نسبت سود سود خالص چیست؟

صورت سود و زیان

یکی از اصلی ترین و اساسی ترین صورت های مالی حسابداری پس از ترازنامه، صورت سود و زیان است. صورت سود و زیان در واقع گزارشی است بر درآمد و هزینه های یک شرکت در یک دوره خاص زمانی که درآمدها تحقق یافته باشند.

صورت سود و زیان چیست:

صورت سود و زیان گزارشی است که میزان سود و زیان، درآمد و به طور کلی گزارش عملکرد فعالیت های مالی شرکت در دوره مالی نشخص یا پایان سال مالی نشان می دهد. کلیه شرکت ها موظف هستند در پایان سال مالی با ارائه صورت سود و زیان میزان سودآوری خود را به سهامداران نشان دهند. به عبارت دیگر صورت سود و زیان گزارش خلاصه ای است که هزینه ها و درآمدهای شرکت که با انجام فعالیت های عمیاتی و غیر عملیاتی در یک دوره مالی به دست آمده را نشان می دهد. برای تهیه این گزارش مالی باید هزینه های غیر عملیاتی را از میزان فروش کم کنید تا صورت سود و زیان به دست بیاید.

برای مطالعه مقاله ماده 238 قانون مالیات مستقیم می توانید از این لینک استفاده نمایید.

شیوه تهیه صورت سود و زیان:

1. مرحله اول، تهیه صورت سود و زیان تعیین دوره مالی است که عموماً 3 ماهه، 6 ماهه و یا یک ساله است.
2. مرحله دوم، محاسبه درآمدهای حاصل از فروش محصولات و ارائه خدمات است.
3. در مرحله سوم، قیمت تمام شده کالای فروخته شده باید مشخص شود.
4. مرحله چهارم؛ باید بهای تمان شده کالا ار از درآمد دوره مالی مورد محاسبه کسر کرد تا سود ناخالص را پیدا کنید.
5. مرحله پنجم، ثبت هزینه های عملیاتی شرکت مانند هزینه عمومی؛ توزیع، فروش و غیره است.
6. مرحله ششم، هزینه های فروش و اداری را از سود ناخالص شرکت کسر کنید تا مبلغ قبل از کسر مالیات را به دست بیاورید.
7. مرحله هفتم؛ مالیات بر درآمد را در صورت مالی ثبت کنید تا سود خالص محاسبه شود.
8. مرحله هشتم؛ مالیات را از درآمد کسر کنید تا درآمد ناخالص به دست بیاید.
9. مرحله نهم یا نهایی اطلاعاتی مانند نام شرکت، سال مالی، عنوان گزارش و غیره است که باید در بالای برگه ثبت شود.

تفاوت ترازنامه و صورت سود و زیان:

صورت سود و زیان گزارش دوره ای و منتهی به یک بازه زمانی در شرکت است در حالی که ترازنامه تصویری لحظه ای است که وضعیت شرکت را در یک تاریخ مشخص که در ترازنامه هم ذکر شده نشان می دهد.

برای مطالعه مقاله استعلام بدهی مالیاتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.

هدف از تهیه صورت سود و زیان:

همان طور که گفته شد صورت سود و زیان، عملکرد دوره ای و سود و زیان شرکت را نشان می دهد. صورت سود و زیان برای موارد زیر کاربرد دارد.

• تغییر درآمد ناشی از فروش نسبت به رشد صنعت.
• تغییر حاشیه سود ناخالص شرکت یا موسسه ناشی از سود عملیاتی و ناخالص دوره.
• بررسی افزایش یا کاهش سود عملیاتی ناخالص در دوره محاسبه شده.
• مقایسه سود آوری واحد تجاری مورد بررسی با سازمان و ادارات نسبت سود سود خالص چیست؟ مشابه که کالا و خدمات مشابهی تولید کرده و ارائه می دهند.

روش های تهیه گزارش سود و زیان:

گزارش صورت سود و زیان به دو روش تهیه می شود. به عبارت دیگر برای تهیه صورت سود و زیان می توان از دو شیوه زیر استفاده کرد.

روش اول، محاسبه تک مرحله ای:

این روش که به روش تک مرحله ای معروف است ابتدا همه درآمد شرکت را نوشته و زیر آن کلیه هزینه ها را درج کرده و در نهایت از تفاضل این دو رقم سود و زیان قبل از کسر مالیات را می توانید محاسبه کنید.

روش دوم، محاسبه چند مرحله ای:

در این روش باید درآمدهای عملیاتی را از هزینه های عملیاتی کسر کرده تا سود یا زیان ناویزه را به دست بیاورید. سپس درآمدهای عملیاتی و هزینه های غیر عملیاتی را باید زیر هم نوشته تا از تفاضل این مرحله و مرحله قبل به میزان سود و زیان قبل از کسر مالیات می برسیم.

برای مطالعه مقاله تراز آزمایشی چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.

اقلام درج شده در صورت حساب سود و زیان:

اقلام مهمی که درج آن در صورت سود و زیان از اهمیت بالایی برخوردار است درآمدها، هزینه ها و مالیات هستند. سودهایی که در صورت سود و زیان ثبت می شوند 4 نوع هستند. درآمدها و هزینه ها نیز انواع مختلفی دارند که به شرح هر کدام می پردازیم.

سود ناخالص:

سود ناخالص از کم کردن میزان فروش و هزینه های تمام شده کالا به دست می آید.

