی قبل، کمتر و ناشی از احتمال افت بیش از ۲ درصدی سود خالص شرکت‌های بورسی است.

همچنین در این گزارش علاوه بر پیش‌بینی سود ۹۴ شرکت بورسی، میانگین نرخ ارز مورد انتظار بورسی‌ها در سامانه نیما نسبت به دوره قبل، ۲ واحد درصد کمتر و نرخ تورم هم با کاهش ۹ واحد درصدی پیش‌بینی شده است .

تغییر منفی از پیش‌بینی چند متغیر مهم

شاخص بورس، در مهرماه و پس از ثبت یک روند تاریخی در مسیر اصلاحی قرار گرفت و طی یک و نیم ماه در مدار فرسایشی به حرکت درآمد و ضمن اصلاح قیمتی، اصلاح زمانی نسبتا طولانی را از سر گذراند.

در این مدت، گروه‌های تحلیلی مفروضات را بار دیگر مورد بازنگری قرار دادند و برآوردها را این‌بار مطابق با تغییر روند قیمت در بازارهای داخلی و بازارهای جهانی به روز کرده‌اند. بنابراین گزارش اجماع دوره قبل (شهریور) در شرایطی منتشر شد که بورس تهران در مسیری صعودی در حال ثبت رکوردهای تازه بود و در نقطه مقابل، ضمن تداوم رکود معاملاتی در بازار مسکن، بازارهای ارز و طلا آرامشی نسبتا طولانی را از سر گذراندند.

از طرفی، بازار جهانی هم در بیم و امیدهای ناشی اختلافات تجاری اقتصادهای بزرگ و حمایت‌گرایی رو به گسترش امریکا از اقتصاد قرار داشت. در این دوره اگر چه در بازار جهانی تقریبا در بر همان پاشنه می‌چرخد و عملا اتفاق خاصی در جهت بهبود یا تشدید رکود رخ نداده، در بازارهای داخلی شاهد تشدید نوسانات، تجربه یک اصلاح قیمتی جدی در بازار سهام و توزیع ناهمگون نقدینگی در بین صنایع بورسی و همچنین ایجاد موج صعودی در بازارهای ارز و سکه بودیم.

تحلیلگران در این فاصله تقریبا دو ماه و نیمه، پیش‌بینی‌ها از سود سهام، روند حرکت نرخ ارز، نوسانات قیمت در بازار جهانی و سایر متغیرهای اثرگذار به محیط بورس تهران به‌طور معناداری تغییر داده‌اند. کاهش سود خالص بازار سهام، کاهش بازدهی بورس تهران در کنار تورم کمتر و انتظارات نزولی از روند نرخ ارز در سامانه نیما در تازه‌ترین گزارش اجماع جالب‌توجهی است.

مساله کم‌نمایی در داده‌های تحلیلگران

البته باید توجه داشت مرجع ارزش‌گذاری در تفسیر نتایج گزارش اجماع تحلیلگران حائز اهمیت اساسی است. گزارش اجماع براساس سود خالص کل بازار و همچنین نحوه حرکت شاخص، مسیر بازار را مورد بررسی قرار داده است. این درحالی است که توزیع جریان نقدینگی طی ماه‌های اخیر برخلاف انتظار تحلیلگران رقم خورده و این شکاف بین تحلیلگران و معامله‌گران در واگرایی نماگرهای اصلی سهام و جهش ۱۹۵ درصد شاخص هم‌وزن در قیاس با بازدهی ۸۰ درصدی شاخص کل تا به اینجای کار نشان داده شده است.

در واقع اثر توزیع نامتوازن منابع بین صنایع در گزارش اجماع غایب است و همین به‌صورت کم‌نما در این داده‌های تحلیلگران نمایان شده است.

با وجود اهمیت در مرجع ارزش‌گذاری صاحب‌نظران بورسی و انحراف اخیر بازار از روند مورد انتظار، نمی‌توان اثر رویکردهای تحلیلی در جهت‌یابی شاخص کل در بلندمدت را نادیده گرفت. این موضوع به‌ویژه با روند فزاینده مشارکت تحلیلگران و غنای رو به تزاید پیش‌بینی‌ها اهمیت خود را نشان می‌دهد.

