در صرافیهای متمرکز شما کنترل ارزهای خود را به صرافی میدهید و با امضای صرافی معاملات و تراکنشهای شما صورت میگیرد در این روش صرافی بهصورت orderbook قیمت یک ارز دیجیتال خاص را بر اساس سفارشهای خریدوفروش فعلی تعیین میکند اما در صرافی غیر متمرکز فعالیتهای شما در بلاکچین ثبت میشوند و تأییدها باتوجهبه بلاکچین موردنظر صورت میگیرد این بلاکچینها با قراردادهای هوشمند مخصوص به خود و با استفاده از استخرهای نقدینگی (liquidity pool) که سرمایهگذاران به روشهای مختلف داراییهای خود را در آنها قفل کردهاند معاملات را انجام میدهند . مقاله ما در خصوص سهام خودرو را بخوانید.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟ نکاتی درباره صرافیهای غیرمتمرکز که احتمالا نمیدانید
صرافیها بستر معاملات ارزهای دیجیتال را فراهم میکنند. تا چند سال قبل، فقط یک نوع صرافی در بازار رمز ارزها وجود داشت، اما چند سالی است که نوع جدیدی از صرافیها به نام «صرافی غیرمتمرکز» ابداع شده است. این صرافیها بین فعالان بازار ارزهای دیجیتال به DEX مشهورند. در این مقاله، قصد داریم صرافی غیرمتمرکز را مفصل بررسی کنیم. نکات مهمی درباره این دسته از صرافیها وجود دارد. برای آگاهی از این نکات، تا پایان با ما همراه باشید.
فهرست عناوین مقاله
فلسفه شکلگیری صرافی غیرمتمرکز چیست؟
قبل از معرفی صرافیهای غیرمتمرکز، بد نیست درباره فلسفه شکلگیری آنها توضیح دهیم. ابداع صرافیهای DEX رابطه تنگاتنگی با ماهیت فناوری بلاکچین دارد. بلاکچین پرچم غیرمتمرکزسازی در کارهای مختلف را به دست گرفته است. این در حالی است که تا چندی قبل، کاربران بازار ارزهای دیجیتال برای انجام معاملات مجبور بودند از صرافیهای متمرکز استفاده کنند.
صرافی متمرکز واسطهای برای مدیریت وجوه و پردازش معاملات در کار است. چنین پدیدهای با مفهوم تمرکززدایی که از ویژگیهای اساسی فناوری بلاکچین به شمار میرود، در تضاد آشکار است؛ همین مسئله سبب شد گروهی از فعالان بازار، تصمیم بگیرند صرافیهایی راهاندازی کنند که در آنها هیچ واسطهای برای انجام معاملات در کار نباشد. از اینجا بود که صرافیهای غیرمتمرکز به عرصه ارزهای دیجیتال وارد شدند.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
در ادامه، باید به این سؤال کلیدی پاسخ دهیم که صرافی غیرمتمرکز چیست. این صرافیها بازارهای معاملاتی همتابههمتا هستند؛ به این معنی که معاملهگران در آنها بدون نیاز به حضور واسطه، بهصورت مستقیم با هم معامله میکنند. چارچوب مشخصی با عنوان توافقنامههای خودکار در این صرافیها تعریف میشود. این توافقنامههای خودکار بهنوعی قرارداد هوشمند ند. تمام تراکنشها در بستر صرافی DEX مبتنی بر توافقنامه خودکار بدون دخالت واسطه انجام میگیرد.
به این ترتیب، میتوان ادعا کرد که صرافیهای DEX با هدف حذف نهادهای ناظر و مرجع، برای انجام معاملات در بازار رمز ارزها ایجاد شدهاند. علاوه بر آن، صرافیهای غیرمتمرکز برای حراست از حریم خصوصی کاربران، گامی بلند و رو به جلو محسوب میشوند. هویت افراد در زمان استفاده از این صرافیها محفوظ باقی میماند.
معاملات در صرافی غیرمتمرکز چگونه انجام میشوند؟
در بخش صرافی غیرمتمرکز چیست، اشاره کردیم که معاملات در آنها به کمک قراردادهای هوشمند اجرا میشوند؛ به همین دلیل، این صرافیها باید در بستر شبکههای بلاکچین راهاندازی شوند که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکنند. اصلیترین شبکه بلاکچین میزبان صرافیهای DEX، اتریوم است.
کاربران برای معامله در این صرافیها به واریز وجه به حساب کاربری خود نیازی ندارند، بلکه به کمک قراردادهای هوشمند میتوانند کیف پول دیجیتال خود را مستقیم به پلتفرم صرافی متصل کنند. در ادامه، ثبت سفارش در بازار انجام میشود. بهمحض انعقاد معامله، ارز دیجیتال از کیف پول فروشنده مستقیم به کیف پول خریدار منتقل میشود.
روشهای مختلف تأمین نقدینگی در صرافیهای DEX
در حال حاضر سه روش برای تأمین نقدینگی در صرافیهای غیر متمرکز وجود دارد که عبارتاند از:
1. بازارساز خودکار (AMM)
سیستم بازارساز خودکار (Automated Market Maker) با هدف حل مشکل نقدینگی در صرافیهای غیرمتمرکز ایجاد شده است. ایده اصلی این صرافیها بر اساس مقالهای تخصصی که ویتالیک بوترین (خالق اتریوم) منتشر کرد، شکل گرفت. سیستم بازارساز خودکار به خدمات مبتنی بر بلاکچین متکی است. این خدمات را اوراکلهای بلاکچین ارائه میدهند. در قالب آنها، اطلاعاتی از پلتفرمهای دیگر برای تعیین قیمت داراییهای معاملهشده ارائه میشود.
به کمک سیستم بازارسازی خودکار، سفارشهای خریدوفروش، مستقیم به هم متصل نمیشوند، بلکه نقدینگی لازم در استخرهای نقدینگی تأمین میشود. اجرای معاملات مبتنی بر داراییهای موجود در استخرهای نقدینگی صورت میگیرد. تأمین نقدینگی استخرها نیز بر عهده کاربران است؛ به این ترتیب، هر کاربر در ازای سپردن دارایی خود به استخر نقدینگی برای مدت زمان مشخصی، پاداش دریافت میکند.