سود ناخالص = هزینه تمام شده کالا – میزان فروش کالا

سود عملیاتی:

به سود عملیاتی سود قبل از کسر مالیات نیز گفته می شود. برای محاسبه سود عملیاتی باید سود ناخالص را از هزینه های عملیاتی و هزینه استهلاک کم کرد. این معادله به این ترتیب است:

سود عملیاتی = هزینه استهلاک – هزینه عملیاتی – سود ناخالص

سود خالص:

برای به دست اوردن سود خالص می توانید درآمدهای غیر مالیاتی چون سود بانکی را با هزینه های غیر عملیاتی جمع کرده و از سود عملیاتی کم کنید.

سود خالص = مالیات – درآمدهای غیر عملیاتی + هزینه غیر عملیاتی – سود عملیاتی

سود ویژه:

این صورت مالیاتی نتیجه فعالیت های یک شرکت است که با بررسی آن می توانید از نتایج فعالیت های شرکت مطلع شوید که آیا فعالیت های شرکت در این مدت سود آور بوده یا زیان ده.

برای مطالعه مقاله احسابرسی مالیاتی چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.

درآمدهای درج شده در صورت سود و زیان:

درآمدهایی که در صورت سود و زیان برای دوره مالی مشخص باید درج شود شامل عناصر زیر است.

1) درآمد فروش:

هر میزان درآمد که شرکت از فروش کالا و ارائه خدمات به دست می آورد، درآمد فروش نامیده می شود که در قسمت بالای صورت سود و زیان نوشته می شود. درآمد درج شده در صورت سود و زیان ناخالص است، چون هزینه های مرتبط با تولید کالای فروخته و ارائه خدمات در آن لحاظ نمی شود. به عبارت دیگر درآمدی در صورت سود و زیان ثبت می شود که ناشی از فعالیت های اصلی موسسه باشد. به طور مثال کسی که دکه فروش مطبوعات و روزنامه دارد، در کنار کار اصلی اش که فروش مطبوعات است، خوردنی ها و نوشیدنی هایی هم برای فروش به مشتریان می دهد. درآمد اصلی این فرد از فروش روزنامه است و درآمد ناشی از فروش سایر تنقلات و خوردنی ها درآمد فرعی او محسوب می شود.

2) بهای تمام شده کالای فروش رفته:

بهای تمام شده کالای فروش رفته را هزینه فروش نیز می گویند. هزینه فروش، هزینه ای است که صرف فروش کالا یا خدمات ارائه شده در طول دوره مالی شده است. این صورت مالی هزینه های مستقیم مرتبط با تولید و فروش محصولات را نشان می دهد. در یک موسسه خرده فروشی برای محاسبه هزینه فروش باید مجموع موجودی آغاز دوره را به اضافه خرید طول دوره منهای موجودی انتهای دوره کرد.

بهای تمام شده کالای فروش رفته برای شرکت های خدماتی که تولید کالا نداشته و فقط مشغول ارائه خدمات به مشتریان هستند، تحت عنوان هزینه فروش ثبت می شود. به عبارت دیگر در این بخش از صورت سود و زیان می توان خروجی حسابداری شرکت را برآورد کرد. برای محاسبه بهای تمام شده باید نیروی انسانی، مواد اولیه، سربار تولید و هزینه های دیگر مانند استهلاک را نیز در نظر گرفت.

در صورتی که شرکت تولید کننده کالا باشد باید به هزینه فروش، هزینه احتمالی تولید در طول نسبت سود سود خالص چیست؟ دوره را نیز اضافه کرد. هزینه های تولید شامل دستمزد مستقیم کارکنان برای کار انجام شده، مصرف مستقیم مواد اولیه برای تولید، استهلاک کارخانه، ماشین آلات و سربار ساخت و غیره است.

3) سایر درآمدها:

سایر درآمدها بخشی از درآمد است که از فعالیت اصلی موسسه به دست نمی آید و ناشی از فعالیت های جانبی است. مانند همان فروش تنقلات در کنار فروش روزنامه.

برای مطالعه مقاله ااظهارنامه عملکرد اشخاص حقوقی می توانید از این لینک استفاده نمایید.

هزینه های درج شده در صورت سور و زیان:

هزینه هایی که در صورت سود و زیان ثبت می شود بسته به نوع و فعالیت شرکت متفاوت است.این هزینه ها به شرح زیر است:

1- هزینه های توزیع و فروش:

این هزینه ها را می توان در شمار هزینه های احتمالی موسسه برای ارائه کالا به مشتریان به حساب آورد. از این نوع هزینه ها می توان هزینه بازاریابی، نقل و انتقال محصول، تبلیغات و ترویج مصرف را نام برد. این هزینه ها که همگی برای افزایش فروش نسبت سود سود خالص چیست؟ هستند باید در یک گروه با هم جمع بندی شوند.

2- هزینه اداری:

این هزینه ها به طور مستقیم ارتباطی به فروش کالا یا ارائه خدمات ندارند و شامل هزینه هایی چون مدیریت پشتیبانی، هزینه های عمومی و اداری و غیره می شود. به عبارت دیگر هزینه های اداری هزینه های غیر مستقیمی هستند که ارتباطی با کسب و کار واحد اقتصادی مربوطه ندارند. هزینه حقوق و دستمزد کارکنان غیر تولیدی، هزینه های جاری مانند بیمه، هزینه ماموریت، استهلاک و غیره می شود. لیست هزینه های اداری شامل:

هرینه حقوق و دستمزد مدیریت اجرایی، هزینه های حقوقی و حرفه ای است. استهلاک ساختمان، اجاره بها و هزینه های بخش های منابع انسانی و مدیریت را نیز می توان در همین گروه قرار داد.

3- هزینه مالی:

این هزینه غالبا شامل بهره وام های دریافتی و بهره اوراق قرضه می شود.