در این گزارش، سود مورد انتظار از شرکت‌هایی که نزدیک به ۶۵ درصد ارزش کل بازار سهام را تشکیل می‌دهند، ارایه شده است. در گزارش دوره قبل در شهریور ۶۳ گروه تحلیلی در این گزارش مشارکت کرده بودند. البته خطای پیش‌بینی جزو ذات تحلیل است و بنابراین هرگونه انحراف مسیر واقعی از روند مورد انتظار را نباید به معنای ناکارآمدی پیش‌بینی دانست که باید به پیچیدگی واقعیتی دانست که تماما در چنگ فهم نمی‌آید.

متغیرهای کلیدی این گزارش، سود شرکت‌ها و سود خالص کل بازار، نسبت قیمت به درآمد، بازدهی کل بورس، میزان تغییر پیش‌بینی‌ها و همچنین روند مورد انتظار صاحب‌نظران بورسی در مورد متغیرهای کلانی چون نرخ تورم، نرخ ارز و قیمت‌های جهانی برای سال ۹۸ است.

سود مورد انتظار: یکی از نتایج مهم این گزارش نسبت به گزارش قبلی کاهش ۳ درصدی سود پیش‌نگر است. انتظارات نزولی نسبت به قیمت‌های جهانی و نرخ نیما و برخی گزارش‌های نامطلوب شرکت‌های بزرگ در ۶ ماه ابتدایی سال از علل عمده بروز چنین انتظارات کاهشی در بین تحلیلگران به‌شمار می‌رود.

سود مورد انتظار هم برای چهار فصل پیش‌رو کاهشی است هم برای سال ۹۸ هم روند مشابهی دارد. تحلیلگران بورسی در این گزارش کاهش ۱. ۲ درصدی را برای سود مورد انتظار شرکت‌ها برای سال جاری در نظر گرفته‌اند.

این درحالی است که در شهریور انتظار رشد ۲.۲ درصدی سود شرکت‌ها در بین تحلیلگران وجود داشت. چرخش منفی انتظارات سودآوری در میان صنایع بزرگ عمدتا معطوف به صنعت روی، الفین، اوره و سنگ‌آهنی‌هاست. کاهش انتظارات در این دوره نسبت به دوره قبل را می‌توان به گزارش‌های ۶ ماهه این گروه از صنایع نسبت داد.

نسبت قیمت به درآمد پیش‌نگر (forward): نسبت قیمت به سود مورد انتظار یا همان P بر E به عنوان دیگر متغیر کلیدی مورد توجه تحلیلگران در این گزارش افزایش داشته است. در واقع، نسبت قیمت به درآمد پیش‌نگر یا همان فوروارد شرکت‌های مورد بررسی به ۸. ۴ واحد رسیده است.

این نسبت سال گذشته در همین زمان ۱.۴ واحد و در شهریورماه سال جاری ۶.۴ واحد بود. افزایش نسبت قیمت به درآمد طی این مدت نشان می‌دهد فاصله قیمت در مسیر صعودی به‌طور کلی از سود مورد انتظار تحلیلگران بیشتر شده است. با وجود این، ارزش‌گذاری بازار همچنان در محدوده میانگین دو سال اخیر صورت گرفته است. به بیان دقیق‌تر، ارزش‌گذاری بازار در یکی، دو سال گذشته در محدوده ۴ تا ۵ در نوسان بوده است. سقف نسبت قیمت به درآمد فوروارد بازار در دو سال گذشته مربوط به مهرماه سال ۹۷ است و عدد ۵.۵ را نشان می‌دهد. اما با جهش سودآوری شرکت‌ها طی ادوار اخیر به‌خصوص در نیمه نخست سال ۹۸، این نسبت کاهش یافت و در تیرماه عدد ۳.۴ واحد را هم به خود دید.

چنین محدوده‌ای برای ارزش‌گذاری سهام درحالی مرجعیت یافته که میانگین این نسبت برای بازار سهام طی ۱۰ سال اخیر ۴.۵ بوده است. به‌نظر می‌رسد ریسک‌های سیاسی و شرایط خاص کشور اجازه فراتر رفتن ارزش‌گذاری از این محدوده متوسط دو سال اخیر را نمی‌دهد.