اساس کار نیز به این صورت است که جفت ارزهای معاملاتی در استخر نقدینگی تعریف میشوند. در ادامه، تأمینکنندگان نقدینگی باید سپردهگذاری خود را در این جفتارزهای معاملاتی انجام دهند. البته در سیستم بازارساز خودکار مشکل بزرگی وجود دارد: زمانی که نقدینگی کافی در استخرها هست، معاملات با لغزش ناچیزی انجام میشوند؛ اما در مواقع کمبود نقدینگی، معاملات با لغزش زیادی اجرا میشوند؛ به این معنی که خریدار مجبور میشود قیمت بیشتری از قیمت واقعی جفت ارز را بپردازد.
2. دفتر سفارش (Order Book)
بحث صرافی غیرمتمرکز چیست را با معرفی یکی دیگر از انواع صرافی DEX پی میگیریم. در صرافی دفتر سفارش، تمام سوابق سفارشهای باز خریدوفروش ارزهای دیجیتال برای برخی از جفت ارزهای معاملاتی جمعآوری میشوند. سفارشهای خرید نشان میدهد که معاملهگر مایل به خرید یا پیشنهاد برای یک دارایی با قیمتی خاص است؛ درحالیکه سفارشهای فروش نشان میدهد که معاملهگر آماده است تا دارایی خود را در قیمت مشخصی بفروشد.
تمامی این دادهها در دفتر سفارش مبتنی بر بلاکچین ثبت و نگهداری میشوند. به کمک این سیستم، امکان اجرای معاملات اهرمی در صرافیهای غیرمتمرکز مهیا میشود؛ هرچند که تجربه نشان داده صرافی دفتر سفارش، همواره دچار مشکل کمبود نقدینگی است.
3. سیستم تجمیع کننده (DEX aggregators)
یکی دیگر از راهحلهای مشکل نقدینگی در صرافیهای غیرمتمرکز، تجمیعکنندگان DEX هستند. در پلتفرمهای تجمیعکننده، نقدینگی از چندین صرافی غیرمتمرکز جمعآوری میشود. به این ترتیب، لغزش در سفارشهای مختلف به حداقل مقدار ممکن میرسد. در نتیجه، کارمزد معاملات نیز بهینه میشود. زمان ثبت معاملات نیز کاهش مییابد.
مزایای صرافیهای غیرمتمرکز
در ادامه، مهمترین مزایای صرافی غیرمتمرکز را بررسی میکنیم. اصلیترین مواردی که باید در این باره اشاره کنیم، عبارتاند از:
1. دسترسی به توکنهای بیشتر
در صرافیهای متمرکز قبل از قرار دادن یک توکن در فهرست معاملات، معمولاً بررسیهای انجام میشود؛ به همین دلیل، تعداد توکنهای در دسترس این صرافیها کم است؛ درحالیکه در صرافیهای DEX تعداد زیادی توکن دسترسی وجود دارد؛ البته این ماجرا خطر کلاهبرداریها را نیز تا حدودی افزایش میدهد.
2. حفظ حریم خصوصی
در صرافی غیرمتمرکز هویت کاربران در جریان معاملات فاش نمیشود. کار کردن با این صرافیها بدون نیاز به احراز هویت امکانپذیر است.
3. ارتقای امنیت دارایی
اشاره کردیم که دارایی کاربران در صرافی غیرمتمرکز نگهداری نمیشود؛ بنابراین، تنها زمانی که کاربران قصد معامله کردن دارند، کیف پول خود را به صرافی متصل میکنند؛ به این ترتیب احتمال حمله هکری به صرافیهای غیرمتمرکز کاهش پیدا میکند.
4. کارمزد کم
درصورتیکه نقدینگی لازم برای اجرای معاملات در صرافی غیرمتمرکز موجود باشد، کارمزد معاملات بهطرز چشمگیری کمتر از صرافیهای متمرکز خواهد بود.
چالش اصلی صرافی غیرمتمرکز چیست؟
بخش بسیار بزرگی از معاملات بازار ارزهای دیجیتال در صرافیهای متمرکز منعقد میشوند. واقعیت این است که صرافیهای DEX هنوز در جلب اعتماد کاربران بازار رمز ارزها چندان موفق نبودهاند. صرافیهای متمرکز زیرنظر نهادهای متمرکز فعالیت میکنند؛ حتی برخی از آنها وجوه کاربران را تحت پوشش بیمه قرار میدهند. این نکته کلیدی سبب میشود کاربران بازار رمز ارزها به صرافیهای متمرکز بیشتر رغبت پیدا کنند.
در پی این مسئله، چالش بزرگی با عنوان نقدینگی در صرافیهای DEX به وجود میآید. تعداد کم معاملهگرانی که در صرافیهای غیرمتمرکز دادوستد میکنند، سبب شده است تا خریدوفروش در این صرافیها مانند رقبای متمرکزشان چندان راحت و سریع نباشد؛ البته، در این سالها تلاش شده است تا با در نظر گرفتن تدابیری مانند مکانیزم بازارساز خودکار، تا حدودی مشکل نقدینگی در این صرافیها کاهش پیدا کند.
کلام پایانی
در این مقاله صرافی غیرمتمرکز را بررسی کردیم. نکته مهمی وجود دارد که باید در پایان اشاره کنیم. کارشناسان بازار ارزهای دیجیتال توصیه میکنند کاربران مبتدی برای معاملات خود از صرافیهای متمرکز استفاده کنند، زیرا استفاده از صرافی DEX به سطح دانش فنی خاصی نیاز دارد. علاوه بر آن، چالش نقدینگی در صرافیهای غیرمتمرکز، شرایط را به سمتی پیش میبرد که برای انجام معامله موفق با حداقل لغزش، باید تجربه زیادی داشت. این در حالی است که کاربران مبتدی ممکن است در این مسیر مرتکب اشتباهات زیادی شوند؛ بنابراین، قبل از کار کردن با صرافیهای غیرمتمرکز حتماً دانش خود را در این زمینه ارتقا دهید.