4- هزینه استهلاک:

نوعی هزینه غیر نقدی که توسط حسابداران محاسبه می شود. این هزینه که به صورت نقدی نیست مربوط به مالیات نیز می شود. اگر هزینه استهلاک را از سود خالص شرکت کم کنیم منجر به کاهش مالیات پرداختی شرکت می شود. برای محاسبه هزینه استهلاک می توان از استانداردهای ارائه شده بر اساس قانون مالیات مستقیم و غیر مستقیم استفاده کرد. برای آشکار شدن مفهوم این هزینه ها باید برایتان بگوییم که دارایی های بلند مدت شرکت که در طول زمان دچار فرسودگی شده و از ارزش و قیمتشان کاسته می شود استهلاک می گویند. این دارایی های شامل تجهیزات ساختمان وسایل نقیله و غیره است.

5- سایر هزینه ها:

سایر هزینه ها را می توان هزینه هایی که به طور کلی در رده هزینه ها جایی ندارند به شمار آورد این هزینه ها که خیلی هم چشمگیر نیستند ولی منجر به افزایش سوددهی در آینده و بالا رفتن توان شرکت می شوند، مانند توسعه فناوری، تحقیق و توسعه، غرامت مبتنی بر سهام، هزینه اختلاس در ارزش سود و زیان ناشی از فروش سرمایه گذاری ها و سایر هزینه هایی که مربوط به صنعت یا شرکت است.

ﻧﺴﺒﺖﻫﺎی ﺳﻮدآوری چیست؟

نسبت سودآوری ﻣﻴﺰان ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺷﺮﻛﺖ را در ﻛﺴﺐ ﺳﻮد و روش ﺗﺎﻣﻴﻦ آن از ﻣﺤﻞ درآﻣﺪ، ﻓﺮوش و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاری ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار می‌دﻫﺪ و بسته به نوع تحلیل در هفت شاخص دسته‌بندی می‌شود.

به گزارش ایبِنا، نسبت سود خالص به فروش: این نسبت از تقسیم سود خاص بر فروش خالص به دست می آید و میزان بازدهی را به ازای هر ریال از فروش نشان می دهد. ضعف این نسبت آن است که بسیاری از هزینه ها همانند هزینه تامین مالی که در محاسبه سود خالص لحاظ شده اند ارتباطی به فعالیت فروش نداشته ولی در عدد نسبت ظاهر می شود.

نسبت سود عملیاتی به فروش

این نسبت از تقسیم سودعملیاتی نسبت سود سود خالص چیست؟ به فروش خالص به دست می آید. اقلام غیر عملیاتی همچون درآمد و هزینه بهره، سود و زیان واگذاری دارایی ها در محاسبه سود عملیاتی منظور نمی شود. این نسبت معیار قوی تری برای ارزیابی سودآوری و فروش است.

نسبت سود خالص به متوسط دارایی‌ها

این نسبت از تقسیم سود خالص به جمع دارایی ها به دست می آید و معیار بهتری برای سنجش سودآوری شرکت در مقایسه با نسبت سود خالص به فروش و نسبت سود عملیاتی است زیرا توان مدیریت را در بکارگیری موثر از دارایی ها در ایجاد سود خالص نشان می دهد.

نسبت بازده حقوق صاحبان سهام

این نسبت از تقسیم سود خالص منهای سود سهام ممتاز بر متوسط حقوق صاحبان سهام به دست می آید. این نسبت میزان موفقیت مدیریت را در حداکثر نمودن بازده سهامداران عادی نشان می دهد.

در آمد هر سهم

این نسبت از تقسیم سود خالص منهای سود سهام ممتاز بر تعداد سهام عادی به دست می آید. روند افزایش این نسبت مبین رشد واحد تجاری است که از دیدگاه سرمایه گذاران رشد بالقوه بسیار مطلوب است و روند کاهشی سرمایه گذاران و سهامداران را نگران خواهد کرد.

سود در سرمایه گذاری چگونه محاسبه می‌شود؟

برای هر سرمایه‌گذار، مهمترین معیار عملکرد، بازگشت سرمایه (ROI) یا سود در سرمایه گذاری است به این معنی که با صرف چه هزینه‌ای، ثروت خود را بیشتر می‌کنند. در ادامه به صورت کامل به نحوه محاسبه سود در سرمایه گذاری می‌پردازیم.

سود در سرمایه گذاری و بازار بورس

به بیان بسیار ساده تفاوت قیمت خرید و فروش به عنوان سود و زیان در نظر گرفته می‌شود. اما در این تعریف، هزینه‌ها به صورت کلی در نظر گرفته نشده‌اند. برای محاسبه سود سهام باید کارمزد کارگزاری، کمیسیون و مالیات (صندوق‌های سرمایه‌گذاری معاف از مالیات است) را در نظر بگیرید.
فرض کنید ۱۰۰۰ سهم از یک شرکت را با قیمت ۱۰۰۰ تومان خریدید، پس در ابتدا ۱ میلیون تومان هزینه کردید. با گذشت زمان و رشد این سهام، قیمت هر عدد سهم به ۵۰۰۰ تومان و سرمایه شما به 5 میلیون تومان می‌رسد.
با تفریق این دو عدد به مبلغ ۴ میلیون می‌رسیم اما این عدد سود ناخالص است و باید کارمزد کارگزاری و مالیات را کم کنیم که تقریبا 1.5 درصد ارزش خرید و فروش می‌شود. به طور مثال اگر فرض کنیم ۷۰ هزار تومان کارمزد پرداخت شده، و هزینه دیگری نداشته‌اید، سود شما از این معامله ۳ میلیون و ۹۳۰ هزار تومان خواهد بود.
شما به تقسیم این عدد به تعداد سهم، می‌توانید میزان سود بدست آمده در ازای هر سهم را نیز محاسبه کنید.

نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست؟

نرخ بازگشت سرمایه معیار مالی است که به سرمایه گذار اجازه می‌دهد سطح موفقیت مالی خود را با مقایسه نسبت سود کل تولید شده به هزینه سرمایه‌گذاری اندازه‌گیری کند. از ROI می‌توان برای تعیین میزان سرمایه‌گذاری فردی یا مجموعه‌ای از سرمایه‌گذاری‌ها استفاده کرد.
سرمایه‌گذاری ممکن است روی افزایش دانش شما از طریق شرکت در دوره‌ها، کارگاه‌ها، دانشگاه و غیره تمرکز داشته باشد. شما می‌توانید با هدف ایجاد بازدهی و سود باکیفیت، روی افزایش سطح مهارت‌ها یا دانش خود متمرکز شود تا به هدف خود دست یابید و همزمان با انتخاب ابزارهای مناسب سرمایه‌گذاری (پیشنهاد می‌شود در ابتدا، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم انتخاب شود) روی افزایش دارایی‌های مالی مانند پول نقد، سهام و املاک نیز سرمایه‌گذاری کنید.
از نرخ بازگشت سرمایه می‌توان به عنوان معیار جذابیت مالی قبل از سرمایه‌گذاری یا هنگام فروش دارایی برای تعیین درصد سود استفاده کرد. همه سرمایه‌گذاری‌ها ثمربخش نیستند، بنابراین میزان سود می‌تواند بر اساس قیمت خرید و فروش سرمایه‌گذاری مثبت یا منفی باشد.
اگرچه میزان بازگشت سرمایه به درک بازدهی حاصل از سرمایه‌گذاری شما کمک می‌کند، اما ارزش زمانی پول، یا بازدهی بر اساس مدت زمانی که سرمایه گذاری انجام شده است، را در نظر نمی‌گیرد. با محاسبه درصد بازده سرمایه گذاری، در مجموع سود، یا زیان به عنوان درصدی از کل سرمایه به صورت سود یا زیان نشان داده می‌شود. اگرچه ROI یکی از روش‌های محاسبه بازگشت سرمایه است، اما به صورت کلی دو روش معمول برای محاسبه سود در سرمایه گذاری وجود دارد.

نحوه محاسبه سود در سرمایه گذاری بر اساس نرخ بازگشت سرمایه

نرخ بازگشت سرمایه به روش‌های مختلفی محاسبه می‌شود. در ادامه دو روش محاسبه ROI ارائه شده است. از آنجایی که در اکثر روش‌ها از املاک و مستغلات به عنوان یک وسیله درآمد منفعل نام برده می‌شود، ما به یک مثال در مورد سرمایه گذاری در املاک و مستغلات نگاهی می‌اندازیم.
روش اول
یکی از راههای موثر محاسبه ROI استفاده از این فرمول است

ROI = نسبت سود سود خالص چیست؟ بازده خالص تقسیم بر هزینه سرمایه گذاری ضرب در ۱۰۰ درصد

مراحل زیر را هنگام استفاده از این فرمول در نظر بگیرید

۱. بازده خالص سرمایه گذاری را مشخص کنید

فرض کنید یک خانه تک واحدی را به قیمت ۳۰۰ میلیون تومان خریداری کرده‌اید. یک سال بعد، به دلیل تقاضای زیاد و عرضه پایین، توانستید همان خانه را با ۶۰ میلیون تومان افزایش به قیمت ۳۶۰ میلیون تومان بفروشید. فرض کنید ۵ درصد ارزش فروش ملک (۲.۵ درصد برای هر طرف) یا ۱۸ میلیون تومان پرداخت می‌کنید. همچنین درصدی را باید بابت هزینه‌های اداری و انتقال سند پرداخت کنید؛ با فرض در نظر گرفتن 3 درصد، ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان نیز اینگونه کسر نسبت سود سود خالص چیست؟ می‌شود. همچنین احتمالا باید ۲۵ درصد نیز بابت مالیات و عوارض شهرداری خرج کنید، که ۱۵ میلیون تومان دیگر نیز اینجا هزینه می‌کنید. ممکن است هزینه‌های دیگری نیز متحمل شوید که برای ساده بودن مثال، آنها را در نظر نمی‌گیریم.
(توجه داشته باشید که تمام اعداد بر اساس فرض مشخص شده‌اند و هزینه‌ها ممکن است نسبت سود سود خالص چیست؟ بالاتر یا پایین‌تر باشد)
با اطلاعات ارائه شده، بازده خالص سرمایه اینگونه محاسبه می‌شود
ابتدا از ۳۶۰ میلیون تومان، ۳۰۰ میلیون (هزینه اولیه خانه) و سپس از ۶۰ میلیون تومان تمام خرج‌ها را کم می‌کنیم که ۱۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان باقی می‌ماند.

۲. تعیین هزینه سرمایه گذاری

فرض کنید شما ۳۰۰ میلیون تومان هزینه خرید خانه در آن زمان از طریق وام مسکن با ۲۰ درصد سرمایه اولیه یا ۶۰ میلیون تومان خریداری کرده‌اید، بنابراین هزینه سرمایه گذاری شما در اینجا ۶۰ میلیون تومان خواهد بود.