به‌نظر می‌رسد تعدد مراجع ارزش‌گذاری شرکت‌ها (از تحول سودآوری سهام به‌خصوص در گروه‌های کوچک‌تر تا جذابیت افزایش سرمایه بنگاه‌های بورسی از منابعی نظیر تجدید ارزیابی دارایی‌ها تا سود انباشته) به عنوان ضربه‌گیر واکنش بازار به انتظارات کاهشی سودآوری عمل کرده است.

با وجود این، پیش‌بینی تحلیلگران از میزان بازدهی کل بازار در مقایسه با گزارش قبلی در شهریورماه کاهشی بوده است.

تحلیلگران در دوره قبل انتظار بازدهی ۹۲ درصدی را برای شاخص کل پیش‌بینی کرده بودند. این رقم در پیش‌بینی آذر به ۸۵ درصد کاهش یافته است. اگرچه بازار سهام همچنان از نگاه تحلیلگران واجد ظرفیت برای تداوم روند صعودی است (بازدهی بورس از ابتدای سال تا روز گذشته ۸۰ درصد بود که ۵ واحد درصد از میانگین مورد انتظار تحلیلگران فاصله دارد.)

متغیرهای کلان: نرخ تورم، روند نرخ ارز و قیمت‌های جهانی هم به‌دلیل اثرگذاری مستقیم و غیرمسقیم بر سهام همچنان در تور تحلیلگران وزن ویژه‌ای دارند. پیش‌بینی بورسی‌ها از نرخ تورم و نرخ ارز نسبت به دوره قبل کاهشی است که معنای دیگر آن، انتظار فشار بر قیمت فروش تولیدکنندگان طی ماه‌های باقیمانده از سال است.

در کل طی دو دوره اخیر عموما روند مورد انتظار متغیرهای کلان از سوی بورسی‌ها کاهشی بوده است. تازه‌ترین نگاه بورسی‌ها به قیمت‌های جهانی هم غالبا منفی است. اگرچه انتظار افزایش قیمت نفت در بین تحلیلگران نسبت به شهریور مشاهده می‌شود اما در مورد سایر کامودیتی‌ها نظیر قیمت محصولات فولادی، متانول و اوره همچنان فضا در بین این گروه‌ها کاهشی است. نکته جالب توجه در این میان، چرخش مثبت انتظارات تحلیلگران در مورد بازار مسکن و پیش‌بینی افزایش بازدهی املاک است.

تحلیلگران براساس تازه‌ترین پیش‌بینی‌ها انتظار دارند سود شرکت‌ها در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸، حدود ۵ تا ۱۲ درصد افزایش یابد. اگرچه از محل تغییر قیمت جهانی کالاهای پایه نظیر نفت، فلزات و محصولات پتروپالایشی انتظار رشد چندانی در سال ۹۹ با میانگین سال ۹۸ نمی‌رود، اما پیش‌بینی رشد ۱۲ درصدی قیمت دلار در سامانه نیما به علت اصلی انتظارات افزایشی سود ۹۹ نسبت به ۹۸ تبدیل شده است.

مطابق گزارش اجماع، با وجود حرف و حدیث‌های فراوان برای تحمیل هزینه‌های مختلف توسط دولت به شرکت‌های بورسی، این موضوع بر انتظارات تحلیلگران تاثیر نگذاشته و همچنان سود سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ با ۱۲ درصد افزایش پیش‌بینی شده است.

در طول ۱۵ سال گذشته، در هر سالی که سود شرکت‌های بازار نسبت به سال گذشته افزایشی بوده و نسبت قیمت به درآمد بازار در محدوده‌ای کمتر از عدد ۵ کمتر قرار داشته، بازدهی سهام به‌طور عمومی از اوراق با درآمد ثابت از جمله سپرده‌های بانکی و اوراق خزانه و سایر اوراق بدهی بیشتر بوده است.

تاثیر توافق هسته ای بر شرایط بازار نفت جهانی

روند توافق هسته ای ایران و آمریکا بدون نتیحه به روزهای پایانی خود نزدیک می شود. فصل انتخابات در ایران نزدیک است و مذاکره کنندگان فرصت زیادی برای تصمیم گیری ندارند. بازار نفت بیشترین تاثیر انتظارات اجماع بازار را از نتیجه مذاکرات هسته ای دریافت می کند.