صرافی غیر متمرکز (DEX) چیست ؟ 9 بهترین DEX ارز دیجیتال
یکی از ابتداییترین مباحثی که هنگام ورود به بازار ارزهای دیجیتال با آن روبهرو میشویم بحث انتخاب صرافی است در این مقاله میگوییم که صرافی غیر متمرکز چیست و تفاوت آن با صرافیهای متمرکز کداماند و علاوه بر ویژگی بهترین صرافی غیر متمرکز، 9مورد بهترین صرافی غیرمتمرکز از بهترین صرافیهای غیرمتمرکز را نیز بررسی خواهیم کرد.
صرافی ارز دیجیتال چیست؟
مانند ارزهایی مثل دلار یورو و… برای خریدوفروش و تبدیل داراییهای ارزی خود نیاز به یک صرافی داریم این اتفاق برای ارزهای دیجیتال هم صادق است و در صرافیها باتوجهبه پشتوانه ارزی که دارند ارزهای دیجیتال را در اختیار ما قرار میدهند.
اما این تنها خدماتی نیست که صرافیهای ارز دیجیتال در اختیار ما قرار میدهند و این صرافیها خود بهعنوان کیف پولی برای نگهداری این ارزهای دیجیتال استفاده میشوند گرچه این کار توصیه نمیشود.
از دیگر خدماتی که صرافیهای ارز دیجیتال امروزه ارائه میدهند معاملات futures و margin است که از حوزههای جذاب برای درآمدزایی است.
دو عدد از مشهورترین و پرکاربردترین صرافیهای ارز دیجیتال نیز binance و coinbase وokex هستند.
صرافی غیر متمرکز چیست؟
صرافی dex چیست ؟ نماد اختصاری صرافی غیر متمرکز DEX است که مخفف کلمه Decentralized exchange است.
این نوع از صرافیها با ویژگیهای متفاوت ساخت داری و امنیتی خدماتی مشابه با صرافیهای متمرکز را ارائه میدهند.
این صرافیها بر بستر بلاکچین بناشدهاند و توسط هیچ سازمانی کنترل نمیشوند به همین علت در یک صرافی غیرمتمرکز هیچکس به دارایی کاربران دسترسی ندارد و معاملات بدون واسطه انجام میشوند.
طبیعتاً امنیت هر یک از این صرافیها به قدرت کدهای برنامهنویسی شده آنها بستگی دارد.
در تعریف اینکه صرافی غیر متمرکز چیست باید گفت که؛ صرافی غیر متمرکز با وجود رشد و گسترش خوبی که تجربه کردند اما سهم زیادی از بازار را ندارند و مشهورترین صرافیهایی که ما میشناسیم و به شما معرفی کردیم بهشدت متمرکز هستند.
تفاوت صرافیهای متمرکز و غیر متمرکز چیست؟
در صرافیهای متمرکز امکان مسدودی حساب دخالت در معاملات و فعالیتهای دیگر نیز وجود دارد که در صرافیهای غیرمتمرکز این موضوعات از بین میروند.
از نکات جالب در صرافیهای ارز دیجیتال نیاز به احراز هویت نداشتن است و در این صرافیها با اتصال کیف پول میتوانید داراییهای خود را معامله کنید و این معاملات در کیف پول شما اتفاق خواهد افتاد.
برخلاف صرافیهای متمرکز، DEXها اجازه مبادلات بین فیات و کریپتو را نمیدهند در عوض، شما منحصراً توکنهای ارزهای دیجیتال را با دیگر توکنهای ارز دیجیتال معامله کنید که همان مفهوم swap است.
تبادل فوری دو توکن غیربومی بین دو پروتکل بلاکچین منحصربهفرد را بدون نیاز ارزهای فیات یا همان مبادلات سنتی است را swap کردن مینامند و همانطور که گفته شد این کار به کاربران اجازه میدهد تا توکنها را مستقیماً از کیف پول رسمی کلید خصوصی یا حساب تجاری مبادله کنند.
در صرافیهای متمرکز شما کنترل ارزهای خود را به صرافی میدهید و با امضای صرافی معاملات و تراکنشهای شما صورت میگیرد در این روش صرافی بهصورت orderbook قیمت یک ارز دیجیتال خاص را بر اساس سفارشهای خریدوفروش فعلی تعیین میکند اما در صرافی غیر متمرکز فعالیتهای شما در بلاکچین ثبت میشوند و تأییدها باتوجهبه بلاکچین موردنظر صورت میگیرد این بلاکچینها با قراردادهای هوشمند مخصوص به خود و با استفاده از استخرهای نقدینگی (liquidity pool) که سرمایهگذاران به روشهای مختلف داراییهای خود را در آنها قفل کردهاند معاملات را انجام میدهند . مقاله ما در خصوص سهام خودرو را بخوانید.
بیشتر بخوانید :Dapp چیست؟ 11 کاربرد برنامه غیرمتمرکز یا DAPP
مزایا و معایب استفاده از صرافی غیر متمرکز کداماند؟
از مزایای این نوع صرافیها میتوان به تنوع زیاد، کم بودن احتمال هک شدن و ناشناس ماندن اشاره کرد.
همچنین در قسمت معایب یکی از مشکلاتی که در حال حاضر به چشم میخورد رابطهای کاربری پیچیده است همینطور آسیبپذیر بودن قراردادهای هوشمند و ارزهای ریسکی از معایب آن بشمار میروند.
در این قسمت از مقاله به لیستی از 9 تا بهترین صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال اشاره میکنیم و توضیحی در باره هرکدام ارائه میدهیم:
1- Uniswap
یونی سواپ از محبوبترین صرافی غیر متمرکز در دنیا است این صرافی هنگامی که در سال 2018 پا به بازار گذاشت انقلابی را ایجاد کرد زیرا ایده تبدیل ارزهای دیجیتال روی شبکه اتریوم با استفاده از قراردادهای هوشمند جذاب بود.
رابط کاربری یونی سواپ یکی از بهترین مشخصات این پلتفرم است زیر شما میتوانید بهسرعت آن را به کیف پول متامسک خود متصل کنید و ارز دیجیتال خود را تبدیل کنید.