۳. تقسیم سود خالص بر هزینه سرمایه گذاری ضرب در ۱۰۰ درصد

آخرین مرحله این است که بازده خالص سرمایه گذاری ۱۶ میلیون و دویست هزار تومانی خود را از مرحله ۱ بر هزینه سرمایه گذاری ۶۰ میلیون تومانی مرحله ۲ تقسیم کنید و اعشار را در ۱۰۰ درصد ضرب کنید تا ROI خود را در قالب درصد دریافت کنید.

نتیجه ۲۷ درصد خواهد بود.
روش ۲
یکی دیگر از روشهای موثر محاسبه ROI، روش زیر است:

ROI = (ارزش نهایی سرمایه گذاری – ارزش اولیه سرمایه گذاری) / هزینه سرمایه گذاری x ۱۰۰٪

سخن پایانی

محاسبه سود سرمایه گذاری فقط به فرمول های بالا محدود نمی‌شود و روش‌ها و ابزارهای زیادی وجود دارد. بسیاری از اپلیکیشن‌های سرمایه گذاری در بورس این امکان را برای شما فراهم می‌کنند، که سود خود را مشاهده کنید.

همانگونه که گفته شد، ابزارها و روش‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد. نکته‌ای که نباید فراموش شود این است که سرمایه‌گذاری کاملا یک مهارت تخصصی است. سامانه مدیریت ثروت مانو، این امکان را فراهم کرده است که افراد با هر سطح از دانش مالی، بدون نیاز به صرف زمان بابت تحلیل اخبار و فاکتورهای اقتصادی، متناسب با درجه ریسک‌پذیری خود، بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری را انتخاب کنید.

نسبت‌های مالی چیست؟

همان طور که در مقاله « تحلیل بنیادی چیست؟ » توضیح دادیم به نسبت‌های به‌دست آمده از تحلیل صورت‌های مالی، نسبت‌های مالی می‌گویند. نسبت‌های مالی اطلاعات فراوانی در خصوص وضعیت یک شرکت به ما می‌دهد که در تحلیل بنیادی برای تحلیلگران و معامله‌گران اهمیت بالایی دارد. در ادامه درباره نسبت‌های مالی بیشتر توضیح خواهیم داد.

نسبت‌های مالی

نسبت‌های مالی اعدادی هستند که از صورت‌های مالی یک شرکت مانند ترازنامه و صورت سود و زیان برای کسب اطلاعات با معنی به دست می‌آیند. از این اعداد برای بررسی وضعیت شرکت‌ها و عملکرد آن‌ها استفاده می‌شود تا مشخص شود که شرکت هم اکنون چه وضعیتی دارد و نسبت به قبل چه تغییراتی داشته است. این نسبت‌ها در ارزش‌گذاری شرکت‌ها نیز استفاده می‌شود. در ادامه به مهم‌ترین نسبت‌های مالی اشاره خواهیم کرد.

انواع نسبت‌های مالی

متداول‌ترین نسبت‌های مالی که در تحلیل‌ها استفاده می‌شود عبارتند از:

نسبت‌های نقدینگی

نسبت‌های نقدینگی اطلاعاتی به ما می‌دهد که بدانیم یک شرکت در پرداخت دیون کوتاه‌مدت یا عمل به تعهدهای کوتاه‌مدت خود چگونه عمل خواهد کرد. همان طور که می‌دانید نقدینگی میزان توانایی یک شرکت در بازپرداخت دیون کوتاه مدت خود است و اینکه شرکت چه میزان این توانایی را دارد، با این نسبت‌ها به دست می‌آید.

نسبت جاری

نسبت جاری عبارت است از میزان توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌های کوتاه مدت با دارایی‌های جاری.

نسبت جاری = دارایی‌های جاری / بدهی‌های جاری

نسبت آنی

نسبت آنی عبارت است از میزان توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌های کوتاه مدت از محل دارایی‌های نقدی.

نسبت آنی = دارایی‌های جاری – موجودی مواد و کالا / بدهی‌های جاری

نسبت وجه نقد

نسبت وجه نقد عبارت است از توانایی شرکت در بازپرداخت بدهی‌های کوتاه مدت از محل وجوه نقد. در این نسبت، حساب‌های دریافتنی لحاظ نمی‌شود.

نسبت وجوه نقد = موجودی نقد + سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت / بدهی‌های جاری

نسبت‌های سودآوری

نسبت‌های سودآوری تونایی یک شرکت در ایجاد درآمد مربوط به عملکرد و سود سهام، دارایی‌های ترازنامه، هزینه‌های عملیاتی و سهام را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر این نسبت‌ها نشان می‌دهد که میزان سودآوری شرکت چقدر است.

نسبت بازده حقوق صاحبان سهام

نسبت بازده حقوق صاحبان سهام نشان می‌دهد در ازای یک ریال حقوق صاحبان سهام، شرکت چه میزان سود کرده است.

نسبت بازده حقوق صاحبان سهم = سود خالص / حقوق صاحبان سهام

نسبت حاشیه سود ناخالص

نسبت حاشیه سود ناخالص، سودآوری شرکت پس از کسر مالیات را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر این نسبت کسب درآمد شرکت و رابطه میان فروش و هزینه‌های تولید محصول فروخته شده را ارزیابی می‌کند و نشان می‌دهد پس از پرداخت قیمت تمام‌شده کالای فروخته شد، شرکت چه میزان سود کسب کرده است.

حاشیه سود ناخالص = سود ناخالص / فروش خالص

نسبت حاشیه سود خالص

نسبت حاشیه سود خالص نشان می‌دهد سود شرکت از درآمد آن چقدر است.