توافق هسته ای ایران با وضعیتی که در شرایط فعلی دارد به احتمال زیاد به نتیجه ای نخواهد رسید. این موضوع را کارشناسان سیاسی دنبال کننده نشست های دو جانبه و غیرمستقیم اذعان کرد اند. در گزارشی مجله خبری CNBC به گوشه هایی از این موضوع اشاره داشته است که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت. لطفا همراه آرتان پرس باشید.

*** قیمت نفت جهانی از نگاه توافق هسته ای

پیش از توافق هسته ای ایران قیمت نفت در تعادل قرار دارد ، اما کارشناسان انتظار دستیابی به موفقیت را ندارند. گفتگوهای مقدماتی برای احیای توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ بین ایران و قدرت های جهانی در وین اتریش در جریان است. اما کارشناسان نسبت به پیشرفت معنادار این توافق شک دارند. دستیابی به موفقیت در مذاکرات احتمال بازگشت مقدار زیادی صادرات نفت ایران به بازار را افزایش می دهد ، اما تحلیلگران می گویند این ”شوک برون زا” برای قیمت نفت نخواهد بود.

*** نقش نفت در انتظارات اجماع بازار مذاکرات توافق هسته ای

آمریکا و ایران در تلاشند تا توافق هسته ای را به نحوی حل و فصل کنند که بازارهای جهانی نفت آسیبی نبینند.اما ایران برای این موضوع خیلی اولویتی قائل نیست. به همین دلیل متخصصان نسبت به موفقیت این مذاکرات مشکوک هستند ، حل کنند. مذاکران هسته ای ایران گام بلندی برای اقتصاد ایران و شروع یک نماد قدرتمند از سیاست جهانی برای دولت آمریکا خواهد بود. هلیما کرافت ، رئیس استراتژی جهانی RBC ، روز سه شنبه به هادلی گمبل از CNBC گفت: ”زمان این فرا رسیده است که نتیجه نوافق هسته ای ایران برای جهان مشخص و شفاف شود. در حالی که نمایندگان در وین اتریش برای ”گفتگوهای غیرمستقیم” با هدف مطابقت هر دو کشور با توافق هسته ای ۲۰۱۵ با یکدیگر مذاکره کرده اند ولی شاهد موجی از ناامیدی ها از نتیجه های کوتاه مدت در مذاکرات هستیم.

*** فصل انتخابات و مذاکرات بی نتیجه

هادلی گمبل اذعان کرده است که ما طی دو هفته دیگر در ایران به فصل انتخابات خواهیم رفت و اگر در این مذاکرات پیشرفت قابل توجهی نداشته باشیم ، همه چیز برای مدت طولانی مسدود و مسکوت خواهد ماند. در حالی که مذاکرات مهمترین گام به جلو در تلاش برای احیای توافق است ، اما هیچ یک از دو طرف انتظار دستیابی به موفقیت بزرگ را ندارند. مقامات ایرانی می خواهند ایالات متحده قبل از بازگشت به تبعیت از تحریم های اقتصادی دوران ترامپ پایان دهد و همه آنها را ملغی کند. در شرایط فعلی اینطور به نظر می رسد که واشنگتن خیلی تمایلی به این موضوع ندارد. این قضییه فرایند حل و فصل مذاکرات هسته ای را پیچیده کرده است.

*** انتظارات ناامید کننده از توافق هسته ای

آلبرت ولف ، همکار دانشکده مطالعات بین المللی پیشرفته جان هاپکینز ، روز سه شنبه به CNBC گفت: ”من فکر نمی کنم انتظار منطقی و قابل دستیابی از روند توافق هسته ای ایران داشته باشیم. گزارشات مبنی بر اینکه مقامات اروپایی به عنوان واسطه ای بین آمریکا و ایران عمل می کنند ، به جای اینکه هر دو طرف به صورت رو در رو برای گفتگو در مورد موضوعات دیدار کنند. شک و تردید در مورد این گفتگوها را تشدید می کرد. ولف گفت: ”حتی هیچ مذاکره رسمی و غیررسمی بین طرف های آمریکایی و ایرانی انجام نشده است” .