یونی سواپ بعدازاین همه مدتی که گذشته است و برنامههای جدیدی ارائه شدند هنوز در رتبههای بالای صنعت مالی غیر متمرکز قرار دارد.
Uniswap کارمزد 0.3 درصدی را دریافت میکند که بین ارائهدهندگان نقدینگی تقسیم میشود و ممکن است در آینده کارمزد پروتکل اضافه شود. اما توجه به این نکته مهم است که هزینههایی که صرافی غیر متمرکز دریافت میکند را میتوان با هزینههای gas شبکه اتریوم کاهش داد.
2- MDEX
اگرچه هزینههای گاز در بلاکچین اتریوم بهزودی کاهش مییابد، MDEX توانسته است Uniswap را در حجم ارزش بازار تحتالشعاع قرار دهد، البته اگر وقتی که حجم بازار MDEX و MDEX (BSC) را در مجموع در نظر بگیرید.
این صرافی توسط صرافی Huobi ساخته شده است و از ماه ژانویه 2021 آغاز به کارکرده و پیشرفت خوبی داشته است.
3- SushiSwap
سوشی سوآپ شباهتهای زیادی با Uniswap دارد، زیرا این صرافی یک فورک Uniswap است.
رابط کاربری این صرافی بسیار مدرنتر از Uniswap به نظر میرسد و معامله با آن بهراحتی است.
BurgerSwap -4
برگر سوآپ هم مانند دیگر صرافی های غیر متمرکز با مشارکت استخرهای نقدینگی سود سالانهای را پرداخت میکند اما تفاوتش در جایزه ایست که بهعنوان مشارکت در رأیگیریهایی که برای مدیریت استخرهای نقدینگی و آینده آنها سرنوشتساز است، میباشد.
این صرافی این جوایز را در قالب توکن burger انجام میدهد و از آن جایی که بهجای شبکه اتریوم روی بایننس اسمارت چین قرار دارد (bsc) از بیتکوین و توکنهای BEP20 پشتیبانی میکند. آیا میدانید بايننس چیست ؟
5- PancakeSwap
پنکیک سوآپ از ویژگیهای ظاهری جذابی برخوردار است و توسعه دهندگان آن تقریباً ناشناس هستند و در پروتکلی مشابه با صرافیهای غیرمتمرکز دیگر قرار دارد.
6- JustSwap
جاست سوآپ توسط بلاکچین ترون پشتیبانی میشود و از توکنهای TRC20 برای سوآپها استفاده میکند.
این صرافی به علت جدید بودن ویژگیهایی مانند استیکینگ و جوایز را مثل رقیبان خود ندارد.
7- Bisq
Bisq خود یک سازمان غیر متمرکز خودگردان (DAO) است. در این صرافی شما با ارزهای فیات مانند دلار یورو و.. نیز میتوانید خریدوفروش انجام دهید.گرچه که رابط کاربری سختی را داراست اما یک بستر قابلاعتماد را ایجاد کرده زیرا با استفاده از قوانین کامپیوتری که توسط شخص خاصی ارائه نمیشوند فعالیت میکند.
8- OpenOcean
اُپن اوشن تجمیع کننده صرافیهای غیر متمرکز است و حتی برخی از صرافیهای اسم برده شده نیز در آن قرار دارند و در آن شما میتوانید بهترین قیمت ارزی که سعی در تبدیل آن دارید را ببینید و صرافی موردنظر خود را انتخاب کنید.
این صرافی غیرمتمرکز با ارائه خدماتی از جمله عدم گرفتن هزینه پروتکل و حفاظت از سرمایه کاربران در صورت نوسانات شدید قیمت در لیست 9 تا از بهترین صرافیهای غیرمتمرکز جای گرفته است.
9- 1inch Exchange
وان اینچ هم از دیگر تجمیع کنندههای داخل لیست ما است و کارایی مانند اُپن اوشن را داراست و این پلتفورم هم بر روی اتریوم و هم بر روی بایننس اسمارت چین (bsc) عمل می کند.
صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال چیست؟ معرفی بهترین DEX
صرافی غیر متمرکز (Decentralized exchanges) یا بهاختصار دکس (DEX)، پلتفرم هایی هستند که معامله گران در بازار ارز دیجیتال با استفاده از آنها میتوانند به صورت همتا به همتا (P2P) و بدون نیاز به کنترل یک نهاد واسط روی داراییهای آنها به خرید و فروش ارز دیجیتال بپردازند. این تراکنشها به صورت خودکار توسط کدهایی که قراردادهای هوشمند نامیده میشوند اجرا میشوند. این کاملا متضاد مفهومی است که در حالت معمولی صرافی ارز دیجیتال شاهد هستیم. دکس ها به منظور حذف نهاد ثالث برای انجام معاملات در یک صرافی متمرکز و با مدیریت متمرکز ایجاد شدهاند.
صرافی غیر متمرکز P2P هستند. یعنی فروشنده ها و خریداران به صورت مستقیم بهم متصل می شوند. این صرافی ها به کلید خصوصی (private key) کیف پول ارز دیجیتال افراد دسترسی ندارند و اکثراً غیر حضانتی (non-custodial) محسوب می شوند. کلید خصوصی رمزنگاری پیشرفته ای است که امکان دسترسی افراد به دارایی های دیجیتال خود را فراهم می کند. کاربران به محض ورود به یک صرافی ارز دیجیتال با کلید خصوصی اختصاصی، به دارایی های خود دسترسی پیدا می کنند. برای ورود به این صرافی ها نیازی به اطلاعات خصوصی مانند اسم یا آدرس نیست و حریم خصوصی افراد محترم شمرده می شود.
ابداعاتی مانند بازار ساز خودکار (AMM)، مشکل تأمین نقدینگی در دکس ها را حل کرده و موجب رشد فضای امور مالی غیر متمرکز یا DeFi شده است.
صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال چگونه کار میکنند؟
یک صرافی غیر متمرکز مثل پنکیک سواپ برای اجرای سفارشهای تریدرها به جای تکیه بر یک نهاد متمرکز، از قراردادهای هوشمند استفاده می کنند.