حاشیه سود خالص = سود خالص / فروش خالص

نسبت حاشیه سود عملیاتی

نسبت حاشیه سود عملیاتی نشان می‌دهد میزان فروش محصولات یا خدمات شرکت در میزان سود عملیاتی آن چه تأثیری داشته است.

حاشیه سود عملیاتی = سود عملیاتی / فروش خالص

نسبت بازده دارایی‌ها

نسبت بازده دارایی‌ها نشان می‌دهد شرکت چقدر از دارایی‌های خود در جهت کسب سود بهره برده است. کارایی مدیریت با این نسبت قابل تشخیص است.

بازده دارایی‌ها = سود خالص / میانگین مجموع دارایی‌ها

نسبت‌های پوششی و اهرمی

نسبت‌های اهرمی، سطح بدهی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت یک شرکت را ارزیابی کرده و میزان تأمین مالی مورد نیاز شرکت را محاسبه می‌کند.

نسبت بدهی

نسبت بدهی توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت را با همه دارایی‌های موجود آن نشان می‌دهد.

نسبت بدهی = مجموع بدهی‌ها / مجموع دارایی‌ها

نسبت تسهیلات به سرمایه

نسبت تسهیلات به سرمایه میزان اتکای یک شرکت به استقراض از بانک و حقوق صاحبان سهام برای تأمین مالی را نشان می‌دهد.

نسبت تسهیلات به سرمایه = مجموع تسهیلات / مجموع تسهیلات + حقوق صاحبان سهام

نسبت پوشش بدهی

نسبت پوشش بدهی توانایی شرکت در بازپرداخت هزینه‌های مالی از محل سود عملیاتی را نشان می‌دهد.

نسبت پوشش بهره = سود عملیاتی / هزینه‌های مالی

نسبت‌های ارزش بازار

نسبت‌های ارزش بازار نشان‌ می‌دهد سهامداران و تحلیل‌گران بازار درباره عملکرد گذشته و آینده شرکت چه دیدگاهی دارند.

نسبت ارزش دفتری

نسبت ارزش دفتری نشان‌دهنده ارزش ثبت شده خالص دارایی‌ها بر مبنای هر سهم از سهام عادی شرکت است.

نسبت ارزش دفتری = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی * تعداد سهام در دست سهامداران عادی / حقوق صاحبان سهام

نسبت قیمت به درآمد

نسبت قیمت به درآمد نشان می‌دهد سهامداران درباره سودآوری آینده شرکت چه تحلیلی دارند.

نسبت قیمت به درآمد = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی

نسبت قیمت به فروش

نسبت قیمت به فروش نشان می‌دهد شرکت برای هر ریال فروش سالانه چه میزان هزینه کرده است.

نسبت قیمت به فروش = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / همه فروش یک سال اخیر

نسبت‌های فعالیت

نسبت‌های فعالیت میزان کاربرد دارایی‌های شرکت را نشان می‌دهد. این نسبت‌ها میزان فروش شرکت را در برابر سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف مقایسه کرده و کارایی عملیات را بررسی می‌کند.

دوره گردش موجودی کالا

نسبت دوره گردش موجودی کالا نشان می‌دهد چه تعداد گردش کالا در شرکت اتفاق افتاده است.

دوره گردش موجودی کالا = متوسط موجودی کالا و مواد * 365 / بهای تمام شده کالای فروش رفته

دوره وصول مطالبات

نسبت دوره وصول مصالبات نشان می‌دهد فاصله زمانی فروش تا دریافت مطالبات شرکت چقدر است.

دوره وصول مطالبات = متوسط حساب‌های دریافتنی * 365 / فروش نسیه

کلام آخر

برای محاسبه نسبت‌های مالی کافی است صورت‌های مالی شرکت مورد نظر خود را از سایت کدال جستجو کرده و سپس مواردی که در بالا بیان شد را در معادلات قرار دهید. اعدادی که به دست می‌آید به خوبی نشان‌دهنده وضعیت گذشته، اکنون و آینده شرکت است و درباره انتخاب سهم برای خرید و نگهدار ی آن به شما کمک خواهد کرد. نسبت‌های بسیار دیگر نیز وجود دارد که اطلاعات دیگری را به ما نشان‌می‌دهد. ما در این مقاله سعی کردیم با اهمیت‌ترین نسبت‌های مالی را در اختیار شما بگذاریم. شایان ذکر است که برای تحلیل یک شرکت نباید تنها به نسبت‌های مالی آن اکتفا کرد و باید سایر جنبه‌ها نیز مد نظر قرار گیرد.

نسبت P/E چیست؟ نکات ضروری در مورد P/E در بورس

در بازار بورس اصطلاحات زیادی وجود دارند که آشنایی با آن‌ها و به کار بردنشان برای هر معامله‌گر بورس ضروری است. یکی از رایج‌ترین اصطلاحات در بازار بورس، نسبت P/E است. امکان ندارد شما در بورس حضور داشته باشید و چیزی در مورد P/E نشنیده باشید. همواره جملاتی در مورد بالا بودن، پایین بودن یا استاندارد بودن P/E سهام‌ به‌گوش می‌رسد. ما هم امروز در این مقاله قصد داریم بگوییم نسبت P/E چیست، چه انواعی دارد و کاربرد P/E در بورس چیست. پس تا انتها همراه ما باشید.

نسبت P/E چیست؟

نسبت P/E، اصطلاحاً نسبت قیمت بر سود سهم است. در این نسبت، P قیمت هر سهم یا Price و E درآمد هر سهم یا Earning Per Share است.