*** تاثیر انتخابات در روند توافق هسته ای

بنابراین به نظر می رسد که در حال حاضر ، این مذاکرات حداقل در کوتاه مدت نتیجه ای در بر نخواهد داشت. برخی دیگر ، از جمله ارنست مونیز ، وزیر انرژی سابق ایالات متحده ، گفته اند که زمان برای انجام دیپلماسی معنادار در حال اتمام است. انتظار می رود انتخابات ایران در ماه ژوئن ، رهبری سیاسی از جناح مختلف را روی کار بیاورد. در صورتی که قدرت در انتخابات به دست جناح مخالف رئیس جمهور فعلی بیفتد به احتمال زیاد روند نوافق هسته ای ایران بی نتیجه پایان خواهد یافت.

*** احتیاط طرفین در جریان مذاکرات هسته ای

به نظر می رسد که مقامات آمریکایی نیز به همان اندازه در مورد مذاکرات توافق هسته ای هوشیار هستند که طرف ایرانی سناریوهای مختلف را دنبال می کند. ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه طی یک تماس مطبوعاتی گفت: ”ما مقیاس چالش های پیش رو را دست کم نمی گیریم. این روزهای ابتدایی است. ندا پرایش تلویحا اشاره کرده است که روند مذاکرات مسیر طولانی را می طلبد. وی در ادامه بیان کرده است که ما دستیابی به موفقیت سریع یا فوری را پیش بینی نمی کنیم. زیرا حل مناقشات فعلی کار پیچیده ای است و حداقل به شش ماه زمان نیاز داریم. اما به اعتقاد او مسیر مذاکرات در مسیر سالم و منطقی خود طی می شود. این مکانیزم که طرفین قواعد مذاکره را رعایت می کنند این امید را ایجاد می کند که نوافق هسته ای ایران در دقایق پایانی به مسیر مشخصی هدایت شود.

*** کشورهای حاضر در برجام به دنبال میانجی گری

تحلیلگران اعلام کرده اند که ما در حال حاضر پیش بینی نمی کنیم که مذاکرات مستقیمی با ایران انجام شود.اما در صورتی که یکی از طرفین به این موضوع علاقه نشان دهد. اروپائیان و سایر کشورهای حاضر در مذاکرات از این موضوع استقبال خواهند کرد. در شرایط فعلی نوافق هسته ای ایران با سایر کشورهای درگیر در مذاکره نتیجه خاصی نداشته و تا حدودی به زیان ایران تمام شده است. اقتصاد ایران توان صبر و درجا زدن و در انتظار سناریوهای مختلف بودن را ندارد. به همین دلیل است که تمایلی به ادامه ی روند مذاکرات بی نتیجه و امید برای تغییر قواعد مذاکرات ندارد.

*** احتمال بازگشت بیشتر نفت ایران به بازارهای جهانی

صادرات ایران در سال های پیش از خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک ، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت اوپک بود. بازگشت به معامله و لغو تحریم های آمریکا می تواند به طور قابل توجهی بر پویایی بازار نفت تأثیر بگذارد. در همین راستا کرافت گفت ”حرکت قابل توجه” در مذاکرات احتمال بازگشت مقادیر زیادی نفت ایران به بازار جهانی را افزایش می دهد. وی گفت: ”اگر آنها در چند هفته آینده به دستیابی به موفقیت برسند ، من فکر می کنم می توانیم مقادیر قابل توجهی را در نیمه دوم سال در بازار محتمل بدانیم”. با این حال ، وی افزود که اگر واشنگتن یا تهران انفعال به خرج بدهند و نوافق هسته ای ایران هیچ پیشرفتی نداشته باشد ، احتمال احیای توافق و بازیابی کامل صادرات ایران در انتظارات اجماع بازار سال جاری بسیار کاهش می یابد.

*** بازگشت کامل نفت ایران به بازار در سایه توافق هسته ای

با این وجود همه ناظران بازار، توافق هسته ای ایران را برای قیمت نفت خام به این زودی ها نتیجه نمی دهند. تحلیلگران شرکت گلدمن ساکس به رهبری دیمین کوروالین در سال جاری شاهد بازگشت کامل صادرات نفت ایران نیستند. تحلیلگران گلدمن روز سه شنبه در یادداشتی نوشتند: ”پس از افزایش صادرات ایران تاکنون در سال جاری ، پرونده اصلی ما این است که بهبودی کامل تا تابستان ۲۰۲۲ اتفاق نمی افتد ، و این دلالت بر احتمال پایین در توافق هسته ای برجام است. تحلیلگران گولدمن ساکس اذعان داشته اند حتی اگر توافقی انتظارات اجماع بازار زودتر اتفاق بیفتد ، ما معتقدیم که با توجه به پاسخ جبران کننده اوپک و انتظارات اجماع برای بازگشت ایران تا سال آینده ، این نگرش باعث تغییر پیش بینی های فعلی در بازار نفت جهانی خواهد شد.