در مقابل صرافی متمرکز به وسیله یک سازمان مرکزی مانند بانک و یا نهادهای دیگر که به دنبال ارائه خدمات مالی و دریافت سود هستند، مدیریت می شوند. خدمات یک صرافی متمرکز مانند کوینکس با خدمات بانکی قابل مقایسه است. بانک دارایی های مشتریان خود را نگهداری کرده و گردش مالی را آسان تر می کند. صرافی غیر متمرکز به کاربران اجازه می دهد از طریق کیف پول خود، مستقیماً با کمک قراردادهای هوشمند تعریف شده توسط پلتفرم معامله کنند. در این حالت افراد مستقیم به پول خود دسترسی دارند و مدیریت می کنند. در این حالت کاربران مسئول دارایی های خود بوده و در صورت گم کردن کلید خصوصی یا انتقال اشتباه پول، نمی توانند از صرافی مطالبه ای داشته باشند.
دکس های معروف بر اساس بلاکچین هایی ساخته شده اند که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می کنند. بیشتر این صرافیهای غیرمتمرکز روی بلاکچین اتریوم ایجاد شده اند.
عملکردهای صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال
اگر صرافی را در قالب یک قرارداد هوشمند در بستر یک شبکه بلاکچین راهاندازی کنیم، یک محصول دیفای، به نام صرافی غیر متمرکز یا DEX ایجاد کردهایم. فعالیت در این صرافیها نیازی به احراز هویت ندارد، کنترل دارایی در اختیار کاربر خواهد بود و هیچ کس نمی تواند برخی از افراد را به دلیل ملیت آنها محدود کند.
سه نوع اصلی این صرافی ها عبارتند از: بازارسازهای خودکار یا AMMها، دکس های با دفتر سفارش و دکس های تجمیع کننده نقدینگی. در هر سه این صرافی های غیر متمرکز کاربران می توانند مستقیماً با کاربران دیگر از طریق قراردادهای هوشمند مرتبط شوند.
بازار ساز خودکار یا AMM
بازارساز خودکار، نوعی مکانیزم برای استفاده در صرافی های غیر متمرکز است که از فرمول های ریاضی برای تعیین قیمت یک توکن استفاده می کند. در این نوع صرافی ها از استخرهای نقدینگی برای تأمین نقدینگی مورد نیاز معاملات استفاده می شود. درصد نسبی هر توکن در استخر قیمت تئوری دارایی مورد نظر را تعیین می کند. نقدینگی این استخرها توسط سرمایه گذاران و هولدرها که در استخرها سهام گذاری یا استیکینگ کرده اند، تأمین می شود.
کاربران از طریق سپرده گذاری دارایی و تأمین نقدینگی در استخرها کسب سود می کنند. این سود در حقیقت درصدی از کارمزد تراکنش های صورت گرفته در آن استخر است.
بازارسازهای خودکار بر اساس مقدار پول قفل شده در قراردادهایشان رده بندی می شوند. وقتی مقدار نقدینگی موجود در استخر کافی نباشد لغزش قیمتی اتفاق می افتد. لغزش قیمتی به این معناست که خریدار یک توکن قیمتی بیش از قیمت بازار را می پردازد. این موضوع برای سفارش ها بزرگ و در استخرهای کوچک شایع تر است؛ چراکه تناسب قیمتی دو توکن که عددی از پیش تعیین شده است باید ثابت بماند.
تأمین کنندگان نقدینگی این استخرها نیز با ریسک هایی مانند ضرر ناپایدار مواجه هستند. این پدیده زمانی رخ می دهد که یکی از جفت ارزهای موجود در استخر افزایش قیمت غیرمعمولی در بازار داشته باشد. از آنجا که قیمت در این استخرها در ابتدا تحت تأثیر بازار نیست، آربیتراژ توکنی که قیمت بالاتری تجربه کرده، صورت می گیرد و تعداد این توکن ها در استخر کم تر می شود و تأمین کنندگان نقدینگی درصد کمتری از توکنی را که قیمت بالاتری دارد خواهند داشت. نتیجه اینکه بخشی از سود بالقوه ای که از عدم استیک آن دارایی می توانستند کسب کنند از دست می رود. البته با سودی که از استیک کسب می کنند معمولاً این ضرر پوشش داده می شود.
صرافی غیر متمرکز با دفتر سفارش
اولین نسل ازصرافی غیر متمرکز صرافیهای با دفتر سفارش بودند. این دکس ها که از صرافی های متمرکز الگوبرداری شده بودند، همه سفارشها خرید و فروش ثبت شده برای یک جفت ارز را ثبت می کردند.
دفتر سفارش در یک صرافی غیر متمرکز دو نوع آنچین یا درون زنجیرهای و آفچین یا بیرون بلاکچین است. در نوع آنچین سفارشها باز روی بلاکچین ثبت شده و دارایی فرد در کیف پول شخصی اش نگهداری میشود. در مقابل، صرافی غیر متمرکز آفچین سفارشها را در دفاتر بیرون از بلاکچین نگهداری کرده و فقط معاملات را روی بلاکچین اجرا میکنند. دلیل این کار کاهش هزینه ها و افزایش سرعت تراکنش ها است.
شایان ذکر است که دکس های با دفتر سفارش از کمبود نقدینگی رنج می برند. چراکه دکس های آنچین بهخاطر انجام تراکنشهای درون زنجیرهای کارمزدهای بیشتری را طلب می کنند و به همین جهت در مقابل صرافی های متمرکز مزیت رقابتی چندانی ندارند. از طرفی صرافی غیر متمرکز آن قرارداد ها واریز شوند.
صرافی غیر متمرکز – تجمیع کننده نقدینگی
صرافی غیر متمرکز تجمیع کننده نقدینگی از پروتکل های مختلفی برای تأمین نقدینگی استفاده می کنند. این صرافی های غیر متمرکز به منظور کاهش لغزش قیمتی سفارش های بزرگ، بهینه کردن قیمت و کارمزدهای تبدیل و پیشنهاد بهترین قیمت به معامله گران در کوتاه ترین زمان ممکن نقدینگی را از دکس های مختلف جمع آوری کرده و درواقع در بین دیگر دکسها لینک ایجاد می کنند.