مفهوم نسبت P/E چیست؟

نسبت P/E می‌تواند یکی از معیارهای مهم در معاملات سهام باشد. نسبت قیمت به سود شاخص مهمی است که بازده و ریسک سهام را منعکس می‌کند که به آن نسبت سود بازار به قیمت نیز می‌گویند. نسبت P/E به سهامداران نشان می‌‌دهد که با خرید یک سهم، چند سال طول می‌کشد تا سرمایه اولیه آن‌ها بازگردد. به طور کلی، نسبت P/E نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران حاضرند چند ریال به ازای یک ریال سود برای آن سهم بپردازند. بدین صورت، به نسبت P/E ، ضریب سهم نیز گفته می‌شود.

در نسبت P/E قیمت سهم را بر سود آن تقسیم می‌کنند تا ارزندگی سهم مشخص شود. به عبارت دیگر، این نسبت بیان می‌کند که به ازای قیمت هر سهم، سهامداران انتظار چه میزان سودی دارند و یا این که سهامداران حاضرند به ازای هر واحد افزایش در سود سهم، چه میزان سرمایه به آن اختصاص ‌دهند.

ما در دوره آموزش بورس در مشهد، نه‌تنها کاربرد P بر E و نحوه مشاهده‌ی آن از طریق تابلوی معاملات را آموزش می‌دهیم، بلکه صفر تا صد آموزش بورس را از مبتدی تا پیشرفته آموزش خواهیم داد تا به‌خوبی از نسبت P/E برای پیدا کردن نمادهای مناسب نسبت سود سود خالص چیست؟ استفاده کنید. شرکت در این دوره برای هر فعال حوزه بورس ضروری است. یکی از دوره‌های دیگر در حوزه بورس، که می‌تواند کمک زیادی به شما بکند، دوره آنلاین آموزش تابلو خوانی است که صفر تا صد تابلو خوانی بورس را به شما آموزش خواهد داد.

EPS چیست؟

EPS (Earning Per Share) در زبان فارسی به نسبت سود سود خالص چیست؟ معنای سود به ازای هر سهم است؛ اجازه بدهید یک نگاه اجمالی بر EPS بیندازیم.

کلمه EPS به معنای درآمد هر سهم است. وقتی که شما کل درآمد یک شرکت را در پایان سال مالی بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم کنید در واقع EPS آن شرکت را محاسبه کرده‌اید. برای مثال فرض کنید شرکتی توانسته است در پایان سال ۱۰۰ میلیون ریال سود کسب کند و تعداد سهام آن شرکت نیز یک میلیون سهم است. در نتیجه EPS آن شرکت برابر است با ریال100=100.000.000/1.000.000.

نسبت پی بر ای در واقع انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک دارایی را به ما نشان می‌دهد. به این معنی که یک سرمایه‌گذار حاضر است به ازای هر یک ریال بازدهی که بدست می‌آورد، چند ریال پرداخت کند.

فرمول محاسبه EPS چیست؟

سود هر سهم (EPS) = سود خالص پس از کسر مالیات برای دوره جاری / تعداد سهام موجود در سهام عادی. سود هر سهم می‌تواند به سرعت به ما در درک تفاوت‌های توانایی شرکت‌های با اندازه‌های مختلف در کسب درآمد برای سهامداران کمک کند. به عبارت دیگر، اگر بتوانید درجه خاصی از اطمینان در مورد تغییرات سود آتی شرکت داشته باشید، می‌توانید هنگام سرمایه گذاری در مورد تغییرات قیمت سهام قضاوت نسبتاً قابل اعتمادی داشته باشید.

مفهوم P/E در بورس چیست؟

در بورس نیز مفهوم کلی P/E شبیه به همین مثال است. مثلاً فرض کنید شرکتی در حال حاضر ۲۰۰ تومان قیمت دارد و EPS که برای سال جاری پیش بینی کرده است، برابر با ۵۰ تومان است. برای محاسبه P/E این شرکت قیمت روز آن را بر سودی که دارد تقسیم میکنیم ۴=۲۰۰/۵۰.

اینجا نیز P/E برابر ۴ به این معنی است که سرمایه گذاران بورس حاضر هستند به ازای هر ۱ ریال سودی که این شرکت دارد ۴ ریال پرداخت کنند.

انواع P/E در بورس

P/E تحلیلی:

نام دیگر P/E تحلیلی، برآوردی یا پیشتاز است. این نوع با استفاده از روش های حرفه‌ای و با در نظر گرفتن عواملی مثل نرخ بهره بانکی، نرخ رشد سود شرکت، تورم و… بدست می‌آید. که ما در دوره آموزش بورس به طور کامل محاسبه P/E تحلیلی را آموزش می‌دهیم.

P/E دنباله رو:

این نوع از P/E ساده‌ترین نوع آن است. نحوه محاسبه آن این‌گونه است که قیمت روز سهم بر میزان سود هر سهم در 12 ماه اخیر تقسیم شده و عدد بدست آمده P/E آن سهم است.

P/E میانگین:

در P/E میانگین نیز قیمت سهام به روز محاسبه می‌شود اما این نوع EPS از میانگین سود محقق شده 6 ماه گذشته و EPS پیش بینی شده ۶ ماه آینده تشکیل می‌شود. البته این نوع P/E ممکن است در بازه چند سال هم مورد محاسبه قرار گیرد که در این صورت می‌بایست قیمت هر سهم را در آخرین روز سال مالی بر سود محقق شده به ازای هر سهم در همان سال مالی تقسیم کنیم و عدد حاصل P/E همان سال سهم خواهد بود. سپس از P/E های سال های محاسبه شده میانگین می‌گیریم.