*** صادرات نفت خام ایران به چین

طبق گزارش S&P Global Platts ، تولید نفت خام ایران در ماه های اخیر با افزایش چشمگیری روبرو شده است و به ۲٫۱۴ میلیون بشکه در روز در روز فوریه رسیده است. این میزان عملا به ارقام تاریخی فروش و صادرات نفت ایران پس از توافق هسته ای بسیار نزدیک شده است. این موضوع به این دلیل است که چینی ها خریدار بسیار قدری برای نفت ایران بوده اند و ما شاهد رشد تبادلات تجاری بین ایران و چین هستیم. این میزان از حجم فروش توسط روش های ضد ردیابی مانند خاموش کردن ترانسپوندرهای کشتی های خود صورت گرفته است. در این شرایط عملا تحریم های نفتی ایران برداشته شده است.

*** هشدار آمریکایی ها به خریداران نفت ایران

در حالی که مقامات آمریکایی این عمل را محکوم کرده اند. کرافت هشدار داد که ممکن است اهرم اقتصادی واشنگتن به لطف قیمت های شدیدتر نفت و افزایش صادرات ایران به چین از بین رفته باشد. کرافت گفت: ”به نظر نمی رسد که ایران ترس مهمی از متوقف شدن توسط دولت آمریکا داشته باشد.” شبکه تلویزیونی دولتی ایران پرس تی وی روز شنبه گزارش داد که دولت ایران می خواهد ایالات متحده همه تحریم ها علیه کشورش را لغو کند و هرگونه لغو پلکانی تحریم ها را نمی پذیرد.

سرنوشت بازار سهام

آنچه زیر پوست بازار سهام مشهود است نوعی عدم اطمینان و احتیاط در طرف تقاضا است که پس از نوسان‌های اخیر تشدید شد انتظارات اجماع بازار و شرایط متلاطمی را حاکم کرد. اجماع تحلیلگران حکایت از این دارد اکنون بازار می‌داند چه چیزی را باید انتظار بکشد. اما پرسش این است که تا چه حد شرکت‌ها می‌توانند این انتظارات را محقق کنند؟

در دو هفته گذشته و با آغاز ریزش قیمت سهام، فعالان بازار به‌دنبال پاسخ به چرایی این اتفاق بودند. یکی از روایت‌های اصلی بر توطئه‌هایی خارج از مکانیزم بازار تاکید دارد؛ نظریاتی از جمله نقش سهامداران حقوقی یا اهداف سیاسی، اصلاح طبیعی بازار را غیرمعمول جلوه می‌دهند. این در حالی است که از نگاه کارشناسی طرح چنین فرضیه‌هایی حکایت از نگاهی ساده‌اندیشانه و تقلیل گرایانه به واقعیت بورس و فراموش کردن نیاز به اصلاح قیمت‌ها پس از رشدهای پرشتاب دارد.

انتظارات از بازار سهام

بازار سهام پس از عبور از تندباد نوسان‌های هیجانی در هفته گذشته در هفته جاری شرایط نسبتا متعادل‌تری داشت که در مجموع منجر به رشد شاخص کل به میزان یک درصد در مقیاس هفتگی شد تا بازده دماسنج بازار از ابتدای سال به مرز۹۰ درصد برسد. با وجود این، آنچه زیر پوست بازار مشهود است نوعی عدم اطمینان و احتیاط در طرف تقاضا است که به ویژه پس از نوسانات اخیر تشدید شده و در مجموع شرایط متلاطمی را بر روند روزانه قیمت‌ها حاکم کرده است.

در همین حال، ثبات متغیرهای اصلی موثر بر سودآوری شرکت‌ها شامل نرخ ارز نیما و نرخ‌های معاملاتی در بورس کالا نشانه‌هایی از ثبات در مقطع کنونی نشان می‌دهند ضمن آنکه در بازار ارز آزاد و حوزه سیاسی نیز از شدت نوسان‌ها و ارسال خبرهای داغ کاسته شده است.