دو هدف دیگر دکس های تجمیع کننده کاهش اثر قیمتی و تعداد تراکنش های انجام نشده است. برخی از این صرافی غیرمتمرکز ها از نقدینگی صرافی های متمرکز نیز استفاده می کنند.
چگونه از صرافی غیر متمرکز استفاده کنیم؟
استفاده از صرافی غیر متمرکز بسیار ساده است و حتی نیازی به فرایند ثبت نام معمول در صرافی های متمرکز را هم ندارد. تنها کافی است که یک کیف پول که قراردادهای هوشمند شبکه بلاکچین دکس مورد نظرتان را پشتیبانی می کند، نصب کنید. همچنین نیازی به احراز هویت و مدارک خاص و حتی ایمیل نیست. هرکسی با یک گوشی و اتصال به اینترنت قادر است از این صرافی ها استفاده کند.
دکس ها معمولاً با کیف پول هایی که در قابل افزونه به مرورگرها اضافه می شوند، مانند متامسک، سازگار هستند. بعد از انتخاب والت و واریز وجه به کیف پولتان از طریق یک پاپ آپ (pop-up ) یا تب “Connect Wallet” در گوشه بالای وبسایت دکس ها به صرافی غیر متمرکز موردنظر خود وصل شده و ترید را شروع میکنید.
مزایای استفاده از صرافی غیر متمرکز
برخی معامله ها روی یک صرافی غیر متمرکز ممکن است به خاطر کارمزد تراکنش ها گران باشند. با این وجود این صرافی ها مزایای متعددی دارند که در ادامه به چند مورد می پردازیم.
در دسترس بودن توکن ها
در صرافی متمرکز توکن ها باید فرایند تأیید صلاحیت برای لیست شدن در صرافی را طی کنند. اما در صرافی غیر متمرکز هر توکن ضرب شده روی بلاکچین به راحتی قابلیت لیست شدن دارد. این موضوع گرچه خطر اسکم ها (scam) را افزایش می دهد، ولی امکان خرید سریع تر بهترین صرافی غیرمتمرکز توکنها قبل از لیست شدن در صرافی های متمرکز را نیز فراهم می کند.
ناشناس بودن
متقاضیان برای استفاده از این صرافی نیازی به ثبت نام، احراز هویت و حتی ایمیل ندارند و حریم خصوصی آنها حفظ می شود.
در صورت هک شدن این صرافی ها تریدرها چندان متضرر نمی شوند چون پولشان در کیف پول شخصی خودشان نگهداری می شود و تنها افرادی که در استخرها تأمین نقدینگی کرده اند ضرر خواهند کرد. درصورتی که در صرافی متمرکز دارایی همه افراد تحت خطر قرار می گیرد.
کاهش ریسک طرف مقابل
«ریسک پیشفرض / Counterparty Risk» و ریسک طرف مقابل زمانی اتفاق می افتد که شخص دیگری که درگیر معامله است، سهم خود را در به سرانجام رسیدن معامله انجام نمی دهد. در دکسها چون همهچیز بر پایهٔ قرارداد هوشمند بوده و به صورت خودکار اجرا می شود، این ریسک وجود ندارد.
علیرغم مزایای بسیار، صرافی های غیرمتمرکز با چالش هایی مانند دانش ناکافی افراد، آسیب پذیری قراردادهای هوشمند و لیست شدن توکنها بدون بررسی قبلی مواجه است.
دانش ناکافی افراد در زمینه صرافی غیر متمرکز
صرافیهای غیرمتمرکز با استفاده از کیف پولهای ارزهای دیجیتال قابل استفاده هستند. افراد نهتنها باید با نحوهی استفاده از این کیف پولها آشنا باشند، بلکه باید مسائل امنیتی مرتبط با حفظ داراییهای خود را نیز یاد بگیرند.
همچنین ارز مورداستفاده در شبکه های بلاکچین مختلف با هم متفاوت است. بنابراین افراد علاوه بر نحوه استفاده از کیف پول باید در مورد نحوهی واریز توکن صحیح به والت خود نیز آموزش ببینند. بهعلاوه مدریت بحثهایی مانند لغزش قیمت، اثر قیمت و ضررهای ناپایدار نیز به دانش کافی نیاز دارد.
بدون داشتن اطلاعات کافی، استفاده از این صرافی ها می تواند با خطر از دست دادن سرمایه همراه باشد.
آسیبپذیری قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند روی بلاکچین هایی مانند اتریوم، اوپن سورس بوده و هر فردی می تواند کدهای مرتبط با آنها را مشاهده کند. مشکل اصلی خود انسان است. اگر کدهای این قراردادها اشتباهی داشته باشند سرمایه ازدست رفته با اجرای آنها غیر قابل بازگشت خواهد بود.
هرکسی می تواند یک توکن ساخته و آن را در یک صرافی غیر متمرکز لیست کند. این موضوع خطر کلاهبرداری را به شدت افزایش می دهد. برخی دکس ها برای پوشش این ریسک از کاربران می خواهند تا قرارداد هوشمند توکنی که می خواهند بخرند را خودشان تأیید کنند. این راه حل تنها برای کاربران با تجربه جواب می دهد.
توسعه صرافی غیر متمرکز
اولین دکس ها در سال 2014 ظهور کردند. با این وجود گسترش آن ها تا زمان ابداع بازارسازهای خودکار و حل مشکلات نقدینگی به تأخیر افتاد.
این صرافی ها امروزه به کاربران اجازه می دهند تا از اهرم معاملاتی در خرید و فروش های خود استفاده کنند، با وام دادن پول خود درآمد غیر فعال کسب کنند یا با تأمین نقدینگی استخرها سود کارمزد به دست آورند.
از آنجا که این صرافی ها روی قرارداد های هوشمند بنا شده اند ممکن است در آینده در زمینه های بیشتر قابل استفاده باشند.
بهترین صرافی غیر متمرکز ارز دیجیتال
از زمان شروع به کار اولین صرافی غیر متمرکز در 2014 تاکنون، ده ها دکس ساخته شده اند. در ادامه چند تا از مهم ترین صرافی های غیر متمرکز را معرفی می کنیم.