تفاوت نسبت P/E تحلیلی و P/E دنباله رو

P بر E از نوع دنباله رو، عددی است که در حال حاضر برای یک سهم وجود دارد، اما P/E تحلیلی عددی است که ما انتظار داریم سهم به آن برسد!

زمانی که P/E یک سهم بالاست، نشان دهنده این است که بازار توقع دارد که سود آن شرکت در آینده رشد کند. حال اگر انتظار درست باشد زمانی که سود شرکت زیاد شود، مخرج فرمول محاسبه P/E نیز بزرگ شده و در نتیجه نسبت P/E سهم مجدداً متعادل می‌شود.

حال اگر P/E یک سهم پایین باشد، نشان دهنده این است که بازار انتظار دارد در آینده سود آن شرکت کاهش پیدا کند. اگر انتظار بازار درست باشد، وقتی سود شرکت کم شود، مخرج فرمول محاسبه P/E کم می‌شود و در نتیجه نسبت P/E مجدداً متعادل می‌شود.

P/E یک ابزار مناسب برای ارزش گذاری یک شرکت است اما یادتان باشد که به تنهایی کافی نیست.

روش های ارزش سنجی سهام

• ارزش بازار
• ارزش دفتری
• ارزش جایگزینی
• جریان نقد آزاد FCF
• نسبت پی به ای (P/E)

برای خرید سهم فقط به P/E توجه نکنید!

یکی از اشتباهات رایجی که سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای مرتکب می‌شوند خرید سهام فقط به این دلیل که پی به ای آن بالا یا پایین است. توجه داشته باشید که ارزش‌ سنجی سهام فقط با توجه به شاخص‌های آسانی مثل P/E کوتاه فکری و مبتدی بودن شخص معامله گر را مشخص می کند.

نسبت P/E منفی چیست؟

با مشاهده تابلوهای معاملاتی سایت سازمان بورس (TSETMC)، P/E های منفی زیادی را می‌توانید ببینید. منفی بودن P/E به این معناست که این سهام زیانده می‌باشند. نسبت P/E منفی به این معناست که شرکت دارای سود منفی (ضرر) است یا در حال از دست دادن پول است.

P/E بالا به چه معناست؟

بعضی مواقع پی بر ای بالا ممکن است به معنی این باشد که قیمت سهام بیشتر از ارزش آن است، اما این معنی را نمی‌دهد که بعداً به سرعت پایین بیاید.

زمانی که شما 120 تومان پول در بانک دارید و سود بانکی این مبلغ 20 درصد باشد، میزان سودی که به شما پس از یک سال تعلق می‌گیرد 24 تومان است. بر اساس محاسبات انجام شده P/E این سرمایه‌گذاری 6 می‌باشد. حال اگر قیمت یک سهم 1820 تومان و میزان سود هر سهم 120 تومان باشد طبق روش محاسباتی، p.e این سرمایه گذاری 15.1 می‌باشد.

یعنی سودی که از فعالیت اقتصادی این شرکت به شما می‌رسد از سود بانکی کمتر است. چنانچه آن شرکت بتواند در آینده رشد سودآوری داشته باشید این نسبت کمتر خواهد شد اما در غیر اینصورت ممکن است پس از مدتی قیمت سهم شروع به کاهش نماید.

نکاتی بـرای تازه واردان به بورس

سهامدار باشید و در بورس، هیجانی عمل نکنید؛

• داشتن صف خرید و هجوم نقدینگی دلیلی برای خرید یک سهم نیست و باید براساس ارزش قیمت آن سهم تصمیم گیری نمایید.
• همه تخم مرغ های خود را در یک سبد نگذارید و برای خود سبد سهام در صنایع مختلف غذایی، نفتی، صنعتی و… تشکیل دهید.
• برای کاهش ریسک سرمایه گذاری از مبالغ کم شروع کنید و پس از کسب تجربه و آموزش دیــدن به تدریج سرمایه خود را افزایش دهید.
• با سرمایه غیر لازم خود وارد بازار بورس شوید.
• برای سرمایه گذاری در بورس، ضروریات زندگی خود مانند خانه ، ماشین و… را نفروشید.
• حتماً برای خود حد سود و ضرر تعیین کنید.
• برای خود مشخص کنید که تا چه قیمتی ضرر را می‌پذیرید و تا چه قیمتی سود می‌برید.
• از معاملات زیاد و احساسی اجتناب کنید؛ تنها سود از معاملات زياد نصیب کارگزاری ها و دولت می‌شود و بیشترین ضرر نصیب معامله گران می‌گردد.
• سعی کنید اولویت خرید را با عرضه های اولیه و سهام های کم ریسک قرار دهید. با این کار علاوه بر کاهش ریسک، احتمال افزایش دارایی شما بیشتر می گردد.
• خرید و فروش سهام را به صورت چند مرحله ای در ساعات مختلف انجام دهید.
• به دلیل نوسان قیمت و احتمال افزایش یا کاهش قیمت، خرید و فروش خود را در چند مرحله انجام دهید تا ریسک شما کاهش یابد.

سخن نهایی

در این مقاله سعی کردیم مفهوم P/E را در بورس به‌طورکامل توضیح داده و با معرفی انواع آن و نکات مهم پیرامون نسبت P بر E، کاملاً برای شما مشخص کنیم که مفهوم P/E چیست. شما برای یادگیری بیشتر و عمیق‌تر در بورس، و به منظور این‌که یک معامله‌گر حرفه‌ای در بورس باشید، می‌توانید در دوره آموزش بورس در مشهد پارسیان بورس شرکت کنید. در این دوره صفر تا صد معامله‌گری در بورس آموزش داده می‌شود و از این نظر یک دوره کامل است.