انتظار می‌رود با ادامه شرایط موجود، بورس تهران نیز در کوتاه‌مدت کماکان زیر سقف اخیر شاخص (محدوده ۱۹۵ هزار واحد) به تعادل برسد و ایجاد موج قدرتمند صعودی جدید منوط به رفتار متغیرهای بنیادی به ویژه رشد نرخ ارز در سامانه نیما باشد. در دو هفته کاری اخیر و پس از آغاز ریزش ناگهانی بازار سهام، بسیاری از اهالی تالار شیشه‌ای چرایی این روند را به توطئه‌ای خارج از بازار سرمایه نسبت می‌دادند. اتهام زدن به فروشندگان حقوقی یا فروش با انگیزه سیاسی خاصی برای تضعیف بورس دلایل ایجاد این روند ذکر می‌شد.این در حالی است که مطابق تجربه سرنوشت رشد‌های هیجانی و بی وقفه از قبل نیز معلوم بود و نسبت به آن هشدار داده شده بود.

گزارش‌های شش ماهه شرکت‌ها

روزهای پایانی مهرماه برای فعالان بازار سرمایه دوره‌ای حیاتی از جهت مقایسه عملکرد واقعی شرکت‌ها با پیش‌بینی‌های قبلی خواهد بود. واقعیت این است که بخش عمده رشد ۱۰۰ درصدی شاخص بورس در یک سال گذشته با پشتوانه بنیادی تضعیف ارزش پول و افزایش ریالی درآمد و سودآوری شرکت‌ها روی داده و بخش عمده‌ای از این رونق در فصل تابستان و پس از سیاست‌های آزادسازی دولت اتفاق افتاده است.

حال زمان آن رسیده با بررسی دقیق گزارش‌های عملکرد فصلی شرکت‌ها، میزان تاثیرگذاری این اتفاق بر سودآوری واقعی صنایع مختلف بررسی شود. این اتفاق در حالی می‌افتد که در ماه‌های اخیر، میان تحلیل‌گران، اجماع نسبی درخصوص میزان سود قابل دسترسی برای شرکت‌های شاخص در گروه‌های پتروشیمی، معدنی، فلزی و پالایشی وجود داشته است و اکنون بازار تقریبا می‌داند چه چیزی را باید انتظار بکشد.

پرسش مهم اما در سمت مقابل این خواهد بود که تا چه حد شرکت‌ها خواهند توانست این انتظارات را محقق کنند. از آنجا که اجماع بالایی در محاسبه سودآوری شرکت‌های بورسی با نرخ‌های فعلی ارز وجود دارد، طبیعتا هر گونه انحراف منفی در گزارش‌ها نسبت به پیش‌بینی‌ها با واکنش منفی قابل ملاحظه‌ای در قیمت سهام مواجه خواهد شد.

از سوی دیگر، انحرافات مثبت زمینه‌ای را فراهم خواهد کرد با غربال سهام برتر، رالی جدیدی در قیمت‌های سهام شرکت‌های قوی‌تر به لحاظ بنیادی شکل گیرد. به این ترتیب، سامانه اطلاع رسانی ناشران (کدال) احتمالا در روزهای آتی دوران پرترافیکی را سپری خواهد کرد و سرمایه‌گذاران و تحلیلگران از رهگذر این مراجعات به دنبال تحلیل صحت پیش‌بینی‌های خود و تنظیم استراتژی سرمایه‌گذاری متناسب با گزارش‌های شش ماهه خواهند بود.

تئوری توطئه در بورس تهران

در دو هفته کاری اخیر و پس از آغاز ریزش ناگهانی بازار سهام، طیف وسیعی از فعالان بازار به دنبال پاسخ برای چرایی این اتفاق بودند. از خلال بحث‌ها و نظرات فراوان، یک مضمون اصلی مربوط به نظریاتی بود که همه این اتفاقات را به توطئه‌ای خارج از بازار سرمایه نسبت می‌داد و معتقد بود که اولا فروشندگان حقوقی مسوول ایجاد این وضعیت هستند و ثانیا این فروش‌ها با انگیزه سیاسی خاصی برای تضعیف بورس انجام شده است.