1- dydx
صرافی غیر متمرکز dYdX بر اساس قراردادهای هوشمند و روی بلاکچین اتریوم ساخته شده است. این صرافی درواقع یک پروتکل مارجین تریدینگ است. از ویژگیهای این صرافی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دارای پروتکل وام دهی و وام گرفتن است.
- از قراردادهای آنی، فیوچرز و بدون سررسید پشتیبانی میکند.
- توکن آن DYDX است و هنگام نوشتن مقاله مارکت کپی معادل 110 میلیون دلار دارد.
2- panckaceswap
صرافی غیرمتمرکز پنکیک سواپ روی شبکه اسمارت چین بایننس ساختهشده است. ویژگیها:
- یک بازار ساز خودکار است.
- توکن اختصاصی آن کیک (CAKE) است.
- امکان استیکینگ برخی ارزها در این دکس فراهم است.
- با تأمین نقدینگی این صرافی میتواند از سود کارمزدها بهره مند شد.
3- uniswap
صرافی غیر متمرکز یونی سواپ یک بازار ساز خودکار روی شبکهی بلاکچین اتریوم است. ازجمله ویژگی های این صرافی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان استیک کردن در این صرافی فراهم است و میتوان از این طریق درآمد غیر فعال کسب کرد.
- دارای توکن حاکمیتی uni است که برای شرکت در رأی گیری های مربوط به پروژه کاربرد دارد.
- می توان با تأمین نقدینگی استخرها تا 0.3 درصد از هر تراکنش کارمزد دریافت کرد.
4-1inch
- این صرافی یکی از دکس های تجمیع کننده محسوب می شود و با استفاده از API برای یافتن بهترین مسیر مبادله توکن ها با وصل شدن به سایر دکس ها، امکان ایجاد سفارش های محدود (خرید در قیمت از قبل تعیینشده) را فراهم می کند. برخی از ویژگی های این صرافی عبارتند از:
- دارای توکن 1INCH برای حق رای و تأمین نقدینگی است.
- این صرافی بهعنوان تجمیع کننده کارمزدی برای مبادله توکن ها دریافت نمی کند.
- قابلیت استیکینگ در این صرافی وجود دارد.
5- sushiswap
دکس سوشی سواپ یک فورک صرافی یونی سواپ است و ازاین رو بسیاری از ویژگیهای یونی سواپ را دارد. ازجمله ویژگی های این صرافی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
صرافی غیر متمرکز چیست؟
در صرافی غیر متمرکز ارزهای دیجیتال، افراد میتوانند بدون نیاز به باز کردن حساب در صرافی، معامله ارز دیجیتال خود را به صورت همتا به همتا (کاربر به کاربر) و بدون واسطه انجام دهند. در واقع، شیوه عملکرد این صرافی به صورت غیرمتمرکز است و هیچ مرجع کنترلکنندهای وجود ندارد. در صرافی غیر متمرکز ضرورت اعتماد به شخص ثالث از بین رفته و هیچ شخص واسطی وجود ندارد و معاملات از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشود. یکی از مهمترین مزایای اکسچنج غیرمتمرکز نسبت به نسخههای متمرکز، امنیت بالا و عدم امکان هک میباشد. پلتفرمهای DEX به دلیل اجرا شدن در بستر بلاکچین، عملاً غیرقابل هک هستند و به کاربران خود این امکان را میدهند که داراییهای خود را در محیطی کاملاً امن نگهداری کرده و در زمان لزوم به سایر ارزهای دیجیتال تبدیل نمایند.
صرافی غیر متمرکز چگونه کار میکند؟
صرافیهای غیرمتمرکز روی بلاک چینهای آزاد که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند ساخته میشوند. اتریوم درحالحاضر بزرگترین میزبان صرافیهای غیرمتمرکز است.
برای درک نحوه کار صرافی غیرمتمرکز، قبل از هر چیز باید با مفهوم قرارداد هوشمند آشنا شوید. یک قرارداد هوشمند نرمافزاری است که در صورت وقوع شرایطی خاص، یک یا چند دستور خاص را اجرا میکند. این قرارداد روی بلاک چین پیادهسازی میشود و جلوگیری از اجرای آن غیرممکن است.
ویژگی اصلی یک قرارداد هوشمند، اجرای قطعی آن است. در حقیقت آنچه که باعث تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند میشود این است که در قرارداد هوشمند، هیچکس (حتی خود سازنده) نمیتواند مانع از اجرای قرارداد شود و بنابراین برای اجرای آن نیاز نیست که به واسطههای متمرکز اعتماد کنیم.
بنابراین، زمانیکه یک قرارداد هوشمند بر روی یک بلاک چینِ آزاد مثل اتریوم اجرا شود، دیگر قابلتوقف نیست و هیچکس نمیتواند جلوی اجرای آن را بگیرد. با قراردادهای هوشمند میتوان برنامهها و پروژههایی را ساخت که بدون هیچگونه واسطه و از کارافتادگی تا ابد به کار خود ادامه دهند. به این برنامهها برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) هم میگویند.
در صرافی غیرمتمرکز برای انجام یک تراکنش چه فرایندی طی میشود؟
۱. معاملهگر کیف پول خود را به صرافی متصل میکند.
۲. سفارش خرید/فروش خود را ثبت میکند.
۳. خریدار/فروشندهای دیگر سفارشی مطابق با سفارش معاملهگر اول ثبت میکند.
۴. داراییها داخل قرارداد هوشمند وارد میشوند، در قرارداد هوشمند مبادله انجام شده و مبلغ به کیف پول خریدار و فروشنده واریز میشود.
ویژگیهای DEX چیست؟
عدم تغییر مالکیت
در صرافی غیر متمرکز، مالکیت داراییها تا پیش از انجام کامل معامله، هرگز تغییر نمیکند و نیازی به انتقال دارایی به حساب شخص ثالث یا صرافی نیست.
خودکار
معاملات در DEX تا زمانی که نقدینگی کافی وجود داشته باشد، بدون داشتن واسطه، به صورت آنی انجام میشود.
مقرون به صرفه
بسیاری از DEX ها امکان حداقل میزان معاملات رمزارزها را دارند و به کاربران خود این امکان را میدهند که دارایی خود را به هر میزان که میخواهند، مبادله کنند.