این نظریه‌ها به سرعت و با گستردگی فراوان در فضای مجازی منتشر شد و از آنجا که چنین نظریات توطئه در طیف وسیعی از مخاطبان در ایران خریدار زیادی دارد و معمولا آسان‌ترین روش برای توجیه اتفاقات است، سر و صدای زیادی به پا کرد. این سر وصدا تا جایی بالا گرفت که حتی صحبت از دخالت مقامات نظارتی و قضایی بر عملکرد بورس و فروشندگان در رسانه‌ها مطرح شد.

این در حالی است که با مراجعه به شواهد تجربی چه در داخل و چه درخارج این موضوع کاملا بدیهی بود که رشدهای توفنده و پردامنه بازارها نه تنها دائمی نیستند بلکه معمولا در نقطه‌ای اشباع می‌شوند و به همان سرعت به یک روند اصلاحی کوتاه‌مدت ناشی انتظارات اجماع بازار از هجوم فروشندگان برای شناسایی سود در تلفیق با عقب‌نشینی خریداران سهام تبدیل می‌شوند.

این روند طبیعی توضیح دهنده اتفاقی بود که پس از رشد ۱۰۰ درصدی شاخص بورس بسیاری از کارشناسان انتظار آن را می‌کشیدند و تنها در مورد چگونگی و زمان وقوع آن ابهام داشتند. با این حال، محبوبیت نظرات توطئه‌اندیشانه به‌عنوان یک عامل فرهنگی در کنار نامطلوب بودن رویداد موج اصلاحی برای بسیاری از سهامداران حقیقی دست به دست هم دادند تا بازار شایعات و گمانه‌زنی‌های نامعمول درخصوص دلایل تغییر روند بورس داغ شود.

به این ترتیب می‌توان گفت محبوبیت تئوری‌های توطئه نه تنها به عرصه سیاست محدود نمانده است بلکه در کشور ما به حوزه اقتصادی و حتی بورس نیز رسوخ کرده و از این حیث به پدیده‌ای قابل بررسی برای کارشناسان علوم اجتماعی تبدیل شده است.

زمان بازبینی در سازوکار سیستم معاملات؟

معامله‌گران در هفته جاری شاهد اختلالاتی در سیستم معاملات به ویژه در روز یکشنبه بودند که منجر به قطع سیستم در بخش عمده زمان معاملاتی شد. این مشکلات در دور‌های قبلی نیز سابقه داشته و منجر به قطع سیستم معاملات به‌طور کلی یا در یک بازار خاص برای مدت زمان کوتاهی شده است؛ وضعیتی که طبیعتا خوشایند نبوده و موجب بر‌هم‌خوردن تعادل مقطعی بازار در اثر این رویدادهای غیرمترقبه می‌شود.

برخی دلیل این نارسایی‌ها را به افزایش شدید حجم مراجعه‌کنندگان به سیستم معاملات و رشد فزاینده تعداد معامله‌گران آنلاین و استیشن‌های معاملاتی مربوط می‌دانند. این وضعیت در عین حال که ضرورت ارتقای فنی سیستم معاملاتی را پیش می‌کشد بار دیگر سوال عمده‌ای را مطرح می‌سازد که بارها قبلا از رهگذر مقایسه سیستم فعلی معاملات در بورس تهران با بورس‌های بین‌المللی پرسیده شده است.

بر این اساس، این سوال محل تامل است که ایجاد دسترسی مستقیم به هسته معاملات برای مشتریان خرد از سیستم‌های رایانه‌ای شخصی چقدر با تجربه جهانی منطبق است و این رویکرد چه نکات منفی در بر دارد؟ برخی کارشناسان در پاسخ به این سوال معتقدند علاوه بر محدودیت‌های فنی در ایجاد چنین بستری در مقیاس گسترده (که با سیکل‌های رونق و رکود بورس تشدید می‌شود)، امکان دستکاری قیمت‌ها و کاهش رصد ناظر بازار برای جلوگیری از تخلفات با سیستم کنونی محدودتر شده است.

از این رو به نظر می‌رسد شاید زمان انجام یک مطالعه تطبیقی- تحقیقی درخصوص کارآمدی سیستم معاملات و مقایسه آن با بسترهای مشابه در سطح جهان برای تطبیق و ارتقای ساز‌و‌کار کنونی فرا رسیده باشد.