دسترسی جهانی
اکثر DEX ها به هیچ گونه ثبتنامی احتیاج ندارند. بنابراین، هر کاربر از هر نقطه از جهان که به شبکه اینترنت دسترسی داشته باشد، قادر خواهد بود معاملات خود را در صرافی غیر متمرکز انجام دهد.
معاملات شفاف
روندهای جدید مبادلات DEX به صورت شفاف انجام میشوند، تمام کاربران به سابقۀ این معاملات دسترسی دارند و همه چیز بر بستر بلاک چین ثبت شده است.
ناشناس بودن
در صرافی های غیر متمرکز، کاربران به راحتی کیف پول مورد نظر خود را برای شروع مبادلات به سیستم متصل میکنند. برای مبادلات، به اطلاعات پروفایل یا اطلاعات تکمیلی نیازی نیست.
معایب و خطرات صرافی غیرمتمرکز چیست؟
در ابتدا باید گفت که این صرافیها از خدمات امانتداری استفاده نمیکنند و مالکیت داراییها بر عهده کاربر است. از همین رو هرگونه اشتباه در معاملات و انتقال ارزها، جبرانناپذیر و غیرقابل بازگشت است.
از جمله دیگر معایبی که میتوان برای صرافیهای غیرمتمرکز نام برد، حجم پایین معاملات آنها نسبت به صرافیهای متمرکز است. پایینبودن حجم معاملات در مقایسه با صرافیهایی مانند بایننس و گاهی اوقات افزایش هزینه تمامشده، باعث شده است تا سرمایهگذاران کمتری با این صرافیها کار کنند.
صرافیهای غیرمتمرکز کاملاً متنباز و شفاف هستند، اما در مورد صرافیهای جدید گاهی اوقات ممکن است کدهای صرافی دچار مشکل فنی یا امنیتی باشد. همچنین، اگرچه صرافیهای غیرمتمرکز نباید به داراییها دسترسی داشته باشند، ممکن است در کد بهترین صرافی غیرمتمرکز برخی از آنها راهی برای مسدودسازی ارزهای دیجیتال تعبیه شده باشد تا در صورت وجود موارد مشکوک به تخلف، بتوان جلوی برداشت پول را گرفت.
یکی از اساسیترین مشکلات صرافیهای غیرمتمرکز مسئله مقیاسپذیری (سرعت و کارمزد تراکنشهای) بلاک چین است. در بیشتر این صرافیها کاربر مجبور است برای هر معامله روی شبکهای مانند اتریوم تراکنش بزند که این خود بهترین صرافی غیرمتمرکز مستلزم پرداخت کارمزد است. بنابراین، اگر شبکه شلوغ باشد حس خوبی از کار با صرافی غیرمتمرکز تجربه نخواهید کرد.
یکی دیگر از مشکلات اساسی صرافیهای غیرمتمرکز درحالحاضر این است که از همه ارزهای دیجیتال پشتیبانی نمیکنند. مثلاً در مقطع فعلی بیشتر صرافیهای غیرمتمرکزی روی اتریوم فعال هستند و فقط از تبدیل اتریوم و توکنهای مبتنی بر اتریوم (ERC-20) بهترین صرافی غیرمتمرکز پشتیبانی میکنند. در این صرافیها بهعنوان مثال نمیتوانید ارزی مانند تزوس را معامله کنید. البته برخی از صرافیهای غیرمتمرکز در تلاش هستند تا با پشتیبانی از چندین بلاک چین این مشکل را برطرف کنند.
امکانات معاملاتی کم از دیگر معایب صرافیهای غیرمتمرکز است. بهعلاوه، روند تطبیق معاملات هم نسبت به نمونههای متمرکز کندتر است و همین مسئله میتواند تجربه کاربری نهچندان مناسبی را برای کاربر به همراه داشته باشد.
بهترین صرافی های غیرمتمرکز ارز دیجیتال ، ۱۰ صرافی غیرمتمرکز برتر برای سال ۱۴۰۱
استفاده از صرافی های غیرمتمرکز (ِDEX) در چند سال اخیر بسیار افزایش یافته است و معامله گران بازار ارز دیجیتال به دنبال شناخت بهترین صرافی های غیرمتمرکز ارز دیجیتال هستند.
بر اساس دادههای بدست آمده ، صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) اکنون تقریباً ۱۲ درصد از حجم معاملاتی را که در اختیار پلتفرمهای متمرکز بود ، به دست آورده اند. این رقم در یک سال بیش از ۵۰ درصد رشد داشته است.
DEX ها اکنون مسئول بخش بزرگی از فعالیت تراکنش های زنجیره ای هستند و در بسیاری از موارد جزو محبوب ترین برنامه های غیرمتمرکز (dApp) در بلاکچین های مربوطه به حساب می آیند.
DEX ها عموماً بدون مجوز هستند (به این معنی که هر کسی می تواند از آنها استفاده کند) و به کاربران امکان می دهد کنترل کامل دارایی های خود را حفظ کنند.
در این مقاله ما قصد داریم نگاهی به بهترین صرافی های غیرمتمرکز ارز دیجیتال بیندازیم و ۱۰ مورد برتر آن را معرفی کنیم.
تعریف صرافی غیرمتمرکز
از نظر تئوری ، هر مبادله نظیر به نظیر می تواند یک معامله غیرمتمرکز باشد. اما در این مقاله ، ما در درجه اول درباره یک پلتفرم صحبت می کنیم که از عملکرد صرافی های متمرکز تقلید می کند.
تفاوت اصلی صرافی غیر متمرکز با متمرکز در این است که در باطن آن فناوری بلاکچین وجود دارد و هیچ کس حضانت وجوه شما را به عهده نمی گیرد.
در صرافی غیرمتمرکز کاربران می توانند بدون افتتاح حساب در صرافی، معاملات خود را به صورت نظیر به نظیر و بدون واسطه انجام دهند. عملکرد این نوع صرافی به شکل غیرمتمرکز است و یک مرجع کنترل کننده مرکزی در آن وجود ندارد.
دیدگاه شما